Geen gevoelens en emoties kunnen tonen. Blijven (glim)lachen.

Begin mei vorig jaar hadden we in ons dorp de orkaan die grote ellende en schade veroorzaakte voor veel bewoners. Letterlijk voor dagen, soms weken, geen dak meer boven hun hoofd en buiten slapen onder een zeil. 

Toen Phatsamon de foto's, daags nadien, over de trieste situatie in het dorp en aan ons huis dat we aan het bouwen zijn, aan mijn schoonmoeder liet zien begon ze er om te lachen. Hetzelfde gebeurde bij de eigenaar van het restaurantje waar we wekelijks diverse keren eten en ook de Thaise priester van de kerk, toen ik hem over de ellende vertelde en de foto's liet zien, begon er hard om te lachen. 

Op maandag 13 mei, ook vorig jaar, hielp ik bij een dodelijk ongeval met een scooter op de snelweg dicht bij ons dorp dat net voor me gebeurde. Niemand die te hulp shoot. De man lag hevig bloedend op het asfalt te sterven. Totaal alleen en eenzaam. Van een afstand gapende blikken en mensen die met hun mobiel foto's maakten. Bang om naderbij te komen of een hand uit te steken. Ook ik had direct voor de politie een foto gemaakt en ook daarom werd nadien gelachen...

Wat is dit???

Het heet cultuurverschil. Let wel, dat betekent absoluut niet beter of slechter maar wel heel anders. En dit blog gaat over mijn ervaringen die ik in mijn leven in Thailand heb, dus het past om ook hier eens aandacht aan te besteden. 

Blijven lachen, je naar buiten toe groot houden, terwijl het feitelijk om te janken is. Niet om kunnen gaan met emoties en gevoelens.

Elkaar een oprechte warme 'hug' geven en affectie tonen doe je niet en al zeker niet in het openbaar. Hand in hand lopen bijvoorbeeld of een arm om elkaar heen nou dat zie je maar heel sporadisch. Wij doen het regelmatig wel omdat het bij ons past en het niets is waar je je over zou moeten schamen in mijn ogen.  

Een jaar geleden, na dat ongeval op de snelweg, begon ik dan ook al aan dit blog maar door allerhande nieuwe dingen die gebeurden maakte ik het nooit af. 

En nu, na het afscheid vorige week van onze grote vriend Kadhow, kwam het opeens opnieuw binnen. Of misschien beter gezegd, vanuit de cultuur hier kwam er helemaal niets binnen. 

Slechts een enkele zakelijke reactie, geen empatie, laat staan emotie. En natuurlijk mag je je afvragen of je dat voor het verlies van een hond van een ander mag verwachten. En toch... een beetje empathie of de woorden 'vervelend voor jullie' waren aardig geweest. 

Mijn kids, familie in Nederland, vrienden en kennissen reageerden hartverwarmend. Een enorm contrast met hier hoe dat over het algemeen bijvoorbeeld in de westerse cultuur er aan toe gaat. Een andere manier van reflectie, omgang en bijvoorbeeld ook aan steun bij verwerking.

Het gemakkelijkste antwoord in de spiegel is dat mijn verwachtingen natuurlijk weer veel te hoog zijn. Ik reageer vanuit het feit dat ik zelf vaak veel moeite heb om mijn emoties of gevoelens in te houden. Het lukt me doodeenvoudig niet. 

In ons gezin zeggen we altijd "Borstlappen kwaal", de achternaam van mijn moeder. Als geen ander toonde zij haar medeleven, verdriet, blijdschap en noem maar op. En hoewel ze actrice was, waren die emoties en gevoelens nooit gespeeld.  

 

Fantastisch om te zien hoe mijn vrouw, Phatsamon, dat enorme verschil ook steeds meer opmerkt en afgelopen week was dan ook voor haar een soort van openbaring van hoe het heel anders en feitelijk ook veel fijner kan en zelfs zorgt voor een versterking van je onderlinge band.   

Mensen hier hebben geleerd om 'geen gezicht te verliezen' en onder elke omstandigheid in ieder geval te blijven glimlachen. Jezelf verstoppen. Je kunt vanbinnen misschien koken of super verdrietig zijn maar je blijft tenminste glimlachen of je geeft jezelf een 'zachtere' houding door gewoon te gaan lachen. Het is de standaard uiting en het scoort zelfs hoog als promotie in de reisindustrie. De aanlokkelijke term "Land van de glimlach".  

