En hoewel dat er aan zat te komen is het toch weer een pittige optater. Wat een jaar...
De gezondheid van mijn broer was slecht. Hij was heel erg benauwd en ging steeds verder achteruit. De laatste tijd ook helaas steeds meer geestelijk.
Als trouwe wekelijkse lezer van mijn blogs reageerde hij, zoals zo goed als altijd, ook op mijn blog van 19 september jl. over "Kiezen voor kwaliteit van leven tot dat écht niet meer lukt." Hij gaf me aan dat hij zijn leven nog steeds zag zitten en voorlopig niet toe was aan een eventuele vrijwillige keuze om te willen stoppen.
Tot op het laatste moment dat ik hem zag en 'sprak', op donderdag 2 oktober, hield hij vol dat hij door wilde. Tot en met maandag morgen 5 oktober wisselden we nog berichtjes met elkaar uit. Ik stond er niet bij stil dat dat zo abrupt zou stoppen.
Die middag, toen ik met mijn zoon (zijn petekind) belde, moest hij even ophangen voor een ander telefoontje. Hij belde me snel terug met het bericht van dat gesprek. Hij had daarin net gehoord dat ineens binnen een paar uur palliatieve sedatie werd ingezet.
Nog iets tegen elkaar kunnen zeggen of afscheid kunnen nemen was, onverwacht, in één klap voorbij. Alsof hij ineens door een ongeluk of hartaanval voorgoed van deze wereld werd weggerukt. Van het ene op het andere moment als in een flits buitenwesten lijkt wel. Zoals ooit de val die ik door hem als jong jochie ooit maakte (ik kom daar straks op terug).
Het laat me aardig verdwaasd en met een onbevredigend, machteloos en zelfs een beetje een boos gevoel achter.
Het is vast zijn mysterieuze keuze geweest die ik moet respecteren.
Welke rol speelde Guus in mijn leven?
Uit een persoonlijke bijlage van mijn boek "Speurtocht naar Persoonlijk Meesterschap" dat ik op 29 juni 2010 publiceerde citeer ik:
Mijn jongste broer maakt me lekker met klussen en neemt me in dat ‘vak’ stap voor stap mee. Ik mag uitproberen. Samen met een vriend sloopt hij alles en tot mijn grote verbazing krijgt hij uiteindelijk ook weer van alles in elkaar. Dat daarbij soms onderdelen over blijven mag de pret niet drukken. Wat weet ik op dat moment van klussen. Gewoonweg helemaal niets. Toch kom je door te proberen met een hamer, een stuk hout en wat spijkers, een heel eind. Mijn broer laat het gaan, corrigeert af en toe en wat blijkt, het gaat. Ik maak slagbomen voor mijn eigen ‘legerplaats’, onze garage. Verbouw mijn kamer, knutsel zonder problemen met elektriciteit, gas en water.
Het was maar het begin. Hij had altijd veel lol. Heel vreemd maar heel veel foto's van hem, daar kwam ik nu pas achter, heb ik niet. Zijn kop op de zwart wit foto hierboven, deel van een familiefoto die ik vond, toont die fantastische grijns. Een grijs die altijd toonde dat hij iets in zijn schild voerde. Je kon weer iets leuks verwachten. Een soort van kwajongen maar altijd eerlijk en met lol.
Zijn creativiteit, inzet en humor kwamen zijn werk en zijn collega's in de diverse gevarieerde jobs die hij had ten goede. Ze hielpen hem ook vooruit. Voor mij werkten ze aanstekelijk en ze resoneren tot op de dag van vandaag.
Hij ontmoette zijn vrouw Hannie, die helaas op 22 oktober 2022 overleed, en ze kregen een warm gezin. Gastvrijheid ten top.
Het overlijden van zijn vrouw had een diepe impact op hem. Eigenlijk kon hij zonder haar niet verder. Zijn twee dochters konden haar gemis en de sturing voor een groot deel invullen. Toch was de leegte voor hem enorm.
Hannie en Guus werden de peetouders van mijn zoon. Bijna tot op zijn allerlaatste laatste moment hadden ze regelmatig contact met elkaar. Mijn zoon heeft aardig wat ritjes richting Haarlem en Velserbroek, waar mijn broer de laatste jaren woonde, gemaakt en kwam er altijd weer blij vandaan. Petje af dat ze daarin samen bleven investeren en voor mij super fijn om te ervaren. Triest om de bedroefdheid, ook van mijn zoon, nu enorm te voelen.
