De beperking van de waarheid zit in ons achtste zintuig.

Een persoonlijke ontdekking om te delen.

De verbinding met onze buitenwereld maken we met onze vijf primaire zintuigen. Je kunt ze zien als onze persoonlijke verkopers. Zonder te vragen brengen ze ons allerhande - gewenste of ongewenste - informatie uit de wereld om ons heen. Marketing (het kweken van verlangens / verleiding) maakt er op een niet ondubbelzinnige en vernuftige manier gebruik van.

We kunnen onze luisteren, ruiken, proeven, voelen/aanraken en zien inzetten om ons (meer) bewust te zijn van het hier en nu. En als we onze energie voor 100% inzetten om ons bewust te zijn van dat waar we mee bezig zijn dan noemen we dat mindful.

Wat ik vanuit het boeddhisme leerde is dat zij uit gaan van meer dan de voor ons zo bekende vijf zintuigen. Als we onze persoonlijkheid als een metafoor “organisatie”  of “bedrijf” bekijken, dan is eenvoudig uit te leggen dat we over drie zintuigen meer beschikken. Die zintuigen die, zonder dat we daar erg in hebben, enorm veel invloed hebben op hoe wij naar de wereld om ons heen toe reageren en wat onze waarheid is.

Het zesde zintuig is onze geest. Die kunnen we in die metafoor zien als de ‘General Manager’ van onze organisatie. Onze geest is altijd beschikbaar om - in welke situatie waarin we ook terecht komen – ons te helpen met antwoorden op de twee hoofdthema’s: “Hoe blijf ik veilig?” en “Hoe overleef ik?”. In de rampenbestrijding en crisisbeheersing heb ik er veel van gezien.

Ons zevende zintuig is ons Ego. De directeur / de directeuren van onze organisatie. Er is helemaal niets mis met het hebben van een ego. (soms kan het een trieste ervaring zijn om te zien hoe mensen zich met hun ego gedragen). Zonder een ego kunnen we niet bestaan. Ons ego helpt ons om ons met onze omgeving en met anderen te verbinden en biedt ons daarin de mogelijkheid om onszelf te blijven.  

Heel veel mensen doen zich met hun verschillende ‘directeuren’ in verschillende situaties waarin ze terecht komen anders voor dan diegene die ze feitelijk zijn. Genoeg tijd wordt gestoken om een gewenst gedrag te tonen in relatie tot hun rol of taak. Heel vaak hoor je dat mensen anders zijn in hun thuis situatie dan in hun werk. Alsof er twee verschillende persoonlijkheden zijn. De persoonlijkheid is echter het zelfde, hoe het ego naar voren komt is anders. Feitelijk is het voor deze mensen een voortdurend spel om zich anders voor te doen dan ze daadwerkelijk zijn. Een energie vretende bezigheid. Ik vraag mezelf ook soms af hoe het mogelijk is dat mensen praten over hun privé- en werkleven. Hebben ze dan nog wel te maken met het leven LEVEN? Waarom is het noodzakelijk om je in verschillende situaties anders (in gedachten vaak beter of gewenst) voor te doen dan je bent? Je ego inzetten om jezelf een hogere status aan te meten kan walgelijk spelletje zijn. En het mooie daarvan is dat de buitenwereld het vaak haarfijn door heeft. “Doe normaal, dan doe je al gek genoeg.” Wordt wel eens gekscherend gezegd. Narcisten gebruiken hun ego zelfs om hun ziekelijke behoefte bewonderd te worden te bevrediging en om zich te beschermen tegen de persoonlijke angst in relatie tot een gebrek aan eigenwaarde.

Het achtste zintuig wordt gevormd door onze ‘stakeholders’. Zij vormen onze programmering en zijn opgeslagen in ons on-bewustzijn. Ze zijn van jongs af aan in ons aangebracht. De, vanuit de beste intenties gegeven, invloeden van onze ouders, voorouders, meesters in je leven, cultuur, omgeving, religie en eerste levenservaringen. We hebben geleerd om daarmee en van daaruit te leven en ze vormen de basis voor ons (ver)oordelen en ons ‘stempel gedrag’ (labelen, in hokjes plaatsen). Onbewust geven we hier continu aandacht aan en alles dat je aandacht geeft groeit. Automatisch vormen ze onze basis van hoe we tegen de wereld aankijken en scannen we iedere situatie waarin we verzeild raken om te zien of die situatie wel aan onze verwachtingen voldoet. Of zaken goed of slecht zijn en waar ze in onze ogen thuis horen.

Dit achtste zintuig (in de foto voorgesteld door de laptop) helpt ons om onze waarheid in stand te houden en om ons vooral niet open te stellen voor de waarheid. Een waarheid waar onze waarheid slechts deel van uit maakt.

Vele jaren heb ik in een politieke werkomgeving gefunctioneerd. Een omgeving die als basis debat en overtuigen kent. Ons overtuigen dat dat wat we zien fout is en we moeten geloven in de overtuigingen van een ander. Dat spel maakt op enig moment zo enorm moe dat we maar over schakelen op een compromis. Iedereen blij (of eigenlijk niemand blij en vooral voor twee ‘partijen’ ongeloof). Er is immers helemaal geen compromis en dat klopt ook. Een compromis is niet mogelijk. Je laat immers twee ‘partijen’ achter die niet geheel in hun verwachtingen worden bevredigd. Maar is dit hele spel van overtuigen eigenlijk wel nodig óf is het vaak totaal verspilde energie? Een compromis hoeft ook helemaal niet, nee bestaat niet, er is uitsluitend en alleen een nog grotere waarheid. Mits je genegen bent om je daarvoor open te stellen.

Het is heel erg hard werken, soms zelfs een gevecht, om de wereld om je heen aan te passen. Het kan een grote opgave zijn met nogal wat schadelijke effecten.

Het is stukken eenvoudiger om eens de tijd te nemen om dieper te kijken naar en in de situatie waarin we beland zijn of terecht dreigen te komen. Om ons af te vragen wat de bron is van ons onbehagelijke gevoel of het missen van verbinding. Je zult er achter komen dat het enorm veel met de manier waarop je geprogrammeerd bent te maken heeft. Hoe kan het zijn dat andere mensen, andere culturen, andere religies, mensen uit andere omgevingen en familieachtergronden anders denken dat jij? Wees nieuwsgierig in die ander een nieuwsgierig in jezelf? Er is een hoop te ontdekken, te leren, aan (grotere) waarheid te winnen. Geen strijd voor nodig.

Wees je er van bewust dat we een veel diepere verbinding met de wereld om ons heen hebben dan je wellicht ooit dacht.

Laat jouw programmering je niet verhinderen om te ontdekken dat jouw waarheid slechts een deel van een veel grotere waarheid is . Wat een verlichting! ;)

Frans Captijn

www.captijninsight.com