Horen is passief. Luister actief en word je bewust van een fantastische 'nieuwe' wereld die voor je klaar ligt

Een tweede blog dit keer over geluid. Na het blog van vorige week over de snelle verandering van ons geluidlandschap nu een blog over horen en luisteren.

Ik werk inmiddels nu al weer een tijdje in diverse programma’s die ik hier met internationale gasten doe met een aardig grote set Tibetaanse klankschalen, Ghantas (Bellen), Tingshas (bekkens) en Gongs. Als je die tijdens meditaties en lichaamswerk gebruikt, kom je in aanraking met de kenmerkende mix van harmonische resonanties van die instrumenten. Een vorm van geluidsvibratie/geluidmassage om stress te verminderen, innerlijke energie banen en centra (chakra’s) in balans of synchronisatie te brengen en zelfs om spontane genezingsprocessen te bevorderen.

Als je tijdens het werken daarmee voor het eerst bewust raakt van het fenomeen ‘Harmonics’ (boventonen), verandert je hele manier van luisteren. Je luisteren wordt gevoeliger en je kunt die harmonics in het druppelen van een kraan of in het ruizen van een storm langs je raam gaan herkennen. En door die herkenning verandert je luisterpatroon, en met dat, verandert je bewustzijn. Jij maakt jezelf beschikbaar, of je opent jezelf, voor de geluiden van leven en die geluiden van leven maken zich meer beschikbaar voor jou.

Luisteren is één van de grote actieve ervaringen waarin we heel gemakkelijk weer kunnen leren om  ons met onze omgeving beter en intenser te verbinden. Het is er een beginsel dat we feitelijk en heel natuurlijk bij onze geboorte hebben mee gekregen. Als we ouder worden verliezen velen die ervaring.

Horen is een passieve ervaring waarin we geluiden, eenmaal door onze oren waargenomen, al dan niet naar onze hersenen door kunnen sturen om die hersenen te stimuleren.

Luisteren daarentegen is niet passief. Het is actief. Luisteren behelst het daadwerkelijk bewust gebruik maken van onze oren als bewustzijn orgaan. Als we horen, maken we geen onderscheid tussen de geluiden om ons heen. We kunnen ons immers zelfs helemaal niet eens bewust van geluid zijn (iets dat bijvoorbeeld in een slaaptoestand optreedt). Dit is dan ook een voorname reden dat  letterlijk in stilte te zitten, - hier in de buurt hebben we daar een fantastisch mooie grot bijvoorbeeld voor -, onze sensitiviteit van luisteren aanmoedigt en krachtiger maakt. Er zijn vele niveaus van luisteren.

# Het eerste niveau betreft de al enorm grote stap om uit te stijgen boven het passieve proces van horen en de stap te maken naar actief luisteren. Je gewaar worden van de pluraliteit, de mix van het grote aantal, van de geluiden die je omringen. Door actief te luisteren kun je je stap voor stap meer open stellen voor geluid. Elk geluid komt op uit stilte, neemt vorm aan, manifesteert zich en valt weer terug in stilte. Op deze manier kun je geluiden zien als richtingaanwijzers naar stilte.

# Het tweede niveau van luisteren heeft betrekking op het waar gaan nemen van die harmonics, de overtonen, in de geluiden die we horen.

# Het derde niveau van luisteren betreft ons voorstellings- en inleving vermogen. We doen dit vaak heel natuurlijk als we naar bepaalde muziek luisteren die ons mee neemt naar bijvoorbeeld een ander gevoel.

# Een vierde niveau draait om de verandering van onze feitelijke waarneming van geluid naar een andere realiteit. We worden door het geluid mee genomen naar een andere of aanvullende beleving in ons bestaan.

# Een vijfde niveau om dieper te kijken of om op te mediteren is weer die stilte. Zoals we uit stilte zijn begonnen, vertrokken, komen we daar ook weer bij uit. En stilte is niet de afwezigheid van iets maar het bewustzijn van alles dat voor je beschikbaar is.

Er is een hoop te ontdekken door 'alleen maar' te luisteren. Actief luisteren naar geluiden kan je bewust maken van richting, afstand, volume, toonhoogte, vibraties, vorm, ritme, melodie, harmonie van en in het hier en nu. Je kunt zelfs namen aan geluiden geven (zoals het fluiten van een vogel of het geluid van een auto).

En... luisteren is gratis. Je hoeft er feitelijk niet voor te betalen en je hebt ook nog eens de vrijheid van keuze waar je al dan niet naar wilt luisteren.

Ik hoop dat het blog van deze week je aanzet om luisteren weer eens een kans te geven.

Een uitnodiging om jezelf dit cadeautje van het je bewust zijn van de geluiden van leven te geven.

(Met dank voor het diepere inzicht door de lessen van Jonathan Goldman, Suren Shrestha, Inayat Khan, de Chinese International Buddhist Temple en de  Buddhist University ‘Wat Suan Dok’ in Chiang Mai).

Frans Captijn

www.captijninsight.com