vrijdag 30 november 2012

Weg met stress! Waar draait het leven echt om?



Dagelijks zie ik diverse keren het beeld van de foto hiernaast.
We glimlachen er bij (zou dat Thais zijn?) en ook nu weer kwam onze pup Kadhow ineens als leermeester naar voren.

In een dialoog werd gesteld dat het Boeddhisme eigenlijk geen stress kent. Natuurlijk wel het woord ‘Stress’ maar niet zozeer de uitwerking. 

Een van de docenten gaf aan dat stress alleen door jezelf wordt veroorzaakt. 'Je kiest voor je eigen lijden' gaf hij aan. De stress komt door alle tollende gedachten in je hoofd. Je bent continue, en vaak zonder dat je dat zelf in de gaten hebt, in gevecht met jezelf. Je accepteert niet de signalen en geluiden uit jezelf van wat je echt ‘van harte’ wilt. Zegt onvoldoende 'nee' en probeert om van het pad dat onder je ontstaat steeds maar weer af te wijken. Meestal om anderen een plezier te doen en/of je ego te bevredigen. Eigenlijk wijs je jezelf af. Omwille van wat…?

Als je aan die signalen uit jezelf geen gevolg geeft, zorgt je geest er voor dat je langzaam aan lichamelijke klachten gaat krijgen. Zoiets van; ‘Wie niet horen wil, die moet maar gaan voelen.’ Geef je ook daaraan geen of onvoldoende aandacht dan worden die signalen sterker. Tot je, zoals ik zelf ervoer, in een burn-out terecht komt. Veel andere en misschien veel ergere uitwerkingen zul je vast ook kennen. Ik kan en mag het gelukkig nog na vertellen.

Als een stemmetje in je hoofd (ego?) je continue opdrachten geeft om, tegen je zielgevoel in, door te gaan, te presteren, zaken neer te zetten, of iets dergelijks, dan gaat dat een tijd lang goed. Toch put je je batterij van ‘geven’ op een negatieve manier uit. Je levert immers continue een innerlijke strijd. 
Doe je echter de zaken vanuit je hart, die dingen die je oprecht liggen, je levensmissie volgen, dan lukt dat zonder problemen veel en veel langer. Het is zoiets als de energie die je krijgt als je verliefd bent. Ik heb nog nooit gehoord dat mensen een burn-out kregen door verliefdheid. Ze konden de ‘rat race’ van hun werk er zelfs in die periode zonder problemen nog beter door aan.

En toch. Voor jou vanuit een positieve of negatieve invalshoek energie leveren, acteren, kan alleen als je regelmatig tijd neemt voor ontspanning, de batterij opladen én (veel)bewuster leven. Kadhow leert ons dagelijks dat na een tijd van spelen en plezier er ook een tijd van totale ontspanning nodig is. Recharging Hij weet dat van uit zijn natuur. Wij leren het deelnemers in onze programma’s op een fantastisch mooie en fijne manier weer aan. De meeste mensen zijn het afgeleerd in de wereld van ‘Ik ren dus ik ben’.

In het 2e nummer van het blad Rootsmagazine (de opvolger van het natuurblad Grasduinen), las ik in 2010 een artikel over rust en ontspanning. Zelfs werkmieren verdelen hun tijd goed. Kadhow geeft ons aan dat tegenover een uur spelen ook ongeveer een uur rust/ontspanning staat. In het westen zijn wij mensen er echter trots op om anderen te zeggen dat we maar 6 uur of minder slaap nodig hebben. Als daar ook nog zo’n 6 uur ontspanning bij komt dan is de kans op stress nihil. Meestal is dat echter niet zo.

Boeddhistische monniken hebben ook genoeg aan 5 – 6 uur slaap maar ze ‘werken’ anders en houden zich met heel veel andere dingen bezig vanuit de acceptatie dat alles precies op het juiste moment komt en is zoals het nu eenmaal is. Een andere levenshouding, geen innerlijke strijd.

Waar draait het leven bij jou écht om? Geluk, plezier, vrede, liefde, gezondheid? Stop je je geluk in tijdelijke dingen dan kun je er van uit gaan dat je ‘geluk’ ook tijdelijk is. Geluk komt niet op jouw af. Je moet het zelf zoeken en oppakken. De factor ‘TIJD’ is daarbij de grootste waarde. Wacht dus niet te lang om te luisteren naar je echte zelf. Pak je kansen.

Ren niet, zoals ik dat deed, door omwille van …? Neem een voorbeeld aan een pup en neem tijd voor rust. Je zult zien dat je daardoor ook veel beter presteert en creatiever wordt. Jij en je omgeving genieten zoveel meer.

