vrijdag 5 mei 2023

De waarheid van nieuws is steeds verder te zoeken

Zo'n kleine twintig jaar geleden alweer, tijd vliegt, was een van de onderwerpen tijdens mijn aanvullende opleiding Master of Crisis and Disastermanagement, media aandacht en omgang met de media. 

Journalistiek is een vak. Het neutraal en objectief doorgeven van nieuws of het voorzien ervan van commentaar. Een goeie journalist past hoor en wederhoor toe. Iets dat ik in mijn voormalige werk ook regelmatig mocht ervaren. 

Tijdens die opleiding kwam de 'sociale' media steeds meer op. Daar waar de media aan onderwerpen in de wereld aandacht gaven werden ze vanuit die sociale media door mensen direct ontkracht of sociale media bracht het nieuws al veel eerder dan de officiele mediakanalen. En zelfs meestal met foto's of video's erbij om te bewijzen dat dat wat er gepubliceerd was niet helemaal klopte.

De snelheid van nieuwsgaring en verspreiding nam toe en daarmee, althans toen, ook de waarheid van dat nieuws. Er was niet te ontsnappen aan verhalen of gebeurtenissen die niet helemaal goed objectief waren doorgegeven. 

Tegenwoordig voelt iedereen zich zo'n beetje journalist (zonder opleiding dan wel) en de media spelen er op in. Je kunt je berichten naar de redacties sturen (of je publiceert het zelf in een blog, vlog, sociaal media medium of op YouTube). 
En ja, ik blog ook al jaren maar over het algemeen geen nieuws items. 

In het dagelijks gebruik van sociale media worden foto's en video materiaal steeds vaker met standaard programmaatjes op de mobiel aangepast. Mooier gemaakt of veranderd.  Soms lachwekkend om 'bekende' gezichten ineens te zien op foto of film terwijl je opzich al zeker weet dat het fake is. 

En daar is het woord fake alweer. Steeds vaker zie ik op de, ik noem het voor het gemak maar even 'journalistieke media', het bericht dat het bericht niet onafhankelijk kon worden geferifieerd. En dat zegt eigenlijk al genoeg. 

Daar waar zo'n twintig jaar geleden die sociale media in mijn ogen de waarheid van het nieuws wist te verbeteren, is dat inmiddels volledig veranderd. 

Diverse gebeurtenissen in de wereld tonen aan dat 'nieuws' steeds meer bestaat uit leugens, propaganda, beinvloeding (hoezo objectief), manipulatie, politiek spel, marketing en vooral het creeren van emotie en angst. Je weet in veel situaties zo langzamerhand niet meer wat je nu nog kan of moet geloven of niet. Daarnaast kun je je afvragen wat je werkelijk mist als je het nieuws mist.

Nieuws doorgeven is een groot en ook zeer risicovol instrument daar waar bekend is dat veel mensen als schapen achter de onechte 'waarheid' aanhollen. 

Waakzaamheid geboden. Helaas moet je steeds vaker veel nieuws, en zeker dat vanuit de 'sociale' media, met een stevige korrel zout nemen. 


Frans Captijn (Gangey Gruma) 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten