Stilte tolerantie voor betere gesprekken.

Naar aanleiding van mijn blog van vorige week kreeg ik van een goeie Nederlandse vriend in Chiang Mai een Youtube filmpje toegestuurd. 

Een Thai gaf daarin westerlingen tips en informatie over verschillen in relatie tot communicatie, familie en cultuur. Een feest van herkenning en erkenning. 

Deze Thai tipte in zijn uitleg over communicatie iets aan waar ik nog nooit bij had stilgestaan. Het verschil tussen culturen in stilte tolerantie. 

Wat is nu weer stilte tolerantie?

Het is de normale geaccepteerde lengte van stiltes tussen de wisselingen over en weer van praten tussen deelnemers aan een conversatie. 

Per cultuur, zelfs per land, verschillen die lengtes van stiltes. Kortom, je gaat je in een gesprek 'onrustig' en niet meer op je gemak voelen als de stiltes langer duren. 

Nu heb ik al heel vaak in mijn blogs aan communicatie aandacht besteed. Een van de zaken die ik opmerkte was dat er bijvoorbeeld in vergaderingen bitter slecht wordt geluisterd.  

De spreekpauze van de een wordt door de ander gebruikt om zijn of haar verhaal alvast in het hoofd voor te bereiden om dat direct uit te kramen zodra de ander met het verhaal wat die aan het vertellen is klaar is. En dat gaat vice versa continu door. Kortom, je bent met je gedachten nooit 100% bij het verhaal van de ander. Een flard van een woord dat hij of zij uitspreekt is de trigger voor jouw geest om alvast aan de slag te gaan met jouw antwoord of reactie en je luisteren is omzeep geholpen. 

Veel bijeenkomsten verliezen daardoor enorm aan kracht of zijn, achteraf gezien, totaal onnuttig en totaal verspilde tijd geweest. 

Het was zo 'normaal' elke maandagmorgen managementteam overleg en voor de management assistente weer notuleren en veel werktijd besteden aan het uitwerken van die notulen en het maken van het verslag. In 99% van de gevallen werd het na de opvolgende vergadering nooit meer in gezien. Als ik nu terug kijk hadden we die tijd in en voor de organisatie soms veel beter kunnen gebruiken. 

Talloze zogenaamde 'Communicatie cafe's' heb ik zowel in Nederland als in Thailand mogen organiseren en begeleiden. De deelnemer die, letterlijk, de 'praatstok' in handen had was aan het woord. Niet al te lang overigens anders werd die stok (ik gebruikte er een van metaal met de gravure van een Lotus bloem erop) te warm. Na zijn of haar verhaal werd de stok weer midden op tafel gelegd (en kon een beetje afkoelen). De anderen bleven stil en mochten pas na een lange stilte de praatstok oppakken om hun eigen verhaal, in eerste instantie nog geen reactie op de ander, over het gespreksonderwerp vertellen.

Even was dat onwennig maar dat was heel snel over. Er ontstond een sfeer van verbinding en luisteren. Van acceptatie van andere ideeen of gevoelens zonder het altijd maar weer beter te weten of je zin door te drijven. 'Rangenverschillen' verdwenen en werden vervangen door balans in gelijkwaardigheid. Verrassende creatieve oplossingen of conclusies en geweldige ervaringen ontstonden. 

Onder andere in de boeddhistische cultuur zijn die stiltes in gesprekken tussen mensen een teken van wijsheid. Er wordt geluisterd, de tijd genomen om dat te laten bezinken, de tijd genomen om een passende reactie voor te bereiden en als de tijd daar is die uit te spreken. Een verademing. 

Hoezo wijsheid? Hoezo cultuurverschil in stilte tolerantie? 

We zenden wat af. En is het niet met onze mond dan is het wel met ons computertje in de hand. Een bericht komt binnen en in sneltreinvaart wordt er een berichtje terug ingetikt. 

Laten we een boodschap ook bezinken? Luisteren we ook daadwerkelijk? Weten we echt de onderliggende gedachten van de ander in een bericht? Nemen we een beetje tijd om te bedenken wat en hoe we het beste zouden kunnen reageren (als dat uberhaupt al nodig is)? 

De Amerikaan is super snel. Of dat ten goede komt aan de kwaliteit van een conversatie is natuurlijk de vraag. En Nederlanders kunnen er ook wat van. 

Het hitst op en geeft feitelijk ook stress. 

Ook ik was er (en ben er nog steeds een beetje) aan gewend. Ik heb altijd veel te vertellen. Of de ander daarop ook echt zit te wachten? Het is ook aardige druk doenerij veroorzaakt door mijn ADHD. Het lijkt een schreeuw om aandacht. 

Toch voel ik me steeds beter bij die rustigere manier van communiceren en meer de tijd nemen om te luisteren en eens te laten bezinken. Gaaf eigenlijk dat dus ook in die stiltes cultuur verschil schuilt. 

Meer stilte in converstaties is een verrijking, een verademing en geeft zoveel meer verbinding, diepgang, begrip, creativiteit en rust. 

Van harte aanbevolen!   

Frans Captijn (Gangey Gruma) 

email: captijninsight@gmail.com  

Bouw blog: https://pyramidhousethailand.blogspot.com

Geen gevoelens en emoties kunnen tonen. Blijven (glim)lachen.

Begin mei vorig jaar hadden we in ons dorp de orkaan die grote ellende en schade veroorzaakte voor veel bewoners. Letterlijk voor dagen, soms weken, geen dak meer boven hun hoofd en buiten slapen onder een zeil. 

Toen Phatsamon de foto's, daags nadien, over de trieste situatie in het dorp en aan ons huis dat we aan het bouwen zijn, aan mijn schoonmoeder liet zien begon ze er om te lachen. Hetzelfde gebeurde bij de eigenaar van het restaurantje waar we wekelijks diverse keren eten en ook de Thaise priester van de kerk, toen ik hem over de ellende vertelde en de foto's liet zien, begon er hard om te lachen. 

Op maandag 13 mei, ook vorig jaar, hielp ik bij een dodelijk ongeval met een scooter op de snelweg dicht bij ons dorp dat net voor me gebeurde. Niemand die te hulp shoot. De man lag hevig bloedend op het asfalt te sterven. Totaal alleen en eenzaam. Van een afstand gapende blikken en mensen die met hun mobiel foto's maakten. Bang om naderbij te komen of een hand uit te steken. Ook ik had direct voor de politie een foto gemaakt en ook daarom werd nadien gelachen...

Wat is dit???

Het heet cultuurverschil. Let wel, dat betekent absoluut niet beter of slechter maar wel heel anders. En dit blog gaat over mijn ervaringen die ik in mijn leven in Thailand heb, dus het past om ook hier eens aandacht aan te besteden. 

Blijven lachen, je naar buiten toe groot houden, terwijl het feitelijk om te janken is. Niet om kunnen gaan met emoties en gevoelens.

Elkaar een oprechte warme 'hug' geven en affectie tonen doe je niet en al zeker niet in het openbaar. Hand in hand lopen bijvoorbeeld of een arm om elkaar heen nou dat zie je maar heel sporadisch. Wij doen het regelmatig wel omdat het bij ons past en het niets is waar je je over zou moeten schamen in mijn ogen.  

Een jaar geleden, na dat ongeval op de snelweg, begon ik dan ook al aan dit blog maar door allerhande nieuwe dingen die gebeurden maakte ik het nooit af. 

En nu, na het afscheid vorige week van onze grote vriend Kadhow, kwam het opeens opnieuw binnen. Of misschien beter gezegd, vanuit de cultuur hier kwam er helemaal niets binnen. 

