vrijdag 24 juni 2022

Ik heb niets met geschiedenis en toch…

Op school was geschiedenis helemaal niets voor mij. Wat geweest is, is geweest en je leeft nu. Een soort van stelregel die ik er eigenlijk nog steeds op na houd. En natuurlijk is dat ‘nu’ ontstaan vanuit de geschiedenis. Vaak ook, op een iets andere en soms modernere manier, een herhaling van zetten. Het basis gedrag van mensen en cultuur verandert immers, in mijn ogen, niet of nauwelijks. Geld, macht, corruptie en positiespel bijvoorbeeld zijn en blijven van alle tijden.
 
Wie het ooit met wie heeft gedaan interesseert me niet. Veldslagen en elkaar vernietigen gaan tot op de dag van vandaag ook ‘gewoon’ door. Geschiedenis leert ons wat dat aangaat ook eigenlijk niets. Je hoeft in de boeken het woord speer bijvoorbeeld maar te vervangen door houwitser en zwaard door drone en je bent weer helemaal bij. En ook al die machthebbers die er ooit voor gingen hebben al dan niet op een natuurlijke manier het veld geruimd. Niemand ontkomt immers aan zijn of haar tijdelijk verblijf. En zelfs als je nadien een mooi standbeeld kreeg wordt dat na een tijdje omver gebuldozerd zo laat de tegenwoordige tijd inmiddels regelmatig zien.
 
Zelfs het vak ‘Geschiedenis van de bouwkunst’ tijdens mijn bouwkunde opleiding maakte me niet heel warm. Ja, natuurlijk hoorde het erbij maar het trok en trekt me niet aan om bijvoorbeeld die oude gebouwen actief te bezoeken. En inderdaad knap dat mensen, veelal samen met dieren, die gebouwen konden bouwen. Primitief wordt er gezegd maar toch ook verdomde slim.
 
En toch…
Ooit mocht ik hier in Thailand werken met een ex-brandweer collega uit Nederland. Zijn grote hobby was detecteren met zijn metaaldetector. Hij kon er bevlogen over vertellen en het was verrassend wat hij allemaal al uit de bovenste lagen aarde van bijvoorbeeld een akker had gevonden. Hij liet me diverse foto’s ervan zien.
 
Van een Koreaanse kennis hier in Thailand is haar dochter gestart met een universitaire studie archeologie. Nooit zo bij stilgestaan maar als je haar verhalen hoorde super interessant.
 
Ik hoorde dat afgelopen week bekend is geworden dat er in Nederland vlak bij Zevenaar overblijfselen van een Romeinse tempel gevonden zijn. Smullen voor die archeologen. En kijk, dat vind ik nu toch wel weer gaaf. Die overblijfselen helpen om het verleden en het leven van mensen toen te analyseren en te reconstrueren.
Als ik die mensen zo bezig zie is het een soort van meditatie die op een enorme manier boeit. Petje af.
 
En als ik dan een paar honderd jaar vooruitkijk dan vraag ik mij af of dat nog steeds zo boeit als die archeologen dan al die roestige tanks uit Rusland of Oekraïne opgraven en blootleggen. Of, als ze stuiten op een grote elektronica afvalberg, die miljarden ouderwetse mobieltjes.
 
Wat zal het wetenschappelijk onderzoek van al onze huidige gebruiksvoorwerpen, dan nog de overblijfselen van nu, uitwijzen om te duiden hoe wij leefden? Materialisme? Wegwerpmaatschappij? Een glimlach om een nog vrijwel geheel in takte drone of iets waarmee men vroeger probeerde om communicatie te verbeteren? Miljarden injectiespuiten en wie weet nog wel goed bewaarde mondkapjes van misschien wel een pandemie? Mensen die puur gelukkig met elkaar leefden?
 
Wie zal het zeggen…


Frans Captijn (Gangey Gruma) 


vrijdag 17 juni 2022

Is er ook nog iets opwekkends? Jazeker wel!

Met wat je tegenwoordig allemaal om je heen hoort vraag je je soms af of er ook nog iets opwekkends te vertellen is. Voor de grap typte ik in Google de vraag: “Is er nog iets opwekkends” in.
 
Als eerstgenoemd zoekresultaat kwam “Paracetamol met coffeïne” op. Eigenlijk niet gek. Ik denk dat heel veel mensen in deze wereld momenteel wel zo’n paracetamolletje kunnen gebruiken.
Ook diverse drugs en chocolade verschenen op het eerste blad met zoekresultaten. Wat mij betreft niet allemaal écht opwekkend in relatie tot hoe ik het bedoel. De wereld staat steeds meer in brand en op allerhande terreinen.
Het is geen horrorfilm waar je even uit kunt stappen als je het niet meer aan kunt zien maar allemaal echt. En jawel, je kunt de media zoveel mogelijk uitschakelen zoals ik probeer te doen en toch dringt het allemaal door. Angst aankweken en depressie viert hoogtij. Toekomst voor nieuwe generaties? Die zal er zeker zijn. Of je met die toekomst zo blij moet zijn is weer een andere vraag. Ik ben ook ouderwets in denken, houd ik mezelf maar voor.
 
De wapenindustrie floreert. Met veel daadkracht wordt er door politici miljarden ingepompt om het machtsspel in stand te houden en ‘om de vrede te bewaren’. Te triest voor woorden. Een industrie die groeit en bloeit om mensen, dieren, natuur en cultuur om zeep te helpen, te vermoorden. Miljarden gaan ernaartoe en ook het wereldwijde defensieapparaat mag weer eens groeien omdat er momenteel de aandacht op ligt. 
Rutte is er helder over. Ferme taal en spierballen tonen. Belasting geld genoeg. ‘Meer zwaar geschut sturen want de Russen mogen deze oorlog niet winnen’. Geloven in David en Goliath? Wat een schijnvertoningen...

Wereldwijd ontstaat, vast uit goeie bedoelingen en medeleven, een multiculturele samenleving. Een familielid van me merkte op dat Nederlanders zo langzamerhand gezien mogen worden als gast in hun eigen land.  
Weinig tot geen aandacht voor miljoenen mensen en dieren die lijden of sterven door droogte, voedselgebrek, natuurrampen en klimaatverandering.
Stukjes uit het sombere scenario dat we de afgelopen week op diverse plekken te horen kregen. Reden dat ik me afvroeg of er deze week ook nog iets opwekkends was.
 
En jawel! Meer dan genoeg. Het is immers maar waarop je de focus richt. Net zoals in de fotografie. Iets dat niet wegneemt dat al dat andere er weldegelijk is. 
 
Opwekkend is dat heel veel jonge mensen weer geslaagd zijn voor hun middelbare schoolexamen en verder kunnen. Knap na- en met al dat online studeren. Niets voor mij maar zij hebben het toch maar netjes gedaan. Werk op de arbeidsmarkt genoeg op het moment zo heb ik gehoord dus een extra stimulans. Er is keuze genoeg.
 
Wij kregen deze week bezoek van een paar gezellige vrienden. Een Nederlander met zijn Thaise vrouw. Heerlijk en opwekkend om weer eens even in je moedertaal te kunnen praten.
 
Ik heb gisteren een geest in TED’s place (onze Talk, Eat en Drink ruimte) verjaagd. Hoe opwekkend is dát niet? Spontaan ging twee dagen lang de muurventilator diverse keren aan en uit op verschillende snelheden. Mijn partner, typisch Thaise cultuur, dacht direct aan een geest die wel eens actief zou kunnen zijn. Nu heb ik ooit met mijn oudste broer, die helaas al is overleden, afgesproken dat als het hem zou lukken hij het licht eens een keer aan en uit zou doen. Dat is dus iets anders dan een muurventilator. Nu hebben we regelmatig stroomuitval hier maar dan in het hele dorp. Dat mijn broer dat doet gaat me iets te ver.
Na twee dagen toch die ventilator maar eens onder handen genomen en jawel hoor. ‘Geest’ gevonden. Het was een Gekko, net uit het ei, achter de printplaat van de ventilator. Het dier buiten vrijgelaten en alles werkt weer als normaal.
 
Opwekkend hier in Thailand is dat de grenzen, zonder allerhande restricties die er waren in relatie tot de pandemie, over een aantal weken weer open lijken te gaan. Ook dit land is aan toeristen wel aardig toe. Nu nog even van die mond/neus kapjes af en we zijn weer ‘vrij’.
 
Gisteren hebben we onze eerste twee gratis marihuana ‘planten’ gekregen. Sinds 9 juni jl. inmiddels in Thailand voor gezondheidsredenen toegestaan en er worden nu gratis 1 miljoen planten aan de Thai gegeven. Phatsamon en ook haar moeder gaan ze gebruiken bij het koken. Het zal me eens benieuwen hoe opgewekt me dat nog meer gaat maken.
 
En daarmee ben ik gek genoeg dus eigenlijk toch weer terug bij die zoekopdracht naar iets opwekkends die ik op Google had ingegeven.


Frans Captijn (Gangey Gruma) 


 

 

vrijdag 10 juni 2022

De tijd van je leven (maken).

Ongeveer twee weken geleden stuurde ik mijn dochter een vergelijkbare foto als die bij dit blog van onze puppy Cupid springend in ons rijstveld. Als reactie stuurde ze. Cupid heeft ‘The time of her life’. Die woorden resoneerden.
 
Inderdaad makkelijk praten als je gezond bent, niet hoeft te leven met een handicap, niet op de vlucht hoeft te zijn of in welke andere nare omstandigheden dan ook verkeert en toch… Ik ken veel mensen die ook blij mogen zijn dat ze de tijd van hun leven zouden kunnen hebben of maken. Ze maken het alleen voor zichzelf, in mijn ogen, zo moeilijk.
 
Leven kent bergen en dalen, ups-and-downs. Niemand ontkomt eraan hoewel de buitenkant, zoals iedereen weet, zo vaak bedriegt. Toneelspelen lijkt een kunst maar is voor hen een gewoonte geworden. Aangeleerd en aangekweekt gedrag dat ze zelf niet eens meer in de gaten hebben. De glimlach die bedriegt.
Natuurlijk is leven niet altijd makkelijk en al zeker niet in een maatschappij waarin negatieve beïnvloeding, emotie en het aanpraten van angst al lange tijd de boventoon voert.
 
Onze puppy in ons rijstveld is inderdaad een prachtig beeld van hoe je de tijd van je leven kunt maken. Geen zorgen maken, vrolijkheid, speelsheid, in de ontdekkingsstand staan, uitproberen, vaak lak aan regels hebben, uitdagen, enthousiasme, gewoonweg doen en niet te veel nadenken, leren door te doen, niets aantrekken van wat anderen er misschien wel van zouden kunnen denken, grenzen verleggen. Het zijn zomaar wat dingen die in me op komen als ik terugdenk aan dit moment van de foto.  Er is zeker weten veel meer dat bij dit plaatje hoort.
 
Mijn gedachte is dat je zelf, ongeacht de omstandigheden waarin je verkeert, je leven op een positieve manier kunt beïnvloeden. En nogmaals, zeker weten niet altijd gemakkelijk. Bij de pakken neer (blijven) zitten en opgeven is daarin geen optie.
Basis is je opstelling en houding én je vermogen om vanuit tegenslag je veerkracht te gebruiken en verder te ontwikkelen om door te gaan.
 
Als voorbeeld kreeg ik van huis uit van mijn vader mee: “Optimist tot in de kist en enthousiast tot de laatste snik”. Hij had geen gemakkelijk leven, was altijd een helpende hand voor anderen en werd, ondanks ook veel tegenslagen, gezond drieënnegentig jaar. Hij maakte op zijn manier, gedreven met optimisme en enthousiasme, de tijd van zijn leven.
 
Van mijn moeder kreeg ik vooral humor mee als ‘overleving en veerkracht middel” mee om de tijd van je leven te maken en te hebben. Het maakt zaken licht en luchtig en dat is perfect voor die veerkracht.

Super en ook dankbaar om die voorbeelden heel vaak in de praktijk al te hebben ingezet en in mijn levenshouding te hebben kunnen integreren. 

Maak als het even kan van je levenstijd zoveel mogelijk de tijd van je leven. Daarvoor heb je zelf heel veel in huis. Misschien moet je er naar op zoek omdat het wat onder het stof verborgen ligt. Een kwestie van de puppy die iedereen in zich heeft wat (vaker) los laten en lak te hebben aan wat anderen daarvan misschien wel zouden kunnen denken. Onze Cupid op de foto en dat wat er bij dat plaatje als gedachten in je op komen, zijn daar zeker weten handreikingen voor.  


Frans Captijn (Gangey Gruma) 

vrijdag 3 juni 2022

Het gigantisch grote pallet aan kleuren

Mijn oudste zus heeft aan een van haar ogen afgelopen week een staaroperatie gehad. Opereren van ogen is absoluut niet mijn ding maar het is knap dat dit allemaal kan.
Een dag later vertelde ze me enthousiast een eerste ervaring dat het leek alsof haar huis opnieuw geschilderd was. Kleuren zagen er ineens wat anders en veel helderder uit. Er was kennelijk meer licht en ze zag de kleuren weer zoals ze zijn.
 
Je staat er bijna nooit bij stil. Het is hetzelfde verschijnsel als dat er ‘vanzelfsprekend’ water uit de kraan komt als je die opendraait of dat er een lamp gaat branden als je de schakelaar om zet. Het enige verschil is dat, als er geen water gaat stromen of geen lamp gaat branden, je dat direct opmerkt. Bij lichamelijke zaken gaan veranderingen en/of veroudering meestal heel stapsgewijs. Je merkt het vaak lange tijd niet op.
 
Ik herinner me nog op de middelbare school dat ik een bril kreeg om vanaf afstand beter te kunnen zien op het schoolbord in de klas. De schoolarts had dat na een test voor mij geadviseerd. Ik had er zelf geen last van (dacht ik) totdat ik met die bril op keek. Wat een verbetering en dat met een sterkte van de glazen van bijna niets.
 
Kleuren weer goed zien… Door fotografie en ook door meditatie ben ik regelmatig bewust met licht en kleur bezig.
Als je er dieper naar kijkt is het een wonderlijke beleving. Reflectie van licht op een oppervlak waardoor je de meest fantastische kleuren kunt onderscheiden. En eigenlijk is het ook zo eenvoudig. De natuur geeft ons al die kleuren in een gigantisch groot pallet op ons bordje. Onze ogen zijn de wonderlijke ‘instrumenten’ die de basis zijn om al die kleuren en combinaties te kunnen waarnemen. Het lijkt allemaal zo gewoon maar eigenlijk is het super speciaal en knap dat het, voor de meeste mensen, allemaal ‘gewoon’ werkt.
 
Veel mensen die ons kennen weten dat we al een paar jaar in een zelf-bouwproces hier in Thailand zijn. En ook tijdens dat proces komt het kiezen en combineren van kleuren vaak voor. Wit en zwart ‘bestaan’ dan nog wel maar alle andere kleuren verbergen veel meer onder hun algemene noemer. Dat was natuurlijk altijd al zo maar jaren geleden ging je naar de verfhandel of naar de HEMA en haalde je er een potje verf. Er was al aardig wat te kiezen aan kleuren maar in vergelijking met nu stelde dat eigenlijk niets voor.
 
Groen, als voorbeeld, kent misschien wel duizend of meer varianten die we voor het gemak allemaal maar groen noemen. Alles wat je nu aan kleur maar wilt wordt voor ons in mengmachines, klaar terwijl je wacht, gemaakt. Kleurenwaaiers zijn verworden tot dikke boeken vol met kleurvarianten en ook die zijn veel en veel te beperkt.
 
Zo af en toe eens stil staan in die natuur, zoals bij het rijstveld op de foto bij dit blog, hier een stukje verderop bij ons waar de mest niet goed is gemengd waardoor verschillende kleuren groen ontstaan, maakt je bewust van dat wonder van zoveel kleuren waar we steeds van mogen genieten. Geweldig als je ogen daar gezond en wel voor open staan.


Frans Captijn (Gangey Gruma)