vrijdag 26 mei 2023

Europa, de VS en Rusland houden opruiming

Heel veel jaren heb ik in Roemenie, dicht bij Oekraine, met Duitse collega's samen gewerkt aan een verdere verbetering van de brandweerzorg. Met mijn stichting die ik had deed ik ook een klein project in Oekraine hoewel ik daar zelf nooit ben geweest. 

Ik ken en voel het platteland in die omgeving een beetje. En ik ben er van overtuigd dat de situatie in Oekraine niet anders is. Mensen hebben bijna niets. Hun huis, voor zover je het soms nog een huis kunt noemen, is hun thuis en de dieren en de oogst leveren meestal net genoeg op om te overleven. Wat heb je meer nodig? Zij zijn er over het algemeen tevreden mee. Ze geven er om elkaar, zeker in de dorpen. Het is hard werken waarbij de strenge winters ook nog eens voor extra zware tijden zorgen.  
Gastvrijheid, ook mijn kinderen kunnen er over meepraten omdat ze alletwee eens met een transport naar Roemenie met me zijn mee geweest, te over. Vrienden voor het leven. De mensen leven er vreedzaam.

Hoe anders is dat inmiddels in bijna een derde van Oekraine geworden. Het overgrote deel van het zuid-oosten is verworden tot een schroothoop. Een oud ijzer dump. Nog niet eens een 'sloop' want alles wat je er tegen komt is al totaal gesloopt. 

Die vredige tuin die je had, zoals de foto hierboven, is opslag geworden waar naar verwachting nog veel meer staal bij gaat komen. Je gammele huis is, voor zover het er nog staat, nog gammeler geworden. Je dieren zijn door anderen geslacht en je buren misschien gevlucht, gedeporteerd, omgekomen of vermoord. 

Rusland, Europa en Amerika houden opruiming en jouw tuin mag ongevraagd de ouwe roestende rotzooi voor decenia bewaren. Je omgeving en het leven van jouw generatie is in ieder geval vergald. Voor diverse generaties na jou blijft het er onveilig leven door alle 'verrassingen' die nog onontploft in de grond met dank zijn achter gelaten.  

Opruiming 'met een warm hart' om weg te geven en, voor wat betreft Europa en Amerika, ook het aanbieden van een helpende hand voor bij de wederopbouw. In Europa lopen de constructie en infrastructuur bedrijven zich alweer warm. Hoe meer er aan gort geholpen wordt hoe meer het straks oplevert. Het spreekwoord: "De ene zijn dood is de ander zijn brood" bestaat immers niet voor niets. 

Oorlog is 'goed' voor de economie wordt wel gezegd en het levert een geweldige impuls in nieuwe technologische ontwikkelingen op... Een mogelijkheid om van je oude rotzooi af te komen zodat je snel over 'nog geavanceerder' kunt beschikken. Nog geavanceerder om mensen en dieren te vermoorden, natuur te vernietigen en dorpen en steden weg te vagen en vooral ook angst in te boezemen waardoor de 'vrede' zogenaamd bewaard kan worden. Wat een leven van mensen en dieren voorstelt speelt toch niet echt mee? Daar maken we nadien een mooi monument voor en we zetten er vast (net als zoveel monumenten van andere oorlogen) een tekst als bijvoorbeeld: "Niet meer/Nooit meer"  boven zodat we jaarlijks kunnen gedenken. De geschiedenis leert dat die teksten niets helpen. Er wordt helemaal niets van geleerd.
Knapt de groei van de economie al niet uit zijn of haar jas en gaan de technologische ontwikkelingen nog niet snel genoeg?

Welke gekken doen elkaar dit allemaal aan over de ruggen van onschuldige mensen die gewoon hun, keiharde, bestaan in vrede aan het leven waren. 
En alle mooie verhalen en historische achtergronden ten spijt, waar het vanzelfsprekend in de kern om gaat is zoals altijd macht en geld. 
De mensen die daarmee het spel spelen begrijpen nog steeds niet dat dat 'standbeeld' dat ze voor de toekomst nastreven, zie wat er in de wereld gebeurt, heel snel van de sokkel wordt neergehaald door nieuwe generaties. 

Een triest vertoon waar ieder zijn belastinggeld in op gaat en die niemand echt vrolijk maakt. En wat al die beperkingen en politieke discussies in relatie tot klimaat, natuur, stikstof, CO2 en boeren aangaat...? Zeker weten dat al die afgeschoten munitie (wereldwijd) ook een fikse bijdrage levert. Je hoort er niemand over. Dit moet gewoon stoppen maar dat zal het helaas nooit. 