Slechts een enkele zakelijke reactie, geen empatie, laat staan emotie. En natuurlijk mag je je afvragen of je dat voor het verlies van een hond van een ander mag verwachten. En toch... een beetje empathie of de woorden 'vervelend voor jullie' waren aardig geweest. 

Mijn kids, familie in Nederland, vrienden en kennissen reageerden hartverwarmend. Een enorm contrast met hier hoe dat over het algemeen bijvoorbeeld in de westerse cultuur er aan toe gaat. Een andere manier van reflectie, omgang en bijvoorbeeld ook aan steun bij verwerking.

Het gemakkelijkste antwoord in de spiegel is dat mijn verwachtingen natuurlijk weer veel te hoog zijn. Ik reageer vanuit het feit dat ik zelf vaak veel moeite heb om mijn emoties of gevoelens in te houden. Het lukt me doodeenvoudig niet. 

In ons gezin zeggen we altijd "Borstlappen kwaal", de achternaam van mijn moeder. Als geen ander toonde zij haar medeleven, verdriet, blijdschap en noem maar op. En hoewel ze actrice was, waren die emoties en gevoelens nooit gespeeld.  

 

Fantastisch om te zien hoe mijn vrouw, Phatsamon, dat enorme verschil ook steeds meer opmerkt en afgelopen week was dan ook voor haar een soort van openbaring van hoe het heel anders en feitelijk ook veel fijner kan en zelfs zorgt voor een versterking van je onderlinge band.   

Mensen hier hebben geleerd om 'geen gezicht te verliezen' en onder elke omstandigheid in ieder geval te blijven glimlachen. Jezelf verstoppen. Je kunt vanbinnen misschien koken of super verdrietig zijn maar je blijft tenminste glimlachen of je geeft jezelf een 'zachtere' houding door gewoon te gaan lachen. Het is de standaard uiting en het scoort zelfs hoog als promotie in de reisindustrie. De aanlokkelijke term "Land van de glimlach".  

Het zit niet in de opvoeding en niet in hun bindingssysteem. Een soort van onderdeel van de levensfilosofie dat alles dat op je pad komt voor je is weggelegd en dat je dat gewoon maar moet slikken. Volgend leven beter. 

Hulp vragen, gewoon aan familie, vrienden of kennissen, laat staan professioneel? No way. 

Als je het echt niet meer trekt dan ga je naar de tempel. De oranje mannen daar treden dan wel op als een soort 'eerste lijns psychologen' onder overhandiging van de bekende envelop. Op zich niets mis mee en zeker weten zal het veel steun kunnen geven. Of het ook echt wat oplost vraag ik me, vanuit mijn beleving, af.   

Emoties worden meer en meer in de sociale media koud uitgedrukt met 'emoticons' (ja, ook ik gebruik ze). Maar die zijn in relatie tot emoties en gevoel, als je er even bij stil staat, toch totaal gebakken lucht? Het is, verscholen en van een afstand, emoties en gevoelens willen laten zien die je face-to-face vaak niet durft te uiten. 

Gevoel en emoties zijn energie en die zit niet in, en breng je dus ook niet over met, simpele plaatjes. 

Aan de andere kant geeft het toch van de gebruikers aan dat er dus weldegelijk ergens heel diep verscholen in ze, 'starters' van emoties leven. 

Phatsamon leert meer en meer haar emoties wel te tonen en ze voelt zich daar prima bij. Zoals ik al schreef, ze ziet het verschil steeds beter. 

Het is immers helemaal niet goed om je in te houden bij alles en het maar te slikken. Je bent en blijft immers ook maar een mens. Haar ervaringen begint ze ook steeds meer te delen. Misschien een druppel op een gloeiende plaat maar dan toch in ieder geval een druppel. 

Alleen al even aangeven dat je het vervelend, triest of wat dan ook vindt betekent niet dat je een 'week' persoon bent of dat je uberhaupt je gezicht verliest. Het toont juist intermenselijk contact, verbinding, aandacht, warmte en begrip. 

