vrijdag 7 mei 2021

Nooit meer? Niets geleerd.

4 Mei. Het was thuis altijd een bijzondere herdenkingsavond. Hij stond in het teken van het herdenken van de oorlogsslachtoffers van de tweede wereldoorlog en voor ons in het bijzonder in het herdenken van de broer van mijn vader, Guus. Hij kwam op 25-jarige leeftijd in een concentratiekamp om het leven.

En als je dat van huis uit, heel terecht, meekrijgt dan vergeet je vier mei nooit meer. Het is vooral een moment van nadenken. Een jaarlijks moment van in de spiegel kijken die al die mensen die vielen ons nog steeds maar blijven voorhouden. 

Dit jaar wederom een andere digitale invulling van deze herdenking. Eigenlijk een soort van afstandelijke oorlogssfeer. Op YouTube keek ik naar diverse herdenkingen en hoorde in wederom mooie woorden. Op veel plekken in Nederland staat letterlijk in marmer de tekst “Nooit meer…” gegrift. En ja, als eerbetoon aan al die mensen die door of in oorlogen al om zijn gekomen zijn dat inderdaad, helaas slechts, mooie woorden.

In mijn beleving hebben we niets, maar dan ook niets geleerd. Oorlogen zijn aan de orde van de dag. Kleine oorlogen en grotere. Met high tech fysiek geweld of, psychische beïnvloeding en onderdrukking. Het zijn er in mijn ogen alleen maar meer geworden. Macht, hebberigheid, corruptie, criminaliteit, onderdrukking, vrijheidsberoving, geld. En je vraagt je af wat een mens nu eigenlijk voor stelt als je de vaak schokkende beelden op tv ziet.

Waarom eigenlijk oorlog en niet ‘gewoon’ vrijheid en vrede. Twee mooie woorden wederom. Het is er nooit echt geweest en zal er ook nooit echt helemaal komen. Of oorlog ook ooit vrede en vrijheid bracht of brengt vraag ik me werkelijk af. Of zijn ze 'goed' voor technische ontwikkelingen en de economie wat soms gesteld wordt? Toch feitelijk te walchelijk voor woorden. 

En ach, waar praten we over. Die kleine oorlogen, in ons eigen leven, daar begint het mee. En, hetzelfde als met brand, als je investeert in preventie en pro-actie dan is de kans op brand en zijn de mogelijke gevolgen vaak klein. En als er al een brandje zou ontstaan en je er op tijd bij bent dan valt de schade meestal nogal mee.

Maar met Onverschilligheid, Onwetendheid, Onachtzaamheid (de ‘drie O’s’ van de oude filmpjes van het brandpreventje op de tv van decennia geleden) en met niet nadenken zijn kleine en grote oorlogen nooit uit te roeien. Onze nieuwe ‘afstand maatschappij’ maakt het er niet beter op.

Vrijheid? Het is zo makkelijk om in de mallemolen van bezit en rijkdom terecht te komen. Van hebberigheid en zelfzucht. Terwijl, als je er even over denkt, het beste van het leven voor niets is: liefde, blijheid, omzien naar elkaar, je leven delen.

Zomaar wat mijmeringen in Thailand op de avond van de nationale Dodenherdenking en mijn oom Guus in gedachten. Het komt aan op de vrijheid van nadenken, proberen het goede voorbeeld te geven en zaken niet uit de hand te laten lopen.  En soms ook de vrijheid nemen om tegen de stroom in op te komen voor een ander.

Tot nu toe hebben we helaas nog niet veel geleerd en dat maakt dat ‘nooit meer’ slechts een voortdurende schone wens.


Frans Captijn (Gangey Gruma) 

 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten