Onze conditionering en de effecten daarvan op jezelf en op je dierbare omgeving.

Mijn neef trad onlangs als ambtenaar van de burgerlijke stand op bij een huwelijk tussen een Nederlandse man en een in Nederland geboren Turkse vrouw. Mijn zus stuurde mij de toespraak die hij daarbij hield op. Een inspirerend, boeiend en ontwapenend verhaal dat vol zat met verbinding.
 
Natuurlijk ging hij in dat verhaal ook in op het verschil in culturen. Hij zei onder andere: “ We vieren vandaag niet alleen de verbinding tussen twee geliefden, maar ook de verbinding tussen twee culturen, twee werelden.” Iets dat ik met ‘mijn’ Thaise Phatsamon natuurlijk op eenzelfde manier ervaar en steeds verder en dieper ontdek en beleef.
 
Hij ging daarna richting het bruidspaar en de Nederlandse en Turkse familie en vrienden zijn verhaal verder met: “Ondanks dat dit soms misschien op het eerste gezicht wat complex lijkt, is het eigenlijk heel eenvoudig. De sleutel is namelijk: Echte, oprechte liefde. Want wat zorgt voor meer verbinding dan echte liefde?
In een wereld die steeds verder polariseert en een wereld waarin iedereen steeds sterker gaat geloven dat zijn eigen waarheid de absolute waarheid betreft, hebben we meer dan ooit juist die liefdevolle verbinding nodig.
Hoe je het ook bekijkt, lieve mensen, uiteindelijk zijn we allemaal geconditioneerd. Of we het nu leuk vinden of niet, we zijn het resultaat van ons verleden: onze opvoeding, school, ingrijpende levensgebeurtenissen, maar ook het geloof speelt hier in meer of mindere mate een rol in.”
 
Tot zover een citaat uit zijn toespraak voor het bruidspaar van mijn neef. 

En juist dat gedeelte dat ik in dit blog hierboven cursief afdruk over onze conditionering zette mij aan het denken. 

Het is een waarheid als een koe. Dit speelt niet alleen tussen verschillende culturen maar zeker ook binnen een zelfde, je eigen, cultuur.
 
Mijn ervaring met de omgang van de conditionering van Phatsamon en van mij vanuit de Thaise en Nederlandse culturen:
Tussen Phatsamon en mij loopt het gelukkig al jaren heel erg lekker. Ik denk doordat we op diverse gebieden, naast die liefde, ook een ‘middenweg’ (wellicht ingegeven vanuit het Boeddhisme) bewandelen. Begrijp me niet verkeerd. Dat is geen weg van dus altijd maar compromissen. Compromissen werken in mijn ogen uiteindelijk niet. Ik schreef er eerder al eens over.
Het is een weg van interesse tonen in overeenkomsten en verschillen, het gesprek met elkaar aangaan, verdieping zoeken en vragen, ontdekken en respect tonen. Een weg van dankbaarheid accepteren en tonen, uitproberen hoe het anders voelt, vaak ook veel lachen en plezier met dat uitproberen van afwijkingen beleven, soms ook veerkracht inzetten en ook veilig over je eigen aangeleerde gedrag en houding heen willen en durven stappen. Een soort van voortdurende avontuurlijke reis of beter gezegd expeditie. Een voortdurende uitdaging. En geloof me, dat maakt en voelt voor onszelf, en met en door elkaar, hartstikke gelukkig. We hopen dat het zo blijft.
 
Zijn wij dan geweldig en geslaagd? Nee, absoluut niet en misschien wel verre van dat. En het is ook heel normaal, en acceptabel, dat het de ene keer in dat altijddurende proces beter lukt dan de andere. En het betekent niet dat je ‘dus’ alles van elkaar en alle verschillen maar accepteert of overal in mee gaat. Het is meer de focus op dat wat ons bindt dan dat wat afstand creeert. Van elkaar vertrouwen, geen jaloezie, vrijheid in gebondenheid en kijken hoe onze verschillen zich op sommige momenten juist kunnen verrijken. Je gaat immers over je eigen grenzen heen kijken en dat opent letterlijk nieuwe werelden en verruimt je visie.
 