Het zit niet in de opvoeding en niet in hun bindingssysteem. Een soort van onderdeel van de levensfilosofie dat alles dat op je pad komt voor je is weggelegd en dat je dat gewoon maar moet slikken. Volgend leven beter. 

Hulp vragen, gewoon aan familie, vrienden of kennissen, laat staan professioneel? No way. 

Als je het echt niet meer trekt dan ga je naar de tempel. De oranje mannen daar treden dan wel op als een soort 'eerste lijns psychologen' onder overhandiging van de bekende envelop. Op zich niets mis mee en zeker weten zal het veel steun kunnen geven. Of het ook echt wat oplost vraag ik me, vanuit mijn beleving, af.   

Emoties worden meer en meer in de sociale media koud uitgedrukt met 'emoticons' (ja, ook ik gebruik ze). Maar die zijn in relatie tot emoties en gevoel, als je er even bij stil staat, toch totaal gebakken lucht? Het is, verscholen en van een afstand, emoties en gevoelens willen laten zien die je face-to-face vaak niet durft te uiten. 

Gevoel en emoties zijn energie en die zit niet in, en breng je dus ook niet over met, simpele plaatjes. 

Aan de andere kant geeft het toch van de gebruikers aan dat er dus weldegelijk ergens heel diep verscholen in ze, 'starters' van emoties leven. 

Phatsamon leert meer en meer haar emoties wel te tonen en ze voelt zich daar prima bij. Zoals ik al schreef, ze ziet het verschil steeds beter. 

Het is immers helemaal niet goed om je in te houden bij alles en het maar te slikken. Je bent en blijft immers ook maar een mens. Haar ervaringen begint ze ook steeds meer te delen. Misschien een druppel op een gloeiende plaat maar dan toch in ieder geval een druppel. 

Alleen al even aangeven dat je het vervelend, triest of wat dan ook vindt betekent niet dat je een 'week' persoon bent of dat je uberhaupt je gezicht verliest. Het toont juist intermenselijk contact, verbinding, aandacht, warmte en begrip. 

Iets dat we als 'gewoon maar mens' in de huidige, snelle, zakelijke en afstandelijke maatschappij in mijn ogen steeds beter kunnen gebruiken.

Die glimlachen van hier een keertje achterwege laten en je ware zelf soms wat meer laten zien maakt in mijn ogen deze cultuur nog veel mooier en aantrekkelijker dan hij nu al is. 

  

Frans Captijn (Gangey Gruma) 

email: captijninsight@gmail.com  

Bouw blog: https://pyramidhousethailand.blogspot.com

Bedankt en tot ziens lieve vriend!

Onze schat van een vriend en bijna 13 jaar trouwe en blije huisgenoot, Royal Thai Temple dog, Kadhow is helaas niet meer op deze wereld. 

Op 24 oktober 2012/2555 kwamen we elkaar tegen in Wat Saluang (de tempel van Saluang) in Mae Rim, Chiang Mai. 

Gasten uit Nieuw Zeeland wilden er voor het inmens grote witte Boeddha standbeeld van de tempel, op weg naar de 'four foothprint' voor een meditatie, even stoppen om foto's te maken. Het was de eerste meditatie-retraite die ik ooit verzorgde. 

Kadhow, in Wat Saluang op 5 september dat jaar geboren, kwam als enthousiaste puppy van net iets ouder dan zes weken, naar me toe en terstond was het liefde op het eerste gezicht. Een liefde die altijd bleef en ook altijd zal blijven. Op de terugweg haalde ik hem, met toestemming van de monnik, met de gasten in de taxi van het wellness resort waar ik werkte op om, tot vandaag, nooit meer afscheid van te nemen. Vrienden voor het (zijn) leven. 

Kadhow is misschien wel de meest bereisde hond van Thailand met duizenden kilometers 'op zijn teller'. Ritjes als Chiang Mai - Bankok (zo'n 700 km) en onze regelmatige nachttrips van ca. 15 uur Surin - Chiang Mai bijvoorbeeld heel normaal voor hem. Hij keek er altijd super naar uit. Samen op de scooter, met de auto en met de KIA-truck. Vanmorgen nog even, hoe ziek hij ook was, met de truck samen met Phatsamon en mij een laastse ere-ronde spekstokjes voor de hele roedel halen vlak na zijn ochtend wasbeurt.

Hiken met de gasten van het resort. Hij ging altijd en overal met ons mee naar toe en bezocht heel veel restaurants en overnachtte met ons in hotelletjes onderweg. 

Was hij toch een enkele keer ergens niet welkom dan voelden wij ons allemaal niet welkom en vonden een andere plek. Geweldige avonturen en fantastische herinneringen die blijven. 

De laatste paar maanden begonnen zijn achterpoten soms wat te trillen. Normale ouderdom verschijnselen. Hij ging, voor de zoveelste keer, weer fijn mee een paar weken op vakantie naar Chiang Mai tot 5 april pas geleden en sprong nog steeds de achterbak van de auto in en uit als we gingen wandelen. 

Op donderdag 10 april zakte hij tijdens de ochtendwandeling met alle honden, weer terug in Surin, ineens door zijn linker voorpoot, een paar uur later ook door zijn rechter poot en de volgende ochtend vroeg was de kracht in alle vier de poten weg. Hij kon zijn balans niet meer vinden en zakte spastisch keer op keer in elkaar als we probeerden hem overeind te helpen. Een triest schouwspel. Vanaf dat moment kon hij onverwacht en blijvend niet meer staan. 

De dierenarts stelde die vrijdagochtend na diverse bloedtesten vast dat hij, ondanks de bescherming die hij daar een paar keer per jaar tegen kreeg, door een teken beet, toch bloedparasieten (Ehrlichiose / Rickettsiose) had opgelopen die de spieren, zenuwen en gewrichten aantasten. 

Hij kreeg een infuus, pijnstilling, speciale medicijnen tegen de parasieten, ijzer en vitamine pillen en pillen ter ondersteuning van zijn lever. Een behandeling die 28 dagen kon gaan duren mits hij bleef eten en de zware aanslag vol hield. 

Zijn behoeften doen was een ramp. 

Op 18 april bij een check-up bleek zijn toestand kritiek. Hij was in een week tijd bijna 10% van zijn lichaamsgewicht kwijt geraakt. De spieren van zijn poten, rug en achterlijf vielen als pudding in elkaar. Behandeling tot herstel zou eigenlijk nog een wonder zijn. 

Hij kreeg meer medicijnen maar zelf staakte hij nagenoeg helemaal met eten. Er waren ook geen medicijnen meer in hem te krijgen hij spuugde alles weer uit en we besloten te stoppen met deze twee dagelijkse 'wurging'. 

Hoewel we het, rationeel, vanaf het begin natuurlijk al wisten, wilden we samen met hem toch zijn kansen nog verkennen. Zeker speelde daarin ook de Boeddhistische levensfilosofie een rol. Moeten we het niet aan de natuur overlaten? 

Als baasje vind ik van niet. De Nederlandse dierenarts en presentator Piet Hellemans is er helder over. De natuur is bikkelhard en er zijn geschoolde mensen die technieken en middelen hebben om de natuur het niet in de eindfase van jouw dier over te laten nemen. Als jij zijn of haar hele leven lang goed voor je dier geprobeerd hebt te zorgen, dan moet je dat in de eindfase ook doen. Als baasje neem je samen met de dierenarts de regie om je vriend een hoop verdere ellende te besparen. Natuurlijk is en blijft het een meer dan shit beslissing om te nemen. 

En als je die beslissing hier voor jezelf al genomen hebt om je vriend te laten inslapen, dan is het nog een aardige toer om in dit Boeddhistische land een dierenarts te vinden die die behandeling wil uitvoeren.  

Een dier leeft in het moment. Mensen kunnen er een voorbeeld aan nemen. Het moment moet nu goed voor ze zijn. Als ze nu niet meer kunnen genieten, of hun hobby's van ruiken, hollen, etc., kunnen uitoefenen, niet meer blij worden van de dingen waar ze normaal blij van worden, dan weet je dat het in de toekomst alleen maar slechter zal worden. En dat levert nog veel meer ellende voor het dier op. 

Na zo'n vijf weken actief 'dokteren', extra zorg en aandacht en proberen om toch kracht in zijn poten terug te krijgen waren we er zeker van dat dat er niet meer in zat. Eten deed hij wel weer heel mondjesmaat maar het was verbazingwekkend en zielig om te zien hoe hij langzaam weg teerde. Steeds minder vlees op zijn botten. Onze hoop voor hem was weg. Het leven van Kadhow had geen kwaliteit meer. 

Daarom was gisteren voor ons ook het moment om de dierenarts te bellen en het lijden van Kadhow op mijn verzoek te stoppen. 

Vanmiddag om 14.36 uur (Thaise tijd) heeft zij hem vredig bij ons thuis laten inslapen. Zijn rustplaats blijft zijn favoriete plekje, vlak bij ons Boeddha beeld bij het labyrint, in de schaduw van de Boeddha boom. Het trok hem altijd. Ook het chanten van de monniken, de klankschalen, gongs en meditatie muziek die ik regelmatig speelde. Vanaf zijn geboorte immers was het er met de paplepel ingegoten om te ontspannen.   

Hier, als super fijne herinnering,  een kleine greep uit een grote hoeveelheid foto's van zijn levensloop. Zijn foto in de waterval, de een na laatste van dit blog, won een aantal jaren geleden een eerste prijs op een foto tentoonstelling in het Central Airport Plaza in Chiang Mai. 

Voor ons was Kadhow bijna 13 jaar lang elke dag weer de eerste prijs!

Dank je wel lieve vriend. Eindelijk nu weer thuis en daar ben en blijf je niet alleen. Het ga je zeker weten weer goed!

Weet dat we ons focussen op al die mooie jaren en de top momenten koesteren die we zo lang samen hadden. Die paar laatste weken die zo moeilijk voor jou en ook voor ons en je huisgenoot vriendinnen hier waren, vergeten we maar snel.  

Wat zullen wij het nog vaak over jou hebben. 

Tot ziens kanjer Kadder!

Frans, Phatsamon, Carlien, Rik 

en natuurlijk je huisgenootjes viervoeters Cupid, Singto, Baijka en Taffy. 

Hoe zou je het, in en in zieke, zorgsysteem kunnen helen?

Op mijn blog van vorige week heb ik veel reacties gekregen. Feitelijk alleen herkenning en erkenning en ook diverse vragen van hoe zou het in en in zieke zorg systeem dan in jouw ogen verbeterd kunnen worden? 

Wakker schudden en op het huidige systeem afgeven, zoals ik in mijn vorige blog deed, is tot daar aan toe. Het is gemakkelijker dan om met passende oplossingen te komen. En daar hebben de mensen die op mijn blog reageerden natuurlijk helemaal gelijk in. 

Iedereen weet dat die oplossingen niet gemakkelijk te vinden zijn. Natuurlijk geef ook ik dat toe en heb ik geen pasklare antwoorden. 

En toch speelde er de afgelopen week, na de reacties die ik kreeg, diverse dingen door mijn hoofd die misschien toch een aardige zet in de goeie richting kunnen geven. 

Ik geloof nog steeds dat er enorm veel mensen met passie voor de zorg zijn. Petje af daarvoor. 

Ooit heb ik in Arnhem een vriendin gehad die die passie en haar meesterschap in de demente ouderenzorg tentoon spreidde. Wat een inzet en wat een liefde voor haar vak. Ze had verbinding met haar bewoners en gaf er liefdevolle aandacht aan. Iets dat regelmatig er ook automatisch voor zorgde dat ze uit zichzelf soms op een creatieve manier net iets meer deed voor een bewoner dan je zou kunnen of mogen verwachten. De situatie had het nodig vond ze vanuit haar professionaliteit en de patienten deden er hun voordeel mee. 

En toen dat even in me terug kwam dacht ik dat ik het eigenlijk al ver zocht. Twee zussen en een schoonzus, allemaal met veel ervaring en super veel inzet in de verpleging en zorg in Haarlem en Alkmaar. 

En wat te denken van mijn eigen vader die op een leeftijd van 55 jaar zijn omscholing maakte tot masseur/bewegingstherapeut en activiteiten begeleider in de Dr. Joshua Bierer-stichting, een psychiatrisch zorgcentrum, in het voormalige Strandhotel in Zandvoort. 

Mijn zussen kregen hun opleiding nog voor een groot deel van de nonnen. Dat was streng maar vakkundig en de patient stond nog centraal. 

Mijn pa leefde zijn passie met zijn bewoners. Waar ze voor anderen niet benaderbaar waren was het voor mijn vader een fluitje van een cent. Regelmatig heb ik het zelf mogen ervaren. Zelfs als buschauffeur heb ik eens een van zijn groepen naar de Efteling mogen rijden. Een geweldige beleving om te zien hoe die mensen aan hem hingen en hoe ook hij daarvan genoot.  

Het zorg systeem, laten we dat natuurlijk ook stellen, is er in de afgelopen decenia zowel technisch als voor wat betreft medische kennis en behandelmethoden, aardig op vooruit gegaan. Veel kennis en kunde hebben het systeem zeker weten enorm verbeterd. 

