Afgelopen Augustus en September heb ik, geveld door Ischias, op onze bouw ruim zes weken niets kunnen uitrichten. Naast, voor zover mogelijk, oefenen, wandelen en bewegen, bestond de dag vaak uit vele uren plat liggen. Niet mijn ding maar het kon niet anders. Ik moest me aan mijn lichaam overgeven. Inmiddels ben ik gelukkig weer nagenoeg 'back on track'.
En door die verplichte pauze trapte ik toch weer in de valkuil die ik dacht gepasseerd te zijn. Ik ging het nieuws, dat ik inmiddels maanden de rug toe had gekeerd, toch weer wat volgen.
Ik zag het, gek genoeg, als wat tijdverdrijf tijdens natuurlijk herstel van mijn fysieke gezondheid. Een slecht idee dat je allerminst vrolijk stemt. Voor mijn geestelijke gezondheid had het voor mij helaas niets goeds in petto.
Inmiddels ben ik ook met dat afstand nemen van die media gelukkig weer nagenoeg 'back on track'. Het scheelt me waardevolle tijd en negatieve energie.
Dagelijkse bakken ellende, wereldwijd politiek gedoe en spelletjes, en geen dag zonder zware criminaliteit en misdaden over de hele wereld. En dat laatste was de trigger voor dit blog.
Officieren van justitie die straffen eisen en rechtbanken die straffen opleggen. Burgers die in diverse landen, al dan niet openlijk, soms grote vraagtekens zetten bij de eerlijkheid en betrouwbaarheid van het systeem van de rechtspraak. Er kan immers een aparte wereld achter schuil gaan.
Straffen. Voorwaardelijk, onvoorwaardelijk, taakstraffen, boetes, TBS, combinaties van straffen, en noem maar op. De termen komen in het nieuws, zo zag ik, dagelijks voorbij in relatie tot het strafrecht.
Om 'oog om oog, tand om tand' tegen te gaan kennen we het systeem van de rechtspraak. Vrouwe Justitia maakt onpartijdige, weloverwogen, eerlijke afwegingen gebaseerd op vastgestelde regels. Dat is het systeem of hoort het in ieder geval te zijn.
Ik heb het jaren geleden in Nederland, tijdens een zes weekse stage bij de rechtspraak, van dichtbij eens mogen meemaken.
Je zult maar eerlijke en betrouwbare rechter zijn die, op basis van de wet, zakelijk en zonder emotie, besluiten moet nemen en proportionele straffen op moet leggen. Je moet je in zaken verdiepen, verschillende invalshoeken bekijken, je door de in vele gevallen opgeworpen mist van de meest creatieve en listige raadsdames en heren die verdachten bijstaan, heen moeten worstelen, wetgeving raadplegen, enzovoorts.
Geen eenvoudige opgave.
Terug naar die straffen en dan met name het 'onvoorwaardelijke' deel daarvan.
Ik vroeg me af waar en hoe we al die gevangenen in vredesnaam moeten bewaren en wat dat onze maatschappij allemaal niet kost.
De website "gevangenenzorg" geeft aan dat een 'gewone' gevangene onze samenleving op dit moment iets meer dan 280 Euro per dag kost. Zo'n kleine 8,5 duizend Euro per maand netto. Vergelijkbaar met een bruto jaarsalaris van ca. Euro 185.000.
Een op de vier gevangenen die op een dag vrijkomt, zit binnen twee jaar daarna weer vast en 50% van alle gevangenen begaat binnen twee jaar opnieuw een delict.
Nou kan iedereen in zijn leven een fout begaan. Het is goed dat we daarvoor een rechtssysteem hebben om daar straffen en/of maatregelen tegen te nemen. En gelukkig hebben we het meestal over 'kleinere' delicten die de mediaaandacht ook meestal niet halen. Voor de mensen zelf die het overkomt, de slachtoffers, overigens nog steeds een stevig delict met vaak grote en langdurige impact. Het zal je maar overkomen...
Maar die hele grote zaken, met vaak de meest walchingwekkende onmenselijke praktijken die door criminelen worden uitgevoerd, die halen het nieuws wel. En soms geven daders hun daden ook zondermeer en zonder blikken of blozen toe omdat er voor 100% bewijs is, of geleverd wordt.
Om toch even een idee te geven. Een zware crimineel die veroordeeld wordt tot 30 jaar gevangenisstraf kost onze samenleving, alleen al in geld, dus ruim 3 miljoen euro. Een levenslang gestrafte, iemand dus zonder nog enig toekomst vooruitzicht in mijn ogen anders dan te wachten tot het leven voorbij is, mogelijk nog meer.
Nederland schijnt in de EU nog het enige land te zijn dat echt levenslange gevangenis straffen kan uitdelen. Het Europese Hof vindt levenslange gevangenis straf in strijd met de rechten van de mens. Op advies van dat hof krijgen levenslang gestraften in Nederland dan ook nu na 25 jaar straf een herbeoordeling.
In 1870 werd de doodstraf in nederland uit het gewone strafrecht gehaald. De straf werd "wreed en onbeschaafd" gevonden.
Volgens Amnesty International is de doodstraf een regelrechte inbreuk op twee essentiele mensenrechten. In de eerste plaats schendt de doodstraf het recht op leven. Daarnaast is de doodstraf een schending van het recht om niet gefolterd te worden of een wrede, onmenselijke of vernederende straf te krijgen.
Wreed, onbeschaafd, recht op leven. Helemaal mee eens.
En toch, als je het nieuws erop naslaat en de meest gruwelijke, wrede, onbeschaafde, vernederende, methodes ziet die criminelen (massa moord criminelen met witte boorden niet uitgezonderd) gebruiken om anderen van het leven te beroven... Is dat dan geen inbreuk op mensenrecht? Het zal 'oog om oog tand om tand' denken van me zijn.
Moet in die extreme en overduidelijk bewijsbare situaties, als compensatie, de maatschappij voor altijd op blijven draaien voor de zorg en extreem hoge kosten van dit soort delinquenten? En moeten cellen levenslang door zo'n persoon bezet blijven?
En zo kwam de zakelijke gedachte over de doodstraf in mijn hoofd op. Dat hoeft tegenwoordig helemaal geen wrede, onmenselijke of vernederende levensbeeindiging te zijn.
Misschien zou je er de maatschappij, de nabestaanden van slachtoffers, en de dader zelf die alleen nog op zijn of haar dood zit te wachten, nog wel eens een gunst mee kunnen bewijzen.
Eigenlijk moet je misschien blij zijn als een dader bij zijn of haar moordpartij zelf om het leven komt.
Het zijn slechts zakelijke gedachten...
Frans Captijn (Gangey Gruma)