En dat alles geeft je energie en straalt energie uit naar je omgeving. Het maakt blij. Iets, over dankbaarheid gesproken, waar ik meer dan dankbaar voor ben. Want hoe je het ook wendt of keert. Je krijgt er elke dag een dag bij en streept er, welke leeftijd je ook hebt of in welke situatie je ook zit, ook eentje af. Waarom zou je die waardevolle levensdagen stuk voor stuk en steeds maar weer voor jezelf en voor de ander omzeep helpen…
 
Maar laat ik ook eens wat dieper kijken naar onze eigen, persoonlijke, conditionering in onze cultuur:
Het klopt als een bus. We zijn, ieder voor zich, het resultaat van ons verleden: onze opvoeding, school, ingrijpende levensgebeurtenissen, geloof of levensovertuiging, aandacht, aanraking en liefde die we ooit kregen. Van het welvaart niveau waarin we konden/mochten opgroeien, de mate van vrijheid in ontwikkeling die we kregen, aanmoediging van onze talenten, optimisme, de manier van omgang met tegenslagen, zelfvertrouwen ontwikkeling, de zelfredzaamheid die we al dan niet geleerd hebben, het leren van tevreden zijn, en wat al niet meer. Zaken die een meer dan gigantische invloed hebben gehad op onze karakterontwikkeling en ons huidige gedrag.
 
Vanuit het voorheen, en ik hoop in de nabije toekomst wederom, werken met gasten ken ik heel, heel veel situaties dat mensen blijven hangen in hun conditionering. 

Uit gesprekken en ontmoetingen hier in Chiang Mai met vrienden en kennissen tijdens onze regelmatige vakanties, en vanuit diverse andere kontakten, hoor en zie ik het de afgelopen weken alweer. Misschien is dat wel de reden dat die cursief gedrukte tekst uit de speech van mijn neef bij mij juist nu zo resoneert.
 
Mensen zijn boos en verdrietig. Boos op zichzelf. Boos op wat of wie dan ook. Over de situatie waarin ze zitten of in terecht zijn gekomen. Verdrietig over hun eigen verwachtingen van de ander. Geen enkel heil, of positiefs meer zien in hun toekomst. Triest genoeg het vermogen niet hebben om de bergen van mooie dingen, ervaringen en inzet van anderen uit het verleden en in het heden uberhaupt nog te zien. Steeds verder weg te zinken in de draaikolk of het drijfzand van negative gedachten waarin ze terecht zijn gekomen of waarin ze meestal zelf vanuit pessimisme in beland zijn. En er vooral in (blijven) geloven dat ze niet bij machte zijn om er zelf allemaal iets aan en tegen te kunnen doen.  
 
Een voorbeeld. 

Iemand die me dierbaar is, verbrak bijna twee weken geleden abrupt, en helaas wederom, een kontakt met een vriend. Een kontakt met iemand waarvan ze vanuit haar eigen opvatting meer aandacht van verwacht had. Een persoon die dat, op zijn manier, in mijn ogen aantoonbaar weldegelijk deed. De breuk werd ook nog eens publiekelijk op de (on)sociale media gedeeld. De relatie en het kontakt is, eenvoudig door een kort berichtje via diezelfde sociale media en het proces van 'ontvrienden' & blokkeren, zoals kinderen dat ook wel doen, voor altijd om zeep geholpen. In mijn ogen door persoonlijke verwachtingen en… conditionering. 

Wederon een vriendschap minder. Is die persoonlijke negativiteit en misschien wel depressiviteit dit soort besluiten allemaal waard? Lost het wat op? En welke invloed heeft het op jezelf en je omgeving? Voel je je hierdoor op de lange duur werkelijk beter, werkelijk gelukkiger? 
 