Blijf met je handen van de spullen, en dus ook het land, van anderen af en steek je geld in zaken die het leven wat plezieriger maken in plaats van het vergroten van schroothopen en grootschalige ellende. 


Frans Captijn (Gangey Gruma) 



vrijdag 19 mei 2023

Confrontatie met niets doen maakt creatief

Morgen woon ik op de kop af 11 jaar aaneengesloten in Thailand. Niet dat we niet een keer tussendoor onze familie wilden bezoeken. Dat was, na heel veel administratieve visum ellende, allemaal rond maar een virus gooide net voor ons vertrek roet in het eten. We zijn nog steeds aan het proberen om ticketkosten van Thai Airways terug te krijgen helaas. Een nieuwe poging samen wagen zit er door teveel hobbels die we zouden moeten nemen voorlopig nog niet in.  

Die elf jaar is een aardig 'boek' aan splinternieuwe ervaringen geworden. Deze haast wekelijkse blogs geven een aardig overzicht. Super blij en dankbaar dat ik de stap naar Thailand gezet heb en ik hoop er nog heel lang te mogen genieten. 
En de expeditie gaat verder. Soms met vallen en opstaan. Het hoort er bij. 

Ons rijstveld is een paar dagen geleden weer geploegd. Morgen wordt het weer ingezaaid zodat de rijst over een maand of vijf weer kan worden geoogst. 
Phatsamon laat dat tot nu toe allemaal al jaren aan haar oudste broer over. Het is een stuk land van ruim zeven duizend vierkante meter dat aansluit op ons twee meter hoger gelegen bouwterrein. Die rijst er 'even' bij doen is te veel werk. Starend naar dat geploegde veld riep het creatieve gedachten op.  

Inmiddels ben ik ruim vier weken met mijn hernia onderweg en veel verbetering is er tot nu toe nog niet opgetreden. Lopen gaat redelijk, staan is erg vermoeiend en zitten gaat tot nu toe gewoonweg niet. En dat maakt je dagen echt anders kan ik je verzekeren. 

Het is rond zes uur (heel gewoon hier overigens) opstaan, met de honden wandelen, een uur yoga en hernia oefeningen, gember/citroen thee drinken, weer met de dieren erop uit, ontbijten en ruim twee uur plat. Daarna kort, omdat het veel te heet is, weer met de honden wandelen, oefeningen, late lunch. Dan loop ik alleen zelf nog zo'n drie kwartier en daarna weer ruim twee uur plat. Diner, koffie, honden uitlaten en plat met daarna nachtrust. 
Het lijkt een vol schema maar voor mij is het gewoonweg 'niets doen' en dat is, voor een (hyper) actief persoon als ik ben, een pittige confrontatie. 

De hele dag staart de bouw, die vanzelfsprekend nu stil ligt, me aantrekkelijk aan maar ik kan gewoon echt even helemaal niets. 
Mijn hoofd zegt: "Pure tijdverspilling", mijn lichaam:"Bekijk jij het maar even". En, verstand er een beetje bij houden, mijn lichaam heeft meer dan gelijk. Ik kan niet anders dan me overgeven aan mijn lichaam en dat vind ik niet makkelijk. 

En ook Phatsamon is momenteel aan haar rechter enkel aardig geblesseerd door een aluminium deurstijl die als een mes in haar hiel sneed toen die deur dicht viel. Ze mag tijdelijk een week eigenlijk niet lopen en probeert zich er zoveel mogelijk aan te houden. 
Met twee super jonge en speelse honden en een wat doorgewinterde oudere is het steeds even naar mogelijkheden zoeken. En... het lukt natuurlijk. 

Het is dus niet anders dan me aan de situatie over geven. En omdat het lijf dan nu even niet kan, begint het creatieve brein weer extra actief te worden. Eigenlijk niet goed maar wat moet je dan? De hele dag op mijn mobiel is voor mij geen optie.

Kortom, terug naar dat rijstveld, er is inmiddels een idee geboren om dat over een paar jaar, nadat onze bouw klaar is en mits we natuurlijk daartoe gezond in staat zijn, om ons rijstveld om te bouwen. De tuin- & landschaparchitecten zijn in ons een beetje wakker geworden. Het idee is om een soort van stilte bos aan te leggen waar je vanuit onze tuin rond ons nieuwe huis en de gastenpiramides in kunt lopen. Misschien houden we, meer voor de sier, nog een klein stuk rijstveld in takt.  

Phatsamon speelt al een tijd met het idee om het land te omheinen en er bomen te gaan kweken. De natuur een heel klein beetje helpen als tegenhanger tot dat wat er allemaal in de wereld gesloopt wordt. 

Dit rijstveld willen we ophogen door er in de lengterichting een lange vijver met een eiland of, liever nog, een drijvend paviljoen op een ponton in aan te leggen. We hoeven dan geen grond aan te voeren. Op het eiland of het drijvende ponton een Gazebo (als idee de foto hiernaast). Een wandelpad komt door het bos en rond de nieuwe vijver.

Bomen zijn hier in diverse soorten en maten te koop. Dit nieuwe bos moet ook een veilige plek bieden voor de uilen en prachtige vogels die we hier snel weer hopen te zien. 
Toch weer een aardig nieuw project voor over een tijdje zullen mijn kids zeggen. 

En met dit soort fantasieen, die wellicht toch ooit werkelijkheid worden, probeer ik de tijd een beetje te doden en me over te geven aan mijn lichaam om tijdelijk even niets te doen.  


Frans Captijn (Gangey Gruma) 

vrijdag 12 mei 2023

Loonstakingen en graaiflatie zorgen voor steeds hogere inflatie

Tranentrekkend werd door de crematoria branche nog geen jaar geleden gebracht dat helaas, helaas, de prijs van een crematies (en ook het plakje cake) tot honderd euro duurder werd. Er was door de hoge gasprijzen niet aan te ontkomen en de oorlog in Oekraïne maakte de cake daarnaast ook nog eens extra duurder.
 
Nu de gasprijzen weer op hun retour zijn blijken de tranen ook opgedroogd en blijven de verhoogde prijzen voor altijd zoals ze inmiddels zijn. Net zoals bij talloze andere producten en diensten. Ik noem het graaiflatie, prijzen, winsten en bonussen, die veel verder stijgen dan de kosten rechtvaardigen, hoe het door het bedrijfsleven ook wordt ontkend. Je zou het ook voortdurende bonusweken over de ruggen van consumenten kunnen noemen. 
 
Het is wereldwijd. Ook hier in Thailand wordt het spel mee gespeeld. Veel producten zijn inmiddels weer goedkoper geworden zo wordt bijvoorbeeld door een grote supermarkt keten gezegd. Of lijkt dat maar zo? 
Een voorbeeld. Twee grote stokjes gegrild vlees zijn er nu in dezelfde verpakking drie geworden met per stokje de 'oude' prijs. De afmeting is alleen gehalveerd en dus is de prijs gewoon verdubbeld. Ook de broodprijs swingt de pan uit. En bij ons niet door duurder gas of door graan uit Oekraine volgens mij. 
Bij onze Makro zijn haast alle 'aanbiedingen' de oude prijs waarbij per product vanuit de folder wordt aangegeven hoeveel je 'bespaart' door alvast de hogere prijs voor komende week te noemen.
 
En deze verhalen hoor ik van mijn dochter vanuit Australië en ik hoor ze ook van familie, vrienden en kennissen uit Nederland. 
 
Een basisprincipe van het voeren van een gezond bedrijf is winst maken. Iets dat ik ooit van wijle professor Heertje geleerd heb tijdens de interessante lessen economie. Vanzelfsprekend niets mis mee. 
 
De laatste jaren is echter door allerhande situaties die zich in de grote en kleinere wereld afspelen in mijn ogen volledig misbruik door producenten gemaakt. Het maken van winst is buiten proportioneel geworden en dat is graaiflatie. En het gaat maar door. 
De gasprijs op de handelsmarkt bijvoorbeeld staat inmiddels weer onder het niveau van voor de oorlog in Oekraïne. En ja, dat je wat 'veiligheid' inbouwt is tot daaraantoe maar met alle doorgeslagen toeslagen nog steeds twee tot drie keer te veel gas betalen is toch op zijn zachts gezegd niet erg netjes. En dat geldt bijvoorbeeld ook voor Shell met haar mega winsten of de ING bank met haar blaartrekkende verhalen waarom de kosten allemaal zo toenemen. De winst in drie maanden verviervoudigd is dan geen slecht resultaat. Prima voor de aandeelhouders maar het voelt voor de burgers als gewoon jatten.
Producenten willen hun winst niet langer slechts behouden, ze gaan voor woekerwinsten en daar wordt alles voor aangegrepen wat maar aangegrepen zou kunnen worden. 
 
Overigens kom ik er nu pas achter dat werkelijk in haast ieder product, als je de producenten moet geloven, wel iets van Oekraïne of Rusland zit. Is dat niet een beetje om te lachen al die blaartrekkende verhalen?

Het is net zoiets als allerhande producten die de afgelopen jaar zijn verschenen met een soort van veiligheidsverklaring dat ze 99.9 procent virus veilig zijn. Even denken... dan zijn ze dus niet te vertrouwen want dan zet je er gewoon 100% veilig op. Maar je moet je toch als bedrijf indekken natuurlijk.
En ook die sancties die aan Rusland zijn of worden opgelegd moeten natuurlijk terugverdiend worden (of je omzeilt als bedrijf stilletjes de regeltjes. Dan verdien je immers dubbel).
 
Meer dan ooit wordt er gestaakt voor een betere CAO (lees salarisverhoging en betere financiële voorwaarden) en de vakbonden en werknemers varen er wel bij. Het loont immers. Of lijkt dat maar zo en zijn het nieuwe sigaren uit de toekomstige eigen doos. Vakbonden willen de koopkracht repareren en mensen willen een hoger salaris. Niet meer dan normaal zou je zeggen. 
 
Let wel, ook ik was blij dat na jaren mijn pensioen begin dit jaar verhoogd werd. Natuurlijk ben ik er niet tegen maar alles lijkt inmiddels volkomen doorgeslagen en van een normale inflatie is geen sprake meer. Hier is voor steeds meer mensen niet meer tegenop te werken.

Ondernemers zijn toch niet gek? Natuurlijk worden de kosten van loonstijgingen weer in producten en diensten doorberekend. Tel daarbij de bovenproportionele graaiwinsten die veel bedrijven gelijk even mee pakken en de loon-prijssspiraal vliegt bijna de bocht uit. 

Die graaiflatie en voortdurende explosieve loonsverhogingen leiden in mijn ogen tot een steeds grotere inflatie en daarmee een voortdurende en niet te stoppen ontevredenheid en onrust in de wereld.


Frans Captijn (Gangey Gruma) 

vrijdag 5 mei 2023

De waarheid van nieuws is steeds verder te zoeken

Zo'n kleine twintig jaar geleden alweer, tijd vliegt, was een van de onderwerpen tijdens mijn aanvullende opleiding Master of Crisis and Disastermanagement, media aandacht en omgang met de media. 

Journalistiek is een vak. Het neutraal en objectief doorgeven van nieuws of het voorzien ervan van commentaar. Een goeie journalist past hoor en wederhoor toe. Iets dat ik in mijn voormalige werk ook regelmatig mocht ervaren. 

Tijdens die opleiding kwam de 'sociale' media steeds meer op. Daar waar de media aan onderwerpen in de wereld aandacht gaven werden ze vanuit die sociale media door mensen direct ontkracht of sociale media bracht het nieuws al veel eerder dan de officiele mediakanalen. En zelfs meestal met foto's of video's erbij om te bewijzen dat dat wat er gepubliceerd was niet helemaal klopte.

De snelheid van nieuwsgaring en verspreiding nam toe en daarmee, althans toen, ook de waarheid van dat nieuws. Er was niet te ontsnappen aan verhalen of gebeurtenissen die niet helemaal goed objectief waren doorgegeven. 

Tegenwoordig voelt iedereen zich zo'n beetje journalist (zonder opleiding dan wel) en de media spelen er op in. Je kunt je berichten naar de redacties sturen (of je publiceert het zelf in een blog, vlog, sociaal media medium of op YouTube). 
En ja, ik blog ook al jaren maar over het algemeen geen nieuws items. 

In het dagelijks gebruik van sociale media worden foto's en video materiaal steeds vaker met standaard programmaatjes op de mobiel aangepast. Mooier gemaakt of veranderd.  Soms lachwekkend om 'bekende' gezichten ineens te zien op foto of film terwijl je opzich al zeker weet dat het fake is. 

En daar is het woord fake alweer. Steeds vaker zie ik op de, ik noem het voor het gemak maar even 'journalistieke media', het bericht dat het bericht niet onafhankelijk kon worden geferifieerd. En dat zegt eigenlijk al genoeg. 

Daar waar zo'n twintig jaar geleden die sociale media in mijn ogen de waarheid van het nieuws wist te verbeteren, is dat inmiddels volledig veranderd. 

Diverse gebeurtenissen in de wereld tonen aan dat 'nieuws' steeds meer bestaat uit leugens, propaganda, beinvloeding (hoezo objectief), manipulatie, politiek spel, marketing en vooral het creeren van emotie en angst. Je weet in veel situaties zo langzamerhand niet meer wat je nu nog kan of moet geloven of niet. Daarnaast kun je je afvragen wat je werkelijk mist als je het nieuws mist.

Nieuws doorgeven is een groot en ook zeer risicovol instrument daar waar bekend is dat veel mensen als schapen achter de onechte 'waarheid' aanhollen. 

Waakzaamheid geboden. Helaas moet je steeds vaker veel nieuws, en zeker dat vanuit de 'sociale' media, met een stevige korrel zout nemen. 


Frans Captijn (Gangey Gruma)