Stress zit in je hoofd? 
De dialoog gaf mij in ieder geval aanleiding om op dit blog te delen.
En, o ja, ik slaap al maanden achtereen werkelijk ‘als een kanon’.

Frans Captijn

vrijdag 23 november 2012

Je hebt geen zekerheden dus je hoeft ze ook niet vast te houden.

Onlangs werd ik gevraagd voor een heel leuk interview. Eén van de onderwerpen in dat gesprek ging over het loslaten van je zekerheden. Een onderwerp dat regelmatig in onze programma’s aan de orde komt. Eigenlijk zijn het er twee. Zowel ‘loslaten’ als hoe om te gaan met ‘zekerheden’.


Ik kan, gelukkig, terug kijken op een fantastische jeugd. Mijn ouders hadden, net als iedere andere ouder, van hun ouders heel veel meegekregen. Zij brachten die opvattingen, vermengd met hun eigen inzichten, weer aan mij over. Eén daarvan was dat het niet verkeerd was om te gaan voor zekerheden in je leven. Als je ze kreeg of had dan moest je ze koesteren. Je kon het zien als de ankers in en van je leven.

Werk, een vast gegarandeerd en liefst jaarlijks stijgend inkomen, een eigen huis, een goeie relatie, status en positie in de maatschappij. En zo kan ik er nog wel een heel aantal opnoemen. Bij jou zal dat denk ik ook wel zo zijn. En als het vertrouwen op zekerheden dan niet op de eerste plaats kwamen, dan had je altijd nog het mooie woord dat je toch ‘verantwoording’ voor anderen had te nemen. Zo iets als nog een anker er bij.

Zonder er bij stil te staan ben je dagelijks bezig die zekerheden, zoals een jongleur de bordjes op lange pennen in een circus, in de lucht te houden. Als er één uit balans dreigt te raken spurt je er naar toe om er letterlijk weer een draai aan te geven en dan hobbelt het weer voor even. Hoe meer ‘ballen’ je in de lucht moet houden hoe zwaarder het wordt en hoe minder tijd je voor jezelf hebt om überhaupt nog om je heen te kunnen kijken naar andere dingen dan jouw ‘zekerheden’. Jaren was ik er mee bezig. Zeeën van energie kostte het me.

Nu ik steeds meer bordjes hier in Thailand maar laat vallen blijkt dat er eigenlijk helemaal niets valt. Er waren namelijk helemaal geen bordjes, geen zekerheden. Waarom zag ik er dan zo tegenop om ze los te laten. Ik ben er nu pas achter dat ik vreselijk veel inspanningen geleverd heb voor dat wat eigenlijk ‘gebakken lucht’ was en is. Pas nu begin ik te leren en ervaren wat leven is. 

Ik ben er, zeker ook door inzichten vanuit het oosterse denken waar ik hier dagelijks mee word geconfronteerd,  achter gekomen dat zekerheden helemaal niet bestaan. Je kunt ze dus ook niet vasthouden. Verantwoording hoef je alleen maar voor jezelf te nemen. Daarmee lever je het beste uit jezelf aan en voor anderen.

De wereld staat momenteel een beetje op zijn kop. Zogenaamde zekerheden blijken eindelijk schijnvertoningen te zijn. De crisis drukt ons met de neus op de feiten. Dat geldt voor alles. Voor al die zaken die je wilt of moet hebben (omdat je dan gelukkig bent?), voor geld, voor relaties en noem maar op. Vraag eens aan mensen die met pensioen konden gaan na een fantastische tijd in een organisatie wat er van alle interne en externe relaties nog over is.

Hier ben ik er achter gekomen dat er eigenlijk maar twee zekerheden zijn. 
  1. Zeker weet je dat je het op deze planeet niet voor eeuwig vol houdt. 
  2. Het tweede dat je zeker weet is dat je voor alles dat je wilt of voor jezelf moet doen bent aangewezen op jezelf. Zie het als een druppel kwik. Die hecht aan niets. Al die zaken en zekerheden die je ogenschijnlijk 'hebt' heb je slechts voor even te leen. 
Is het niet vreemd dat de meesten van ons zich dag/dagelijks absoluut niet bezig houden met het moment dat je alles terug geeft? De eerste zekerheid die ik noem. 
Dag in dag uit stap je in je bed in het vertrouwen (de on-zekerheid) dat de zon voor jou de volgende dag weer op gaat. Wat als dat nu eens niet meer gebeurt... Je piekert 's nachts over het kwijt raken of niet in bezit kunnen krijgen van zogenaamde zekerheden die je dus helemaal niet eens hebt.