Eens in de spiegel kijken en accepteren dat jij uniek en soms wat anders of gevoeliger bent en veerkracht in je verwachtingen en teleurstellingen, ik heb er zelf ook soms problemen mee, kan je een ander inzicht geven. 
 
Of, een ander voorbeeld, een conditionering om, vanuit een leven met verhoudingsgewijs soms weinig tegenslagen, te blijven kijken naar het half lege glas.  Killing voor jezelf en killing voor je omgeving. En wie ben ik… Gemakkelijk gezegd als je diep in de penarie zit op enig moment. Maar besef je niet dat je minuten, en dat geldt voor iedereen, hoe dan ook voorbij tikken? Wil je ze verder besmetten met je depressieve gedachten? Of weet je nog een manier te vinden en zet je je creativiteit nog in om dankbaar te zijn voor het verleden en er zoveel mogelijk het beste nog van te maken? 

Is dat voor jezelf en voor je omgeving niet eigenlijk ook je opdracht en verantwoordelijkheid?
 
Makkelijk praten voor mij. En eerst maar eens zien of ik mijn woorden waar ga maken in dit soort situaties. Ik denk het overigens van wel.
 
Van mijn verleden heb ik iets moois in mijn conditionering mee gekregen. En zeker weten staat voor mij daarin aandacht, opvoeding, liefde en begeleiding tijdens mijn voor en tegenspoed van en door mijn ouders centraal. Misschien heb ik dan ook makkelijk praten. Van geluk mag ik in ieder geval zeker spreken. 

 
Niet voor niets staat er op de grafsteen van mijn ouders (zie foto) trots en met kracht door ons als kinderen ingebeiteld:

 “Onze optimist” 

en:

“Zij zal altijd ons lichtpunt blijven” 

De lijfspreuk van mijn vader: “Optimist tot in de kist en enthousiast tot de laatste snik”. Hij maakte het waar en werd er gezond 93 jaar jong mee. 

En dat lichtpunt van mijn moeder, dat dagelijks in me door leeft? In iedere negatieve ervaring schuilt ook iets positiefs. Blijf niet in het donker zitten. Niet goed voor jezelf en zeker ook niet voor je dierbare omgeving. Zoek en vind de lichtpuntjes en ook de luchtigheid (blijf lachen) op. Zeker weten vind je ze ook in je diepste dalen. 

Voor zowel mijn pa als mijn ma gold (en geldt); Straal naar je omgeving dat positieve licht, die fijne verbindingsenergie uit. Je geniet zelf nog zoveel meer en het maakt je zoveel mooier en aantrekkelijker, tot je laatste dag, voor anderen. Je maakt automatisch ook de last op je schouders lichter.
 
Je conditionering heeft op jezelf en op je omgeving veel meer effect dan je denkt. Dat inzien en het lef hebben om over je zelf, meestal onbewust, opgeworpen prikkeldraad heen te stappen kan je leven, en dat van je dierbaren, super positief beinvloeden. Je bent altijd bij machte om daar dan ook iets mee te doen. 

En wat die oprechte liefde die verbindt betreft, waar mijn neef richting dat bruidspaar over sprak... Zoek, de oprechte liefde voor jezelf weer eens op. Die verbindt en werkt zeker weten als geneeskrachtige pleister op de wonden die je hebt opgelopen of waarmee je te maken hebt. 

Eigenlijk is het een kwestie van bewust meer inzetten op genieten van dat wat er nog steeds te genieten valt en daar de focus op leggen. Al dat andere is, als je eerlijk naar jezelf bent, uiteindelijk toch ook allemaal verspilling van waardevolle tijd. 

En daar dan zo af en toe, ondanks je frustraties, toch eens dank je wel voor zeggen doet wonderen. 

Frans Captijn (Gangey Gruma) 

email: captijninsight@gmail.com  

Bouw blog: https://pyramidhousethailand.blogspot.com