Ooit ontstond het idee om als drie broers (Fons, Guus en ik) samen er een paar dagen op uit te gaan en op elkaars werk een dagje een soort van inkijkstage te lopen. En dat gebeurde ook. Het bracht, buiten die lol die we samen hadden, diepere gesprekken op gang en bracht verdere inzichten en respect over elkaars levensstijl en opvattingen die gewoonweg op diverse punten anders waren.
Mijn broer veranderde door de jaren zoals ik hem uit ons ouderlijk gezin kende. Natuurlijk niet vreemd want dat gebeurt immers bij iedereen. Zijn openheid veranderde in een soort van geslotenheid, in mijn ogen geheimzinnigheid, over veel zaken. Iets dat ik nooit goed kon begrijpen. Het creeerde jammer genoeg iets meer afstand maar deed niet af aan ons wederzijdse regelmatige contact. Hij zal er zijn redenen voor hebben gehad.
In ieder geval garandeerde hij er, door wat voor goeie reden dan ook, een soort van veiligheid voor en binnen zijn gezin mee. Ik maakte er vaak grapjes met hem over. Zijn humor verloor hij gelukkig nooit.
Hoewel ik lang niet meer in Nederland ben geweest waren de sociale media, waar ik een hekel aan heb, een redelijk alternatief om elkaar toch heel vaak te speken en berichtjes te sturen. Dat was altijd al zo, ook toen Hannie nog leefde, maar zeker ook toen Guus alleen was. Fijn om zo goed als wekelijks van elkaars wel en wee op de hoogte te blijven.
De laatste tijd had Guus thuiszorg. De verzorgster was van origine een Thaise vrouw die al jaren lang in Nederland woont.
Het was een feest om elkaar donderdags te bellen als die hulp voor Guus er ook was. Guus organiseerde dat regelmatig. Phatsamon en zij konden dan soms even lekker in hun moedertaal met elkaar praten. Guus, en ook ik, genoten er van.
Triest dat ook Guus nu ons gezin heeft verlaten. Anderzijds meer dan fijn dat hij uit zijn lijden verlost is en eindelijk weer thuis bij zijn Hannie is.
We konden en mochten het elkaar niet meer zeggen Guus. Dus maar op deze manier waaraan jij gewend bent.
Fijn dat je mijn broer blijft en op veel gebieden ook mijn voorbeeld was.
Dank ook dat je en jullie er altijd waren als luisterend oor en schouders voor onze zoon, jullie petekind, zeker in de lange tijd dat ik op afstand ben.
Als blijvende herinnering aan jou houd ik mijn grote litteken op mijn rechter enkel.
Ik heb het je helemaal nooit kwalijk genomen omdat we, voordat ik dat door jou opliep, samen zoveel gigantisch veel lol hadden. Jij op de fiets van ma met mij in het fietsstoeltje voor op het stuur scheurend over de Cornelis van der Lijnlaan. Helaas was je vergeten de borging van het stoeltje vast te zetten en duvelde ik er, toen je door een kuil reed, met stoeltje en al uit. Geluk bij een ongeluk dat ik in het stoeltje zelf vast zat. Mijn enkel met de metalen poot van die stoel kwamen tussen de spaken van het wiel en de voorvork vast te zitten. Door dat ijzer brak mijn onderbeen gelukkig niet. Je had het toch nog goed gepland zo voor de deur van dokter Van Asperen die een stevige klus had om de grote gapende wond weer een beetje dicht te krijgen. Ik heb er nooit enige hinder van ondervonden.
Ik draag dat litteken nu graag als fijne blijvende herinnering aan jou!
Goeie reis en welkom thuis broer. Geniet daar alsjeblieft weer van kwaliteit van 'leven' met je vrouwtje.
We treffen elkaar!
Frans & Phatsamon
Noot fotocredits:
Blog foto:Foto van Guus van zijn WhatsApp account.
Foto met hond: Kennismaking van Guus met de hond van zijn dochter die ik van haar toegestuurd kreeg.
Grote foto onderaan in winter sweater: Foto gemaakt bij de herdenkingsceremonie van mijn zwager in februari dit jaar.
P.s.: Morgen verschijnt er geen regulier week blog