Iets dat we als 'gewoon maar mens' in de huidige, snelle, zakelijke en afstandelijke maatschappij in mijn ogen steeds beter kunnen gebruiken.

Die glimlachen van hier een keertje achterwege laten en je ware zelf soms wat meer laten zien maakt in mijn ogen deze cultuur nog veel mooier en aantrekkelijker dan hij nu al is. 

  

Frans Captijn (Gangey Gruma) 

email: captijninsight@gmail.com  

Bouw blog: https://pyramidhousethailand.blogspot.com

Bedankt en tot ziens lieve vriend!

Onze schat van een vriend en bijna 13 jaar trouwe en blije huisgenoot, Royal Thai Temple dog, Kadhow is helaas niet meer op deze wereld. 

Op 24 oktober 2012/2555 kwamen we elkaar tegen in Wat Saluang (de tempel van Saluang) in Mae Rim, Chiang Mai. 

Gasten uit Nieuw Zeeland wilden er voor het inmens grote witte Boeddha standbeeld van de tempel, op weg naar de 'four foothprint' voor een meditatie, even stoppen om foto's te maken. Het was de eerste meditatie-retraite die ik ooit verzorgde. 

Kadhow, in Wat Saluang op 5 september dat jaar geboren, kwam als enthousiaste puppy van net iets ouder dan zes weken, naar me toe en terstond was het liefde op het eerste gezicht. Een liefde die altijd bleef en ook altijd zal blijven. Op de terugweg haalde ik hem, met toestemming van de monnik, met de gasten in de taxi van het wellness resort waar ik werkte op om, tot vandaag, nooit meer afscheid van te nemen. Vrienden voor het (zijn) leven. 

Kadhow is misschien wel de meest bereisde hond van Thailand met duizenden kilometers 'op zijn teller'. Ritjes als Chiang Mai - Bankok (zo'n 700 km) en onze regelmatige nachttrips van ca. 15 uur Surin - Chiang Mai bijvoorbeeld heel normaal voor hem. Hij keek er altijd super naar uit. Samen op de scooter, met de auto en met de KIA-truck. Vanmorgen nog even, hoe ziek hij ook was, met de truck samen met Phatsamon en mij een laastse ere-ronde spekstokjes voor de hele roedel halen vlak na zijn ochtend wasbeurt.

Hiken met de gasten van het resort. Hij ging altijd en overal met ons mee naar toe en bezocht heel veel restaurants en overnachtte met ons in hotelletjes onderweg. 

Was hij toch een enkele keer ergens niet welkom dan voelden wij ons allemaal niet welkom en vonden een andere plek. Geweldige avonturen en fantastische herinneringen die blijven. 

De laatste paar maanden begonnen zijn achterpoten soms wat te trillen. Normale ouderdom verschijnselen. Hij ging, voor de zoveelste keer, weer fijn mee een paar weken op vakantie naar Chiang Mai tot 5 april pas geleden en sprong nog steeds de achterbak van de auto in en uit als we gingen wandelen. 

Op donderdag 10 april zakte hij tijdens de ochtendwandeling met alle honden, weer terug in Surin, ineens door zijn linker voorpoot, een paar uur later ook door zijn rechter poot en de volgende ochtend vroeg was de kracht in alle vier de poten weg. Hij kon zijn balans niet meer vinden en zakte spastisch keer op keer in elkaar als we probeerden hem overeind te helpen. Een triest schouwspel. Vanaf dat moment kon hij onverwacht en blijvend niet meer staan. 

De dierenarts stelde die vrijdagochtend na diverse bloedtesten vast dat hij, ondanks de bescherming die hij daar een paar keer per jaar tegen kreeg, door een teken beet, toch bloedparasieten (Ehrlichiose / Rickettsiose) had opgelopen die de spieren, zenuwen en gewrichten aantasten. 

Hij kreeg een infuus, pijnstilling, speciale medicijnen tegen de parasieten, ijzer en vitamine pillen en pillen ter ondersteuning van zijn lever. Een behandeling die 28 dagen kon gaan duren mits hij bleef eten en de zware aanslag vol hield. 

Zijn behoeften doen was een ramp. 

Op 18 april bij een check-up bleek zijn toestand kritiek. Hij was in een week tijd bijna 10% van zijn lichaamsgewicht kwijt geraakt. De spieren van zijn poten, rug en achterlijf vielen als pudding in elkaar. Behandeling tot herstel zou eigenlijk nog een wonder zijn. 

Hij kreeg meer medicijnen maar zelf staakte hij nagenoeg helemaal met eten. Er waren ook geen medicijnen meer in hem te krijgen hij spuugde alles weer uit en we besloten te stoppen met deze twee dagelijkse 'wurging'. 

Hoewel we het, rationeel, vanaf het begin natuurlijk al wisten, wilden we samen met hem toch zijn kansen nog verkennen. Zeker speelde daarin ook de Boeddhistische levensfilosofie een rol. Moeten we het niet aan de natuur overlaten? 

Als baasje vind ik van niet. De Nederlandse dierenarts en presentator Piet Hellemans is er helder over. De natuur is bikkelhard en er zijn geschoolde mensen die technieken en middelen hebben om de natuur het niet in de eindfase van jouw dier over te laten nemen. Als jij zijn of haar hele leven lang goed voor je dier geprobeerd hebt te zorgen, dan moet je dat in de eindfase ook doen. Als baasje neem je samen met de dierenarts de regie om je vriend een hoop verdere ellende te besparen. Natuurlijk is en blijft het een meer dan shit beslissing om te nemen. 

En als je die beslissing hier voor jezelf al genomen hebt om je vriend te laten inslapen, dan is het nog een aardige toer om in dit Boeddhistische land een dierenarts te vinden die die behandeling wil uitvoeren.  

Een dier leeft in het moment. Mensen kunnen er een voorbeeld aan nemen. Het moment moet nu goed voor ze zijn. Als ze nu niet meer kunnen genieten, of hun hobby's van ruiken, hollen, etc., kunnen uitoefenen, niet meer blij worden van de dingen waar ze normaal blij van worden, dan weet je dat het in de toekomst alleen maar slechter zal worden. En dat levert nog veel meer ellende voor het dier op. 

Na zo'n vijf weken actief 'dokteren', extra zorg en aandacht en proberen om toch kracht in zijn poten terug te krijgen waren we er zeker van dat dat er niet meer in zat. Eten deed hij wel weer heel mondjesmaat maar het was verbazingwekkend en zielig om te zien hoe hij langzaam weg teerde. Steeds minder vlees op zijn botten. Onze hoop voor hem was weg. Het leven van Kadhow had geen kwaliteit meer. 

Daarom was gisteren voor ons ook het moment om de dierenarts te bellen en het lijden van Kadhow op mijn verzoek te stoppen. 

Vanmiddag om 14.36 uur (Thaise tijd) heeft zij hem vredig bij ons thuis laten inslapen. Zijn rustplaats blijft zijn favoriete plekje, vlak bij ons Boeddha beeld bij het labyrint, in de schaduw van de Boeddha boom. Het trok hem altijd. Ook het chanten van de monniken, de klankschalen, gongs en meditatie muziek die ik regelmatig speelde. Vanaf zijn geboorte immers was het er met de paplepel ingegoten om te ontspannen.   

Hier, als super fijne herinnering,  een kleine greep uit een grote hoeveelheid foto's van zijn levensloop. Zijn foto in de waterval, de een na laatste van dit blog, won een aantal jaren geleden een eerste prijs op een foto tentoonstelling in het Central Airport Plaza in Chiang Mai. 

Voor ons was Kadhow bijna 13 jaar lang elke dag weer de eerste prijs!