Vasthouden aan ‘zekerheden’ is je slechts verschuilen achter jouw generale excuus om die dingen die je werkelijk ter harte gaan uit te stellen en dus niet te doen.

Ga eens op zoek en vind jouw generale excuus. Besteed aandacht aan jezelf en wat minder aan de show die niet leven, maar uiterlijke schijn ten koste van jezelf is. Dat maakt rustiger, je houdt energie over én, je ziet, hoort, proeft, voelt en ruikt zoveel meer. Er ontstaat ruimte voor een wereld die er al lang is maar die je door jouw blikveld en blindheid nog niet eerder had gezien.

Laat je door leven verrassen (nu het nog kan)!

Frans Captijn


vrijdag 9 november 2012

Lopen westerse kinderen niet de kans op het plofkip syndroom?

In het dorpje waar wij op dit moment in Thailand wonen gaan we regelmatig op het eind van de middag in een zogenaamd ‘shophouse’ wat drinken. Wij vinden het leuk om met de lokale bevolking wat contact te hebben. Onze boeken met zinnetjes en woorden van de Thaise les gaan soms mee en dat leidt dan tot lachwekkende taferelen. Voor ons een pittige (toon)taal om te leren.


Als we er zitten zien we het schouwspel dat kinderen van school naar huis komen. Met schoolbusjes of, soms met z’n drieën achter op de brommer van pa of ma, komen ze in hun uniformen weer thuis. Even daarna wordt er op straat samen gespeeld. Ook de dorpsbewoners treffen elkaar en bespreken allerhande zaken. Ze kopen in het winkeltje van het huis waar we zitten één sigaret, een portie rijst, een vis of een Thaise whisky. De kinderen soms een zakje chips of vuurwerk.

Het is één groot feest van elkaar buiten treffen, communiceren en heel gewoon stap voor stap het leven leren of ván het leven leren. De kinderen, oud en jong, spelen met elkaar, met fietsjes, stokjes bamboe, een bal, een hond, kat of kip, een ballon, een zakje met water, of wat er maar voor handen is. 


Van hun ouders en opa's en oma's leren ze. Van hun vader 'jagen' op vis, kikkers of andere dingen om te kunnen eten. Van hun moeder over alles (en dat is hier in Thailand werkelijk enorm veel) wat maar te eten of te gebruiken is aan groenten, fruit, (geneeskrachtige) kruiden, etc., vaak letterlijk voor het oprapen in de omgeving. Iedereen doet, van jong tot oud mee. Jong leert van oud maar zeker ook oud van jong. 
Net als met de honden op de straat hier zijn er duidelijk natuurlijke roedel-leiders met aan het hoofd ons 'Dorps hoofd'. De mensen hier bouwen stap voor stap aan een natuurlijke levenservaring. De dorpelingen jong en oud zijn vrienden, kennen elkaar oprecht en staan daar waar gewenst en zonder dat dat gevraagd hoeft te worden voor elkaar klaar. Oprecht 'Noaberschap'.

En ja, ook hier hebben ze mobieltjes en internet en toch, het leven is één grote ont-moeting (geen haast) vooral ook buiten.

Veel westerse kinderen lijken sneller. Ze leren al heel vroeg multi-tasken en weten alles in een mum van tijd op internet op te zoeken, te koppelen en op hun manier te communiceren. Wij hebben er ook zo een van 12 hier rondlopen. Een vooruitgang kun je dat zeker noemen. En toch…

Bij mij roept het een beetje het gevoel op van de zogenaamde 'plofkip' waar we in Nederland van af willen of moeten. Ik weet dat nog uit mijn tijd in Barneveld. Een kuiken wordt/werd er in zes weken tijd van kuiken tot 2 kg wegende 'plofkip' opgefokt. Stel dat het dier na die tijd al buiten uit zijn stal zou komen in zijn (overigens oorspronkelijk geschapen) natuurlijke omgeving, dan weet het niet meer te overleven. Uit haar super snelle kunstmatige groei omgeving (waar ze zelf geen weet van had) wordt ze haast ogenblikkelijk ziek. Ziek van de stress buiten. Sterft misschien van de honger, of krijgt een hartaanval door de inspanning die een stukje lopen of rennen ineens kost. Levensvatbaar? 

 
Ogenschijnlijk is het in de steeds snellere westerse wereld veel beter voor onze kinderen. Is alles super snel door kinderen te vinden. Worden ze in rap tempo klaar gestoomd om tot hoge leeftijd geld in het laadje te brengen. Misschien hebben ze geen eens weet meer van wat er écht op straat en om hen heen gebeurt. En hoe zit het met de echte vriendschappen, met de echte contacten, met levenservaring om alles wat je op internet vindt op jouw leeftijd ook te kunnen vatten en plaatsen? Welke veerkracht bouwen ze op?

Het blog van deze week zal misschien oudbollig over komen. Het kwam zo maar in mij op omdat ik nu hier ook een, in mijn ogen goede, keerzijde zie. Het herinnert aan ‘vroeger’ toen zaken lang zo slecht allemaal nog niet waren. Leren onze kinderen in onze steeds snellere westerse wereld, als het echt een keer mis gaat, hoe met die tegenslagen om te gaan of die tegenslagen als kans te zien? Welke échte vrienden zijn er dan die letterlijk naast ze staan? Weten ze überhaupt wat veerkracht is? Wat hebben ze 'op straat' aan zelfredzaamheid nog geleerd?

Gewoon een gedachtespinsel dat in me op kwam na een gesprekje met iemand die bij ons op bezoek kwam en het leven hier ook kan vergelijken met onze formele ‘thuisbasis’. 

Maar laten we rustig verder slapen. De techniek staat voor niets. Er zal wel weer een of ander ‘electronisch’ apparaatje tegen die tijd voor worden uitgevonden om ook deze vraag van mij weer te beantwoorden. Werk voor psychologen wordt het volgens mij vast. Of moeten we niet eens wat meer naar buiten met z’n allen? Het gemakkelijkste is om er maar in te geloven dat ik het afgelopen week met mijn gesprekspartner veel te negatief zie ;)).

Frans Captijn




vrijdag 2 november 2012

Leven in het hier en nu kun je leren van… een puppy.



Vorige week begeleidde ik een week lang een fijne meditatieretraite. Eén van de vele highlights was een bezoek aan een fantastisch mooie bergtempel (zonder toeristen) zo’n 45 minuten hier vandaan.

Onderweg passeerden we kleine dorpjes. Je proeft en voelt de sfeer van hoe het daar, zonder stress, leven is. Halverwege zagen we een wel heel groot wit Boeddha beeld langs de weg bij een andere tempel. Daar moest even worden gestopt om toch een fotootje te laten nemen.

Toen ik bij die tempel uitstapte kwam er zomaar uit het niets ineens heel blij een puppy van de tempel van, wat naderhand bleek, een week of zes uit de tempel op met af hollen. Ik had er direct een klik mee. Maar ja, wat moet je nu met een tempelhondje? Lekker laten waar hij thuis hoort was mijn eerste idee.

Na heel even aandacht en wat tijd om foto’s te maken stapten we weer in de auto om onze reis naar onze bestemming in de bergen voort te zetten. We hadden er een afspraak voor een gesprek met een monnik en zouden er diverse vormen van meditatie ervaren. Het was een belevenis op zich.

De pup bleef me, heel maf, door mijn hoofd spelen. Op de terugweg vroeg ik de chauffeur om nog even bij de grote witte Boeddha te stopen. Mijn idee was dat als het diertje weer op me af kwam het voor mij/ons thuis bestemd was.
Geen puppy te zien! Equanimity wordt dat in de leer hier genoemd. Genoegen nemen met dat wat is. Ik stapte haast weer in de auto toen zes kinderen ineens met de pup op hun arm naar me toe kwamen. Kadhow werd er gezegd. Cadeau? Nee, het was zijn naam. Er werd even met een monnik daar overlegd en ik kreeg de pup, onder de voorwaarde er goed voor te moeten zorgen, zomaar gratis mee.

Dat is dan ook wel weer een ervaring, maar dan heb je zo’n beestje met alles er op en er aan en de zorg van dien ineens in huis. Genoegen nemen met dat wat is? Toch effe slikken.

Nu we het diertje zo’n dikke week hebben blijkt het een soort Boeddhistische leermeester. Het heeft een super wijsheid in zich waar ik en vele anderen nog veel van kunnen en zullen gaan leren.

De eerste les: Wees alleen in het hier en nu.

The past is history, the future mystery, the present moment a present.
Een puppy is altijd blij. Wil altijd spelen en (zonder oordelen vooraf) ontdekken van dat wat er op hem of haar af komt of waarin het verzeild raakt. Altijd alleen maar in het hier en nu bezig zijn.

Zorgen over het verleden? Zinloos! Je bezig houden met de toekomst? Wat is dat?

Equanimity. Altijd in balans, accepteren van dat wat er is en absoluut op geen enkele manier met jezelf in gevecht gaan.

Zo’n tempelpuppy is misschien zo gek nog niet. Wordt vast vervolgd.

Frans Captijn