Al die verbeteringen hebben ook het zorgsysteem stap voor stap laten veranderen in een steeds gespecialiseerder en geoptimaliseerder bedrijf gebaseerd op geld. En laten we eerlijk zijn, ook dat is natuurlijk heel normaal. Het moet allemaal ook nog op een redelijke manier betaald worden. 

Maar met de invoering van alle kwaliteitsstandaarden, reken- & 'winst'modellen, behandelprotocollen en wat al niet meer, is de 'mens patient' in mijn ogen steeds verder uit het oog verloren en achter gebleven. 

Protocollen zijn, wellicht achter een bureau en zonder inmening van de professionele werkvloer opgesteld, doorgeslagen en de menselijke maat is daarin vergeten.

En het lef hebben om van een protocol, omwille van de zorg van een patient, af te wijken wordt niet in dank afgenomen of zelfs in een volgend functioneringsgesprek op een zakelijke manier uit je hoofd gepraat en in je dossier opgenomen. 

Prive klinieken doen het, inderdaad voor een hoger prijskaartje, veelal beter. 

Maar heeft het helen van het zieke zorgsysteem dan alleen en uitsluitend met geld te maken? Ik geloof er geen barst van. Let wel, natuurlijk moeten de arbeidsvoorwaarden realistisch en in balans zijn voor vakbekwaam en naar westerse standaarden goed opgeleid personeel. Maar meer geld levert die noodzakelijke betere zorg in mijn beleving misschien maar mondjesmaat op. 

Goedkope buitenlandse arbeidskrachten, zeer zeker uitzonderingen daar gelaten, lossen het echte probleem ook niet op. Natuurlijk zijn het extra handen aan de protocol ploeg maar, soms zelfs in letterlijke zin, de taal van de patient niet spreken en de cultuur nog moeten ontdekken laten wederom die mens in de patient in de kou staan.   

Waar het in mijn ogen om gaat is aandacht en verbinding met patienten. Die laten zich niet vangen in tijdschema's en zorgstandaarden. Het is voor zorgmedewerkers die hun vak verstaan een kwestie van professioneel kunnen en mogen improviseren. Een vorm van echt en oprecht contact met patienten. Per individueel geval kunnen beoordelen wat de persoon in een specifieke situatie nodig heeft. Van liefdevolle verbinding. Feitelijk zoals dat, vanuit de voorbeelden die ik hierboven uit mijn familie en vriendenkring ken, voorheen altijd was en kon. 

Daadwerkelijke zorg is niet het flikken van een kunstje binnen kwaliteitsstandaarden en tijdslimieten. Het is keer op keer professioneel maatwerk. Een patient heeft een nummer, een streepjes- of QR-code, maar is het niet. 

Er zijn nog steeds meer dan genoeg mensen die die passie bezitten en ook willen inzetten. Daarin is, natuurlijk binnen grenzen, wel vrijheid binnen hun meesterschap nodig en zou ook die prive mobiel misschien wat vaker gewoon uit moeten staan om je aandacht optimaal bij je werk te houden. 

Als het niet als basis om mensen draait, maar alleen steeds meer om strak vastgelegde protocollen en behandeltijd, budgetten en geld, dan gaat het in het zorgsysteem over helemaal niets.

En toen ik vanmorgen vroeg dat wat ik afgelopen week in dit blog geschreven heb nog eens na las, dacht ik bij mezelf; Als mensen die voor of in de zorg werken of die protocollen opstellen, zich zouden afvragen hoe zij zelf, in een vergelijkbare situatie als hun patient, behandeld zouden willen worden, zouden ze dan niet met passende oplossingen komen om het huidige zieke zorg systeem te helen? 

Het is de hoogste tijd voor weer oprechte aandacht, tijd en verbinding met creatieve vakkundige maatwerk behandelingen in het zorgsysteem. Al zeker vanuit je veronderstelling dat je daar je leven lang al aardig wat voor hebt betaald. 

Frans Captijn  

email: captijninsight@gmail.com  

Bouw blog: https://pyramidhousethailand.blogspot.com

De passie van de student Tandheelkunde en intens ziek zorgsysteem

Met veel plezier kijk ik af en toe nog eens een filmpje van 'Debiteuren Crediteuren' op YouTube. Ontspannende comedy. 

Het werk krijgt niet of nauwelijks aandacht en het draait om lachwekkende verhalen. 

Of, in het algemeen, werk nog echt de aandacht en passie krijgt die het nodig heeft, vraag ik me steeds meer af. 

Volgens mij is het een soort voortdurende 'Debiteuren Crediteuren' geworden. 

In de baas zijn tijd gecombineerd, zakelijk en prive (met de mobiel in de aanslag), multitasken is als ik om me heen kijk steeds meer de standaard. Althans, hier. Volgens mij is het echter elders niet anders.

En voor mij betekent dat dat je er dan nooit honderd procent met je kop bij je werk bent. Waar is de passie gebleven?

 

In ons ouderlijk gezin kampen diverse familieleden en aangetrouwde familieleden, helaas, met zeer ernstige ziektes. Natuurlijk komen die ook vaker voor als je ouder wordt. Ik stel echter wel vragen bij het zo 'geweldige' zorgsysteem dat we verteld worden te hebben in Nederland. Ik schreef er op 18 januari 2024 als eens een blog over. Misschien zijn we niet eens meer een nummer maar alleen nog maar een QR-code. Het zorgsysteem is in mijn ogen meer dan ziek. 

Onderbezetting, overbelasting, onvoldoende aandachtmogelijkheden voor de patient (thuis zorg is per activiteit op de minuut geregeld), macht, positiespel en afgunst zo hoorde ik onlangs van een gepasioneerde ex collega in de paliatieve zorg. 

Nee, het is niet om negatief te zijn of om te zeiken, slechts om even wakker te schudden. 

Familie moet wachten op super noodzakelijke behandelingen in inmiddels levensbedreigende (kanker) situaties. Reden? Contracten (lees financiele afspraken) tussen universitaire ziekenhuizen zijn nog niet rond. Zorg kan en mag dus nog niet geleverd worden. Kortom... poen. En zo is dat met alles. 

Een  tijdje geleden gingen mijn vrouw en ik, op de scooter, naar de halfjaarlijkse tandartscontrole. Een groepspraktijk in Chiang Mai. We hadden zoals altijd een afspraak. Parkeren voor auto's was moeilijk en het leek of er een aantal aardig welgestelde patienten behandeld werden. Veel schoenen voor de deur (In thailand betekent dat, dat het erg druk is. Een soort van marketing om de aantrekkelijkheie van je bedrijf te tonen). Bij binnenkomst was het, keurig geregeld, helemaal niet druk en we konden een minuutje of tien na het afgesproken tijdstip terecht. 

Die auto's bleken helemaal niet van patienten maar van de groep tandartsen die er aan het werk waren. 

Tegen mijn zwager, die letterlijk halsreikend aan het wachten is voor een specifieke kankerbehandeling in Nederland die door contractonderhandelingen nog niet geleverd kan worden, zei ik onlangs gekscherend: 

"We zijn pas naar de tandarts geweest. Kun jij me vertellen wat de passie van een student tandheelkunde is? Antwoord A: "Het geeft mij voldoening om mensen te kunnen helpen en een gezonde mondhygiëne te bevorderen" valt in mijn ogen af. 

Misschien komt voor de meesten antwoord D, dat in de foto in dit blog wordt gevisualiseerd, het dichtste in de buurt. 

Waar het hart vol van is loopt de mond van over is het spreekwoord. Volgens mij is de passie inmiddels steeds minder gefocust op de functie en zorg die mensen in ons systeem voor anderen hebben .    

Mijn helaas in september 2017 overleden oudste broer heeft in relatie tot zijn ervaringen vanuit zijn passie als pastor eens een boek geschreven met de titel: 

"Als het niet om mensen gaat, dan gaat het over helemaal niets."

En juist dat zou toch de drijfveer moeten zijn van ons zorgsysteem. Geld en goed uitgedokterde zakelijke kwaliteitsstandaarden en grenzen hebben die drijfveer de nek om gedraaid. Op papier schijnt het allemaal (SMART) netjes te kloppen maar wat mensen persoonlijk ervaren is toch echt wat anders. Het zal met gevoel te maken hebben. Moeilijk meetbaar. 

Niet om het negatief te bekijken. Ik zal het vast helemaal verkeerd en te eenzijdig zien... 

Triest om het helaas van dichtbij uit de eerste hand, de patienten in onze familie, haast dagelijks mee te krijgen.

Reden om het maar eens van me af te schrijven en te delen. En inderdaad in de zekerheid dat het, buiten misschien wat hele korte aandacht of eye-opener, niets zal veranderen...

 

Frans Captijn  

email: captijninsight@gmail.com  

Bouw blog: https://pyramidhousethailand.blogspot.com