Kinderen van gescheiden ouders zijn helemaal niet altijd de dupe.

Zo vaak hoor je het gezegde dat kinderen als ouders gaan scheiden ‘altijd de dupe’ zijn. Meer en meer kom ik er achter dat dat meestal eigenlijk helemaal niet zo is of tenminste niet hoeft te zijn. Getriggerd door het werken met een koppel hier waarin dit onder andere een gespreksonderwerp was schrijf ik mijn gedachten er maar eens in dit blog over op.  

Als ouders de kinderen gebruiken of liever gezegd misbruiken in het proces van de scheiding dan lopen kinderen beschadigingen op. Soms worden kinderen door de ene ouder opgezet tegen de andere. Persoonlijke emoties van de ouders (energie) vangen kinderen als geen ander op. Met bijvoorbeeld continue zich herhalende en vaak elle lange klaagzangen over de ex-partner tegenover familieleden of vrienden maken ouders niet alleen zichzelf maar ook hun omgeving ziek. Zeker als kinderen daar bij in de buurt zijn of vanuit hun slaapkamer van alle zich repeterende ‘privé’ gesprekken van de ouder mogen mee genieten. 

Vrienden, kennissen en ook kinderen voelen vaak de druk om voor de ene of de andere ouder te moeten kiezen en daarmee de andere ouder te verliezen. Iets waar helemaal niet om wordt gevraagd en wat feitelijk ook nooit het doel van een echtscheiding is. En als familieleden, vrienden of kennissen dan toch de behoefte voelen om te kiezen...eigen kinderen hoeven dat toch zeker niet? Ze komen immers voor 50% uit de ene ouder en voor 50% uit de andere ouder voort. Hoezo zouden ze dan moeten kiezen? Waar is het goed voor? Het kweekt enkel verwijdering die er uiteindelijk voor zorgt dat ze weldegelijk de dupe kunnen zijn. 
Het zijn in mijn beleving dan ook de ouders zelf die de hoofdrol spelen in het proces van separatieangst dat bij kinderen vaak ontstaat. En laat ik er maar gelijk heel eerlijk over zijn en naar mezelf kijken, het is in zo'n proces niet gemakkelijk om daar in voldoende mate bij stil te staan.

Willens en wetens bij elkaar blijven in een relatie die - ondanks veel en anders proberen - toch niet meer ondersteunt in wederzijdse groei lijkt de slechtste optie. De niet elkaar stimulerende of zelfs negatieve energie tussen de ouders vergiftigt heel langzaam als een soort infuus het leersysteem van kinderen om te voelen wat houden van, liefde en met elkaar op een veilige en oprechte manier plezier beleven is. Het biedt ze feitelijk een onveilige biotoop om dat gevoel op de meest natuurlijke manier op te doen.

Als ouders, na een periode van houden van, feitelijk op enig moment niet meer samen verder kunnen of willen dan is het zaak om elkaar als ouders los te laten en je weer vrij te voelen. Regel dat dan ook in één keer in plaats van elle lange juridische procedures en strijd die juist ook weer de kinderen de dupe maken. 
De betekenisvolle zin: “Tot de dood jullie scheidt” is en blijft het meest mooie en moet ook uitgangspunt zijn bij de trouw in een liefdesrelatie. Als dat uiteindelijk ten koste van elkaar (en daarmee van de kinderen) gaat moet je je toch afvragen welke keuze het beste dient in individuele groei vanuit respect naar elkaar en naar de kinderen toe. 
En als ouders elkaar dan omwille van die individuele verdere groei los willen/moeten laten dan betekent dat nog niet dat je dan de kinderen die uit die relatie zijn voor gekomen los laat. Het tegenover gestelde zou moeten gebeuren. De individuele band met de kinderen zou er feitelijk juist sterker mee moeten worden. En inderdaad blijven de ouders, ook na een scheiding, door kinderen feitelijk toch altijd met elkaar verbonden.

Met een in diepe treurnis blijven hangen help je jezelf niet, laat staan je kinderen. En nee, natuurlijk kan de knop in de meeste gevallen niet direct om. Zeker niet als één van de partners besluit om met de relatie te stoppen. Er op inzetten om zo snel mogelijk toch (weer) happy te zijn en de nieuwe wegen die ontstaan zonder een afgeven op elkaar te bewandelen helpt.     

Kinderen passen zich heel snel, soms zelfs spelenderwijze, aan de situatie die ontstaan is aan. Ze zijn slimmer dan je vaak denkt en halen op een creatieve manier het beste uit de nieuwe toestand waarin ze terecht zijn gekomen. En alleen staan ze allerminst. Meestal hebben ze diverse vriendjes of vriendinnetjes om zich heen in een vergelijkbare situatie en neemt die creativiteit uit die contacten zelfs toe. Ze weten om te gaan met de soms verschillende regels die gelden in nieuw samengestelde gezinnen die ontstaan. Ze krijgen regelmatig een grotere vrienden en kennissen kring. Ze worden sneller zelfstandig. Vanuit de tijdelijke disbalans vinden ze nieuwe balans. Regelmatig gaan ze prat op twee keer vakantie, twee keer verjaardag vieren, etc.. Ze leren het leven vanuit andere en soms zelfs meer kansen of tenminste inzichten te leven. Het belangrijkste is misschien wel dat ze hun ouders weer blij en in groei om zich heen voelen. En in en vanuit die situatie zijn ze in mijn beleving veel minder de dupe dan dat haast standaard wordt beweerd. En jawel dit kan dus wel. Voorbeelden genoeg.

Kinderen zijn dan ook niet de dupe. Ze worden door het gedrag van ouders soms de dupe gemaakt.

En ja, dat is in de situatie waarin je - vaak nog ondersteund door de zogenaamde ‘recht-spraak’ - in sommige gevallen nog dieper van liefde in haat belandt, niet altijd gemakkelijk. Ook mij lukte het helaas niet of lang niet altijd. Blij dat ik in ieder geval nog steeds een stevige band met mijn kinderen heb.

Frans Captijn
www.captijninsight.com