Dank je wel lieve vriend. Eindelijk nu weer thuis en daar ben en blijf je niet alleen. Het ga je zeker weten weer goed!

Weet dat we ons focussen op al die mooie jaren en de top momenten koesteren die we zo lang samen hadden. Die paar laatste weken die zo moeilijk voor jou en ook voor ons en je huisgenoot vriendinnen hier waren, vergeten we maar snel.  

Wat zullen wij het nog vaak over jou hebben. 

Tot ziens kanjer Kadder!

Frans, Phatsamon, Carlien, Rik 

en natuurlijk je huisgenootjes viervoeters Cupid, Singto, Baijka en Taffy. 

Hoe zou je het, in en in zieke, zorgsysteem kunnen helen?

Op mijn blog van vorige week heb ik veel reacties gekregen. Feitelijk alleen herkenning en erkenning en ook diverse vragen van hoe zou het in en in zieke zorg systeem dan in jouw ogen verbeterd kunnen worden? 

Wakker schudden en op het huidige systeem afgeven, zoals ik in mijn vorige blog deed, is tot daar aan toe. Het is gemakkelijker dan om met passende oplossingen te komen. En daar hebben de mensen die op mijn blog reageerden natuurlijk helemaal gelijk in. 

Iedereen weet dat die oplossingen niet gemakkelijk te vinden zijn. Natuurlijk geef ook ik dat toe en heb ik geen pasklare antwoorden. 

En toch speelde er de afgelopen week, na de reacties die ik kreeg, diverse dingen door mijn hoofd die misschien toch een aardige zet in de goeie richting kunnen geven. 

Ik geloof nog steeds dat er enorm veel mensen met passie voor de zorg zijn. Petje af daarvoor. 

Ooit heb ik in Arnhem een vriendin gehad die die passie en haar meesterschap in de demente ouderenzorg tentoon spreidde. Wat een inzet en wat een liefde voor haar vak. Ze had verbinding met haar bewoners en gaf er liefdevolle aandacht aan. Iets dat regelmatig er ook automatisch voor zorgde dat ze uit zichzelf soms op een creatieve manier net iets meer deed voor een bewoner dan je zou kunnen of mogen verwachten. De situatie had het nodig vond ze vanuit haar professionaliteit en de patienten deden er hun voordeel mee. 

En toen dat even in me terug kwam dacht ik dat ik het eigenlijk al ver zocht. Twee zussen en een schoonzus, allemaal met veel ervaring en super veel inzet in de verpleging en zorg in Haarlem en Alkmaar. 

En wat te denken van mijn eigen vader die op een leeftijd van 55 jaar zijn omscholing maakte tot masseur/bewegingstherapeut en activiteiten begeleider in de Dr. Joshua Bierer-stichting, een psychiatrisch zorgcentrum, in het voormalige Strandhotel in Zandvoort. 

Mijn zussen kregen hun opleiding nog voor een groot deel van de nonnen. Dat was streng maar vakkundig en de patient stond nog centraal. 

Mijn pa leefde zijn passie met zijn bewoners. Waar ze voor anderen niet benaderbaar waren was het voor mijn vader een fluitje van een cent. Regelmatig heb ik het zelf mogen ervaren. Zelfs als buschauffeur heb ik eens een van zijn groepen naar de Efteling mogen rijden. Een geweldige beleving om te zien hoe die mensen aan hem hingen en hoe ook hij daarvan genoot.  

Het zorg systeem, laten we dat natuurlijk ook stellen, is er in de afgelopen decenia zowel technisch als voor wat betreft medische kennis en behandelmethoden, aardig op vooruit gegaan. Veel kennis en kunde hebben het systeem zeker weten enorm verbeterd. 

