vrijdag 27 mei 2016

De waarde van tenminste een keer per dag de tijd nemen om als gezin samen te eten.

Voor veel mensen niet meer dan de normaalste zaak van de wereld voor velen ook niet.
Tijdens een Dhamma lezing (Boeddhistische les) werd me verteld dat volgens de Thaise traditie, ook al zijn er drie maaltijden per dag, er tenminste één maaltijd op een dag als gezin gezamenlijk moet worden gebruikt. Dit voor de saamhorigheid, om gedachten met elkaar te wisselen en van elkaar en van Dhamma (hoe zonder piekeren te leven) te leren en je bewust te zijn van de voeding die je tot je neemt. Geen televisie aan, geen mobieltjes. Het is de gebruikelijke manier om echte verbinding met elkaar te houden.
Een vorm van je huis als veilige en ontvankelijke thuisbasis te blijven houden.

"Sommige mensen beweren dat ze overladen worden met werk. Maar als je bedenkt dat feitelijk de enige reden dat ze zoveel tijd als kostwinner (of kostwinners) te besteden aan werken is om je kind naar de dagopvang te kunnen laten gaan, om in een nog luxere auto te rijden of om in een nog groter en comfortabeler huis te kunnen wonen, denk dan eens opnieuw. Als je geen tijd over houdt om je kinderen zelf op een behoorlijke manier op te voeden en je kind later bijvoorbeeld verslaafd raakt aan heroïne als gevolg van jouw nalatigheid, dan is een miljoen Euro nog onvoldoende om het probleem te verhelpen”, vertelde de leraar.

Hij ging verder: "Als je daarentegen door er voldoende tijd voor te nemen volle aandacht geeft aan de opvoeding van je kinderen dan wordt niet alleen jij maar ook je kind beloond. Je investeert in het laten groeien van een goed voorbeeld van wat en hoe een mens kan zijn.

Veel ouders maken zich soms letterlijk ziek in de rat race om geld te verdienen. Geld in heel veel gevallen voor nóg meer luxe en uiterlijk vertoon. En wanneer ze de tijd hebben om hun geld uit te geven met hun gezin dan zijn ze in veel gevallen in die tijd nog niet eens echt met elkaar verbonden. Ze blijven verbonden met werk, omdat ze in het waandenkbeeld blijven hangen dat het werk en de buitenwereld ze echt niet kan missen. Mensen noemen zichzelf manager, maar ze kunnen niet eens hun eigen leven op een goede manier organiseren (De persoonlijke ontdekking die ik over mijn leven jaren geleden mocht meemaken).

“Kinderen opvoeden betekent meer dan er voor zorgen dat er eten voor ze is, een dak boven hun hoofd, dat ze kunnen deelnemen aan allerhande clubs – waar je voor moet organiseren of zelfs uit moet kijken om niet zelf te gaan stressen om ze brengen en te halen -, dat ze de nieuwste mobieltjes (electronische nanny’s) hebben zodat ze zichzelf bezig kunnen houden en jou verder niet storen.”, vulde de monnik aan.

Veel ouders ontdekken, als het te laat is, dat ze het verleden niet kunnen terug draaien. Ze zijn dan teleurgesteld over wat er mis is gegaan en waarom ze dat niet in de gaten hebben gehad. Eigenlijk houden ze zich dan de spiegel voor dat ze niet de oprechte zorg hebben opgepakt om het kind naar behoren op te voeden, zo vertelde hij verder.  

Het Boeddhisme leert is dat ouders hun kinderen zo lang als dat op een normale manier kan gedrag moeten aanleren. Zowel kinderen als ouders moeten elkaars gezichten zien en de tijd nemen om zich oprecht diep met elkaar te verbinden. Dat doen met tenminste een gezamenlijke maaltijd per dag is wel de minste inspanning voor oprechte aandacht voor elkaar. Mobieltjes en televisie uit. De tijd nemen om niet alleen naar elkaar te luisteren maar om juist open te staan voor dat wat er in de gezinsleden om gaat."

De lezing kwam wel bij mij binnen. Als ik aan de beste lange periode van mijn leven in Nederland terug denk. Elke ochtend zag ik gehaast ouders soms letterlijk hun kinderen bij het kinderdagverblijf of de dagopvang droppen. Net voor sluitingstijd kwamen ze regelmatig met de tong op hun schoenen en vaak nog meer gehaast door de voorbereidingen die ze nog moesten doen voor hun avond activiteiten, weer ophalen.

Mijn ouders waren beiden mensen die het druk hadden en hard werkten maar ze voelden zich verantwoordelijk om zelf de kunst van het opvoeden op zich te nemen. Ze beseften dat er tijd geïnvesteerd moest worden om het gezin verbonden te houden en om te weten wat er in (ons) om ging. Tenminste één keer per dag en meestal in de avond aten we dus met elkaar. Als er tijd was voor het gezin dan was die tijd ook voor het gezin. Geen mobieltjes aanwezig zo je ziet op de foto hiernaast en ook de televisie was altijd uit.  

En jawel, ondanks het feit dat ik een perfect voorbeeld kreeg aangereikt, maakte ik in het begin van mijn loopbaan exact dezelfde fouten als de monnik omschreef. Werk was mijn leven en als ik eerlijk ben heeft dat aardig zijn tol opgeëist. Ik ben super blij dat ik ondanks dat steeds betrokken en verbonden ben gebleven met mijn kids. Zo gaaf om als ze hier zijn samen in de grote verhuisdoos vol met enveloppen met foto’s te kijken en te verbinden met het verleden. Reden waarom we nog steeds close met elkaar zijn en met het leven van ons leven.

Wees je er van bewust en doe voorzichtig. Tijd vliegt en komt nooit meer terug. Verbind je door af te schakelen…


Frans Captijn

vrijdag 20 mei 2016

Onze blindheid voor de vernietiging van onze gevoeligheid

Deze week een aantal persoonlijke mijmeringen over het meer en meer wegzakken van onze gevoeligheid in relatie tot de verbinding met leven nadat ik een boek, geleend van buren, las.

Als je met blinde mensen om gaat zou je kunnen ontdekken dat zij gewend zijn aan realiteiten die wij, die wél kunnen zien, ons niet zouden kunnen voorstellen. Hun sensitiviteit in relatie tot voelen, ruiken, proeven en geluid is zo goed ontwikkeld dat het ons, die kunnen zien, achter laat als een soort saaie ballen. We hebben medelijden met mensen die niet kunnen zien maar geven nauwelijks rekenschap aan de verrijking die de andere zintuigen hen opleveren.

Natuurlijk is het feitelijk heel erg dat voor deze rijkdom met de hoge prijs van blindheid ‘betaald’ is en het zou goed denkbaar zijn dat wij net zo verbonden zouden zijn met- en afgestemd op – leven zoals zij zonder het verlies van kunnen zien.

De verbinding die we maken met de wereld om ons heen doen we met onze zintuigen. Kijken neemt daarbij ongeveer 70% van onze zogenaamde zintuig ‘energie’ in beslag. Als we onze ogen dus sluiten hebben we automatisch meer van deze energie beschikbaar om de gevoeligheid van onze andere zintuigen te verhogen. Op die manier maken we met die zintuigen ons bewustzijn van en de verbinding met de wereld om os heen veel groter. Proeven, voelen, ruiken en luisteren – en je gewaar zijn van de energie om je heen- worden op die manier een fantastische ontdekkingsreis en oprechte verbinding.

Ooit kregen we digitale mobiele middelen om ons te helpen en om dingen eenvoudiger voor ons te maken. Tegenwoordig lijkt het er op dat dat basis beginsel is doorgeslagen. Ze bepalen in steeds meer gevallen de betekenis van ons leven. Mensen kunnen niet meer zonder. We zijn er niet alleen aan gehecht maar ze zijn verworden tot verslaving en werken als drugs.  

