“Als kind leer je helder denken af en als volwassene ben
je het volkomen kwijt” was de boodschap die ik afgelopen week kreeg. Een ferme
uitspraak terwijl ik dacht dat ik tot nu toe - en zeker in relatie tot de baan
die ik had - aardig helder kon denken. Vele psychologische tests en assessments
hadden dat immers ook aangetoond. Hoe kun je dan zo’n boodschap verspreiden dat
je helder denken als kind afleert en als volwassene kwijt bent. Dus, op
onderzoek…
In het boeddhisme wordt veel gewerkt met kristallen. Ze
zijn onder andere een visualisatie van ‘zichtbare leegte’. Niet niets want er
is immers weldegelijk iets dat je vast kunt houden en kunt zien. Ik heb er al
eens eerder iets over geschreven in relatie tot meditatie. Pas afgelopen week
kwam ik er achter dat diezelfde ronde kristallen ballen staan voor de
helderheid van je geest, van je denken. En inderdaad ik kwam er achter dat die
kristallen helderheid er al tijden niet meer is. Het kristal is een uitnodiging
om dit denken weer opnieuw te krijgen en toe te passen.
Hoe zit dat dan?
Ik kreeg het volgende voorbeeld: “Denk eens aan een klein
kind in de armen van een oude, misvormde, hulp in de huishouding. Het kind is
te jong om de vooroordelen van zijn of haar ouders op te pikken. Als het dus
lekker ontspannen in de armen van die vrouw ligt hoort het kind geen etiketten
in zijn of haar hoofd opkomen als: blanke vrouw, zwarte vrouw, lelijk, mooi,
oud, jong of ‘maar een hulp’. Het kent de labels niet en reageert dan ook
slechts op dé realiteit.
Die vrouw voldoet aan de behoefte van het kind voor warmte
en liefde en dat is de pure realiteit van het kind waarop het reageert. Niet op
wat het van de vrouw vindt, haar afkomst, haar figuur, religie of ‘ras’
kenmerken. Die zijn namelijk helemaal niet belangrijk. Het kleine kind heeft
nog geen overtuigingen en vooroordelen. Dit is dus de omgeving waarin helder
denken kan ontstaan.”
Wat nodig is om helder te denken is niet studeren, je
talenten in te zetten en/of te leren, maar juist de moed hebben om af te leren.
Terug naar de basis van ontdekking zonder vooroordelen als een heel jong kind.
Je eigen programmering onder ogen zien en die durven los te laten. Op zoek te
gaan naar die geest die ooit nog als dat jonge ontdekkende kind onschuldig van
ervaringen was. Je ziet dan oneindig veel meer.
Achter al onze acties schuilen bevooroordeelde gedachten.
Eigenlijk het door ons ontwikkelde gevoel, je kunt zeggen vanuit je hart, dat
direct zorgt voor de gedachten die daar voor jou bij horen. Je hart geeft je op
voorhand de conclusie, en geeft gelijk daarna de geest de opdracht om het
bewijs daarvoor te vinden om die conclusie te bevestigen en indien noodzakelijk
te verdedigen. Je reageert tegenover een situatie vanuit jouw principes,
ideologieën, overtuigingen, geloof, politieke voorkeur of achtergrond.
Feitelijk beperk je daarmee dan ook de realiteit. Je sluit je af van de oceaan
van andere mogelijkheden en gedachtegangen die er ook zijn. Je plakt er ‘goed’
of ‘slecht’ voor jezelf op terwijl anderen in een precies tegenovergestelde
realiteit kunnen zitten van goed of slecht en het daarmee helemaal niet bij het
verkeerde eind hebben.
En onze vooroordelen en overtuigingen zijn niet de enige
troebel makers van de helderheid van ons denken. Onze verlangens en angsten die
we hebben kunnen er ook iets van. Zie maar eens hoe moeilijk het is om onze
conclusies die we direct over mensen hebben, de zogenaamde ‘eerste indruk’, los
te laten. Als het niet in ons straatje past is het dus verkeerd. Zijn die mensen
dan verkeerd?
In Middelburg zei ooit de officier van justitie tegen me
toen ik iets over iemand die ook hij kende vroeg; “Ik zeg daar niets over. Het
zijn immers mijn belevingen en de belevingen van jou kunnen wel eens heel
anders zijn.” Iemand die het door heeft. Heel veel beelden van anderen zijn
gevormd doordat we het vanuit verhalen van anderen, en niet door eigen
ervaring, hebben ontwikkeld.
Onze denk- en zienswijze gaat dan ook vaak niet uit van
het heldere beeld van de realiteit (die oneindig veel groter is dan onze
realiteit) maar van het zoeken naar of jouw denkbeeld overeen komt met dat van
mij. Of jouw interesse die is zoals ik die heb. Of jouw verlangen of jouw angst
al dan niet hetzelfde is als die van mij. Dit is de grootste oorzaak van het
niet met elkaar over zaken eens zijn en dus niet dat waar het feitelijk om gaat
de grote(re) realiteit.
Er is een hartsutra filosofie die – best moeilijk en
misschien moet je het een paar keer lezen om het fantastisch mooie er in zichtbaar
te maken - zegt:
"In de leegte is er geen enkele vorm. Geen
waarneming geen begrip, geen religie, geen bewustzijn, geen oog, geen neus,
tong, lichaam of geest. Geen enkele vorm van geluid, geur, smaak, aanraking of ideeën
in de geest. Geen remming door de ogen niet van het bewustzijn. Geen
onwetendheid, geen vernietiging. Er is geen piekeren, geen oorzaak van piekeren,
geen ondergang geen pad, geen wijsheid en ook niets te bereiken omdat er helemaal
geen doel te halen is. "
Als we door af te leren weer onbevangen gaan denken openbaart zich een
fantastische wereld waarin de oceaan van realiteit met verschillen en creativiteit meer kans krijgt.
Frans Captijn
Geen opmerkingen:
Een reactie posten