Al die verbeteringen hebben ook het zorgsysteem stap voor stap laten veranderen in een steeds gespecialiseerder en geoptimaliseerder bedrijf gebaseerd op geld. En laten we eerlijk zijn, ook dat is natuurlijk heel normaal. Het moet allemaal ook nog op een redelijke manier betaald worden. 

Maar met de invoering van alle kwaliteitsstandaarden, reken- & 'winst'modellen, behandelprotocollen en wat al niet meer, is de 'mens patient' in mijn ogen steeds verder uit het oog verloren en achter gebleven. 

Protocollen zijn, wellicht achter een bureau en zonder inmening van de professionele werkvloer opgesteld, doorgeslagen en de menselijke maat is daarin vergeten.

En het lef hebben om van een protocol, omwille van de zorg van een patient, af te wijken wordt niet in dank afgenomen of zelfs in een volgend functioneringsgesprek op een zakelijke manier uit je hoofd gepraat en in je dossier opgenomen. 

Prive klinieken doen het, inderdaad voor een hoger prijskaartje, veelal beter. 

Maar heeft het helen van het zieke zorgsysteem dan alleen en uitsluitend met geld te maken? Ik geloof er geen barst van. Let wel, natuurlijk moeten de arbeidsvoorwaarden realistisch en in balans zijn voor vakbekwaam en naar westerse standaarden goed opgeleid personeel. Maar meer geld levert die noodzakelijke betere zorg in mijn beleving misschien maar mondjesmaat op. 

Goedkope buitenlandse arbeidskrachten, zeer zeker uitzonderingen daar gelaten, lossen het echte probleem ook niet op. Natuurlijk zijn het extra handen aan de protocol ploeg maar, soms zelfs in letterlijke zin, de taal van de patient niet spreken en de cultuur nog moeten ontdekken laten wederom die mens in de patient in de kou staan.   

Waar het in mijn ogen om gaat is aandacht en verbinding met patienten. Die laten zich niet vangen in tijdschema's en zorgstandaarden. Het is voor zorgmedewerkers die hun vak verstaan een kwestie van professioneel kunnen en mogen improviseren. Een vorm van echt en oprecht contact met patienten. Per individueel geval kunnen beoordelen wat de persoon in een specifieke situatie nodig heeft. Van liefdevolle verbinding. Feitelijk zoals dat, vanuit de voorbeelden die ik hierboven uit mijn familie en vriendenkring ken, voorheen altijd was en kon. 

Daadwerkelijke zorg is niet het flikken van een kunstje binnen kwaliteitsstandaarden en tijdslimieten. Het is keer op keer professioneel maatwerk. Een patient heeft een nummer, een streepjes- of QR-code, maar is het niet. 

Er zijn nog steeds meer dan genoeg mensen die die passie bezitten en ook willen inzetten. Daarin is, natuurlijk binnen grenzen, wel vrijheid binnen hun meesterschap nodig en zou ook die prive mobiel misschien wat vaker gewoon uit moeten staan om je aandacht optimaal bij je werk te houden. 

Als het niet als basis om mensen draait, maar alleen steeds meer om strak vastgelegde protocollen en behandeltijd, budgetten en geld, dan gaat het in het zorgsysteem over helemaal niets.

En toen ik vanmorgen vroeg dat wat ik afgelopen week in dit blog geschreven heb nog eens na las, dacht ik bij mezelf; Als mensen die voor of in de zorg werken of die protocollen opstellen, zich zouden afvragen hoe zij zelf, in een vergelijkbare situatie als hun patient, behandeld zouden willen worden, zouden ze dan niet met passende oplossingen komen om het huidige zieke zorg systeem te helen? 

Het is de hoogste tijd voor weer oprechte aandacht, tijd en verbinding met creatieve vakkundige maatwerk behandelingen in het zorgsysteem. Al zeker vanuit je veronderstelling dat je daar je leven lang al aardig wat voor hebt betaald. 

Frans Captijn  

email: captijninsight@gmail.com  

Bouw blog: https://pyramidhousethailand.blogspot.com