Begrijp me niet verkeerd. Ik ben niet tegen het gebruik van ‘sociale’ media of digitaal verkeer. Ik gebruik ze zelf ook. Ik vind de afhankelijkheid zo triest. De drug die mensen nodig blijken te hebben om zich met het leven nog verbonden te voelen. Eigenlijk laten ze er in veel gevallen door zien dat ze helemaal niet meer verbonden zijn. Althans niet met dat wat ze in zichzelf hebben om oprechte verbinding te maken.
Ik weet dat alles dat je aandacht geeft groeit. Als ik rond loop in winkelcentra, in de stad, in restaurants, zelfs tijdens onze diensten in de kerk en, jammer om te moeten toegeven, ook meer en meer door stafleden op de gezondheidslocatie waar ik woon en werk, zie ik mensen die het grootste gedeelde van hun dag alleen nog verbonden zijn met hun mobiele ‘levenslijn naar de wereld’.

Hongerige ogen, bang zijn om ook maar iets dat in de wereld speelt te missen, het gevoel van verbonden te zijn, het idee dat deze middelen betekenis aan je leven geven. Je kunt immers niet (meer) zonder…
Thich Nhat Hanh, een bekende Vietnamese monnik, noemt ze middelen die ons helpen om onszelf te ontvluchten. Om ons te helpen ons vooral niet met onszelf te verbinden. We zijn bang om thuis te komen. We zijn ongerust, voelen ons alleen, zijn bang, twijfelen, zijn onzeker, voelen ons verdwaald, jaloers, bezitterig en moeten al onze zorgen en pijn al dragen. Daarmee in contact ko,en? Vou nee, liever niet. We denken dat dit middel een soort paspoort naar langdurig plezier, vrede en vrijheid is. Feitelijk maakt het ons blind en vernietigt het onze gevoeligheid om echt met mensen, onze omgeving en met leven te verbinden.

Ze helpen ons om in een vicieuze cirkel te komen. Een cirkel die begint vanuit aandacht. Van aandacht gaat het over in plezier, dan naar gehechtheid, vervolgens naar voldoening, en uiteindelijk naar verveling en frustratie. Kijk alleen maar naar de vele spelletjes die als ‘tijdverdrijf’ gespeeld worden. Meng die zaken in die cirkel met ongerustheid, jaloezie, eenzaamheid, je zorgen en pijn en het maakt de cirkel tot een soort achtbaan. En we zijn ons hier niet eens van bewust.
Onze gehechtheid aan onze digitale middelen is inmiddels geen ondersteuning meer. Het is verworden tot noodzaak, een hang die je basis gevoeligheid afstompt, een drug die je gevoeligheid en waarneming vertroebelt. Een vernietiger van gevoeligheid.

In bewustwording ligt de sleutel. De sleutel om de vernietiger van gevoeligheid en echte verbinding met het leven terug te slaan.
Zie ook eens het leed dat deze drug veroorzaakt onder ogen. De ups en downs, de stress, angst en teleurstellingen, eenzaamheid, de verveling waartoe het vaak onvermijdelijk leidt. Waar is de tijd gebleven om eens gewoon niets te doen?
Besef eens hoe deze drug je bedriegt, namelijk in de échte vrijheid om je werkelijk te verbinden met - en te genieten van elke minuut- in het leven.
Begrijpen hoe, als gevolg van deze verslaving en de manier waarop jij met de wereld om je heen om gaat (je programmering), je jouw middel hebt vereerd en een waarde hebt toegekend die het simpelweg gewoon niet heeft. Waar je zo gecharmeerd van bent speelt zich af in je hoofd. Niet in het apparaat of de apparaten. Je zit als het ware in je ban.

