Doelloos… Zo gek nog niet!

Afgelopen dinsdag had ik een gesprek met een jonge vrouw uit Australië. Ze werkt al geruime tijd binnen de overheid maar mist er een doel. Omdat ze geen helder doel voor ogen heeft kan ze moeilijk koers bepalen zegt ze. Toch borrelt het stevig in haar omdat ze zichzelf veel meer dan nu wil inzetten voor jonge mensen. Maar hoe moet dat dan was eigenlijk de vraag. Het werd een fijn en diep gesprek dat veel nieuwe inzichten, actie en ook een stuk berusting opleverde.

Toen ik thuis was spookte het woord ‘doelloos’ me eigenlijk nog steeds door mijn hoofd. Het lijkt wel of ik de laatste tijd zowel persoonlijk als via de mail benaderd word door mensen die er mee worstelen. Mensen moeten kennelijk vooral een doel hebben en als het even kan moet dat doel ook nog eens ‘SMART’ (Specifiek, Meetbaar, Aanvaardbaar, Realistisch, Tijdgebonden) kunnen worden gedefinieerd. Het woord smart maakt me inmiddels gelijk helemaal wakker. We hebben het dan namelijk over een systeem. Een systeem waarin het lijkt dat je wel mee moet, of je nu wilt of niet. Een afrekencultuur ook. Als een pop aan een touwtje. Beperkingen troef.

Het woord 'Doelloos' heeft een gigantisch negatieve insteek. Je wordt al somber, futloos en zelfs soms verdrietig als je er aan denkt of als je alle afbeeldingen over ‘doelloos’ op Google ziet.

Zomaar wat dingen die ik er over op internet vond:

Doelloos: 1) zonder dat je een doel hebt (`doelloos op straat slenteren`) 2) Zonder resultaat (`Dat is een doelloze behandeling’), 3) Nutteloos, 4) Zinloos, 5) Zo maar, 4) Lukraak, 5) Ongegrond 6) Verloren 7) Zonder enige bedoeling.

Doelloos echter heeft ook iets fantastisch! Jawel, ik weet wat het is om doelen te hebben en ze ook te willen bereiken. En wat zou het bedrijfsleven zijn zonder doelen of targets. En toch…dat is echter de basis insteek. Het zit diep in onze vooral westerse maatschappij en cultuur verankerd. Zonder doel stel je toch al helemaal niets voor is de mening van velen.

Jezelf doelen stellen legt jezelf ook nogal wat beperkingen op. Je werkt in een, zelf gecreëerd, systeem. Je bouwt aan een soort interne afrekencultuur die je jezelf op legt. Als je je doelen in een systeemsetting zet wordt je haast veroordeeld om fouten te maken.

Geen doelen stellen kan heel erg bevrijdend werken. Het laat creativiteit toe en wil absoluut niet zeggen dat je dan niets doet en/of niets bereikt. Integendeel. Creativiteit, passie en betrokkenheid vanuit verbondenheid krijgen veel meer de overhand. Je geniet meer. Je mag weer fouten maken (en leren). Je laat je talenten veel meer toe en bent zonder het in de gaten te hebben haast automatisch bezig met het invulling geven aan jouw persoonlijke missie. Je doet absoluut nieuwe ontdekkingen, je leert van onverwachte dingen die op je pad komen. En over pad gesproken… je laat de weg als het ware onder je ontstaan. Zeker weten dat je uiteindelijk ergens komt.

Sommige mensen kiezen er bewust voor om zo op vakantie te gaan. Wellicht ben je zelf zo iemand, wellicht ken je zo iemand. Vraag het maar na en laat ze vertellen. De glinstering in hun ogen (misschien wel jouw ogen) en de opwindende energie in hun verhalen komt je meestal tegemoet.

Waar je op kunt vertrouwen en altijd op terug kunt vallen ben je zelf. Dat is de kern. Meer is mooi meegenomen maar heb je feitelijk uiteindelijk helemaal niet nodig zo ervaar ik uit mijn contacten hier steeds meer. En o ja, dat is niet egoïstisch gedacht.

En als je dan eens de keuze maakt om lekker van je doelloosheid te genieten weet dan ook dat je veel meer geniet van het hier en nu. Wat verleden, wat toekomst? Mooi meegenomen misschien. Ik kwam de uitspraak tegen; 'Een gebrek aan doel zorgt er voor dat er een gedrag ontstaat dat gericht is op direct korte termijn plezier'. Nou, als je veel van die korte plezierige momenten achter elkaar mag be-leven dan hoeft het leven zo gek nog niet te zijn denk ik dan. Het wordt een stuk avontuurlijker.

Wil je dit in je leven introduceren? Dat lukt niet zomaar. Als je niet zonder doelen kunt stel ze dan in ieder geval niet al te ver weg. Al eerder schreef ik een blog over stepstonemanagement. Haal adem tussen kleine stapjes en kies uit de mogelijkheden die zich dan op dat moment aandienen. Uiteindelijk zul je, stapje voor stapje, zien dat je steeds minder doelen nodig hebt. Uiteindelijk sta je ’s ochtends op en zul je ervaren dat je de dingen doet die je inspireren.

En als je dan uiteindelijk ergens terecht bent gekomen (maar dat geldt overigens ook als je een doel gehaald hebt), sta dan eens stil. Sta eens stil om te genieten. Terug te kijken naar de stappen die je gezet hebt en te leren. Trots te zijn op jezelf. Blij zijn. Jezelf eens een schouderklopje geven. Iets dat we meestal vergeten omdat we, zodra we bij ons droomdoel zijn aangekomen niet eens meer weten dat het ooit een droomdoel was. Op dat moment zijn we al lang weer bezig met het volgende droomdoel. Droom lekker door...

Neem na die rust en genietpauze de tijd om adem te halen en nieuwe energie op te doen. Daarna kun je je klaar maken voor de weg die onder de volgende stappen onder je voeten gaat ontstaan.

How can it be freer? How can it be lighter? How can I work with half of the effort?

Misschien is het doel dan wel… Try just to be happy!

Frans Captijn