Je hiervan bewust zijn haalt je uit die ban. Daarmee is het digitale speelgoed, zelfs niet speels, niet langer meer de beheerser van - of heeft het een grote betekenisvolle rol - in je leven. Zet het apparaat eens vaker gewoon uit. De wereld draait gewoon door, je mist ook eigenlijk niets. Het helpt je om je, net als een blinde persoon dat eigenlijk altijd al doet, te trainen om de gevoeligheid van je zintuigen die je in je hebt terug te brengen. Om je weer te verbinden met het echte gevoel dat je zintuigen je geven in de verbinding met de wereld en de mensen om je heen. Je weer oprecht te verbinden (en als dat te veel gevraagd is, tenminste weer eens respect te tonen. Is het niet voor je tafel genoot dan toch tenminste voor de kok die aandacht aan je eten besteed heeft).

Misschien vreemd om te zeggen. Laten we, om het gemakkelijk te maken, zeggen dat het een verslaving is. Dan zal je, als je dit gaat doen, rekening moeten houden met ontwenningsverschijnselen. Weet dat er een fantastisch geschenk op je licht te wachten.
Je leert dat je weer meer en meer echt gaat genieten. Uiteindelijk van alles (in plaats van niets meer). Je doet de grote ontdekking dat waar je in elke persoon of in ieder ding van geniet iets in jezelf is. Het orkest is in jezelf en de draagt het, net als je mobiel, overal bij je waar je ook gaat. De digitale informatie over mensen of dat wat er gebeurt om je heen bepaalt niet langer meer je melodie die het orkest in je speelt. En als je bewuster geen aandacht meer geeft aan jouw digitale apparaat – je dus niet meer laat storen of beïnvloeden door dat wat je ongevraagd toegeworpen krijgt – zal de muziek haar eigen melodie gaan spelen; er is geen externe impuls voor nodig. Dan draag je een vorm van heil in je hart dat niets of niemand er van buiten in kan stoppen en ook niets of niemand je meer kan afpakken.

Je wordt je plotseling gewaar van realiteiten die je voor jezelf nooit voor mogelijk had gehouden en respecteert ze. Echte genegenheid en aandacht voor anderen. Ware verbinding. Geen reactie meer uit noodzaak maar uit gevoel.

Wees je meer bewust van het gebruik van je digitale ondersteunende middelen (en zet ze eens wat vaker uit). Als je jezelf manager noemt en dat al niet eens voor jezelf kunt managen…

Wees, met je gezichtsvermogen, net zo verbonden met- en afgestemd op – leven zoals blinde mensen. 


Frans Captijn

vrijdag 13 mei 2016

Muziek en zang, taal die verbindt met de symfonie van het leven

"Muziek is een taal die verbindt" Muziek loopt als een rode draad door een ieders leven. Het geeft energie, kracht, troost, blijdschap en koestert herinneringen van alle aard." 

Ik kreeg de inspiratie voor de titel van dit blog door een berichtje van een oude bekende van mij in Nederland, Everdien Berendsen. Zij is voorzitter van een muziekvereniging en bespeelt zelf de trombone. Deze vereniging had voor de nieuwjaarsreceptie van dit jaar dit thema gekozen.
De titel boeide me om er eens dieper over te denken en wat van deze gedachten deze week in dit blog te delen. Muziek en ook zang, voor mij taal die verbindt.

Als je aan taal denkt dan komt voornamelijk spreken en schrijven in mij op. Als ik dieper kijk dan kom ik op communicatie. Een zenden en ontvangen iets dat dus verbindt. Maar is muziek dan spreken? Is het een taal al die noten op notenbalken die je schrijft. Het notenschrift op zich is al een aardige uitzondering op de regel van verschillende talen. Je schrijft het overal in de wereld hetzelfde en kan dus door iedereen gelezen worden, waar ter wereld je ook bent. Derhalve nodigt alleen de noten-taal al uit voor een wereldwijde verbinding. Muziek is voor mij een taal die dingen weet uit te drukken die verbaal vaak niet lukken.


Muziek en zang, zijn voor mij trillingen die iets in beroering brengen. Net als gesproken taal zijn het frequenties. De frequentie van muziek en zang zijn in mijn beleving zo veel meer. Klank doet wonderen, klank heelt en de combinatie van klanken in muziek of door gebruik van de stem bij zang (veel sterker dan bij spreken) verbindt zich met emotie, met gevoel. Niet voor niets gebruiken Tibetaanse monniken naast chanten ook klank (klankschalen) voor meditatie. Ze bevrijden de geest en hebben een helende werking. 
Masaru Emoto toonde met zijn waterexperimenten aan welke gigantische invloed muziek, klank en intentie kan hebben op de kristal structuur van water (wij zijn ca. 80% water). Muziek en zang zijn dan ook letterlijk van invloed op ons welzijn.

Verbinding heeft te maken met energie, met emotie. Hoe anders dan het zachtjes aanraken van een schermpje van een of ander ondersteunend apparaatje in je rechter of linker hand tegenwoordig. Gelukkig ken ik aardig wat mensen die met muziek en zang weten aan te raken. Mijn voormalige secretaresse is er een van. Ze is als het ware één met haar muziekinstrument (piano) en gaat er met ziel en zaligheid helemaal in op en dat voel je dan ook omdat het een echt van binnen diep geworteld talent is dat met passie wordt gedeeld. Ze geeft ook piano les. Afgelopen maandag nog schreef ze me: "
Het blijft ontzettend leuk te ervaren hoe ik mensen (met name kinderen) een nieuwe taal/omgeving/emotie mag aanleren wat hun verdere leven voorgoed verrijkt." En voor mij is dat ook zo.

Een aantal jaren geleden volgde ik een leergang "Aristoteles, muziek en meesterschap". Victor Müller en Erik Boers gaven die training. Een combinatie van de kracht van de toepassing van filosofie in organisaties en verbinding en stromen door muziek. Nog steeds gebruik ik ervaringen en inzichten uit die leergang in mijn programma's hier. En het mooie, door te zingen op de werkvloer, geloof het of niet, werd eenvoudig weg speelse verbinding met elkaar weer gelegd. In Engeland tijdens een training met brandweerofficieren hielp het de teamgeest en zelfs burgemeesters die mee waren begonnen spontaan en met een ontspannen glimlach op het gezicht weer te zingen. En wat denk je van de achtergrond van zingen bij scouting (of in het leger). Het versterkt de teamgeest om ferme stappen voorwaarts te zetten.

Muziek en zang laten energie weer stromen. En ook voor de ervaring van dit hoef je maar even stil te staan en jezelf de ruimte te gunnen om dat moois te ervaren. En over smaak valt niet te twisten maar er is altijd iets met muziek en zang dat voor 100% bij jou past. 
De speurtocht naar dat wat met jou resoneert.

Hoe eenvoudig kun je jezelf een cadeau geven. Dank aan al die mensen die deze unieke talenten juist laten stromen en er anderen blij mee maken of behulpzaam mee zijn. 


Neem weer eens de tijd om écht te verbinden door stil te staan en je sensaties te openen voor muziek en zang. De weg naar de verbinding met de symfonie van het leven. Muziek en zang, de weg die meer - en wellicht weer - verbindt en daarmee de beleving van je binnen wereld en buitenwereld vergroot. 
En een mooie Boeddhistische invalshoek. Muziek verbindt je met het nu en laat je niet terug kijken. Je opent jezelf voor de tonen die komen en laat continue de verbinding met dat waaraan je even gehecht was los om de verbinding met de harmonie van leven aan te gaan. 

Een voorbeeld? Hoe talent in muziek en zang kunnen beroeren. Voorbeelden te over. Deze kwam toevallig deze week op mijn pad (
Andrea Bocelli - Solomia | Voice Kids 2015). Een kwestie van jezelf zijn en delen van dat wat je als uniekheid in je hebt.

Geniet van dat wat LEVEN in oprechte verbinding heet.

Frans Captijn


vrijdag 6 mei 2016

"Ik heb er geen tijd voor!" Ooit de tijd genomen om daar eens bij stil te staan?

Onlangs waren hier twee gasten die een gezondheidsprogramma van twee weken wilden doen. Ze hadden er voor gekozen om er 10 dagen aan te besteden. Ze wisten dat dat het beste effect zou opleveren maar... ze hadden daar geen tijd voor in hun drukke werk en leven.

De zin; “Ik heb er geen tijd voor.” Bleef die dag de hele tijd door mijn hoofd cirkelen. Wat zeg je er eigenlijk mee?
Ik heb er geen tijd voor. Ik heb er nu geen tijd voor. Ik heb er nu nog geen tijd voor. Het zijn eigenlijk allemaal excuses die je in je hoofd haalt om niet dat te doen dat je eigenlijk wilt doen. En natuurlijk kan het ook zo zijn dat je iets helemaal niet zou willen doen en om er dan maar van af te zijn kom je met dit generale excuus. Ik heb er geen tijd voor…

Die zin geeft iets aan over jouw persoonlijke keuzes. Mijn vader en moeder zeiden me regelmatig als ik het zelfde zinnetje uit sprak; “Dan maak je er maar tijd voor.” Er is namelijk altijd tijd en het gaat maar om waar jij de prioriteiten legt. Nu zouden ze wellicht als aanvulling nog zeggen: "Als je eens wat minder op dat internet zat dan heb je tijd zat voor jezelf over". 

We organiseren hier een programma “Tijd is alles”. Een pracht thema om eens bij stil te staan. Tijd gaat helemaal niet sneller of langzamer dan vroeger. We denken dat we meer met onze tijd kunnen of moeten doen. We streven en wedijveren wat af omdat we denken dat dat noodzakelijk is omdat iedereen om ons heen dat doet. Je zou voor de grap eens vijf minuten lang doelloosheid moeten proberen te oefenen. Misschien ervaar je een gevoel van blijheid en ruimte om adem te halen. Niet wegduiken in de talloze afleidingen die je tot zelfs aan je broekriem of in je zak bij je draagt. Gewoon helemaal niets doen. Misschien een gevoel van onrust vanuit een vorm van angst om jezelf tegen te komen. 

Als je geen tijd hebt of er nog geen tijd voor hebt om die dingen te doen die goed voor specifiek jou zijn zoals bezig zijn voor jouw gezondheid, jouw langdurige geluk, jouw time-out/stoppen en opladen, jouw adem halen, jou balans opmaken, jouw even omkijken en genieten van dat wat je al bereikt hebt, jouw dingen vast stellen waar het écht om draait, jouw enige doel dat ‘LEVEN’ (in plaats van vluchten) heet…, dan is er iets mis met je prioriteiten die je stelt.

Er is meer dan genoeg tijd, zelfs nu. Het zijn alleen maar keuzes. In je leven is er niets anders te doen dan je missie te leven. Jouw unieke bijdrage te leveren en daarvan en daarmee gelukkig te zijn. Er is niets te bereiken, niets te realiseren, geen programma, geen agenda voor leven. Je hoeft niet te wachten op het volgende signaal uit je directe omgeving dat je voor de zoveelste keer (meestal erg  kortstondig) met je neus op de feiten drukt waar het ook al weer allemaal echt in je leven om ging/gaat.


En wil je letterlijk direct tijdwinst voor jezelf? Gewoon een feit. Uit een oefening die ik hier regelmatig met gasten doe over holistische tijdbalans blijkt dat mensen ontdekken dat ze op een dag tijd over hebben. Iedere keer een vreemde gewaarwording. Ze komen er achter dat dat komt door tijdverslindend gebruik van sociale media en zo'n twintig minuten per uur die marketing steelt tijdens televisiekijken. Misschien een tip om die zaken wat vaker uit te zetten.

Stop met je generale excuus en neem direct en nu de tijd voor dat wat voor jou écht belangrijk is. Plan het niet in, er is immers geen agenda of programma, maak het je natuur. Wacht niet te lang en al zeker niet tot het te laat is (ook al besef je dat zelf wellicht niet meer). Dat moment kan er zelfs vandaag misschien al zijn en natuurlijk wens ik je dat niet toe. 

Frans Captijn
www.captijninsight.com