Natuurlijk heb je in een relatie met iemand uit je eigen cultuur en omgeving ook te maken met verschillen. Niet meer dan normaal. Verschillende achtergronden in bijvoorbeeld jeugd, woonomgeving, familie, opleiding, interesses, religie, werk bijvoorbeeld. En zo is er aardig wat op te noemen.
Ook leeftijd verschil zou volgens velen een rol spelen. Achttien en achtendertig? Er valt iets van te zeggen zoals dat ook bij ons gezegd en gedacht wordt met drieenveertig en drieenzestig. En bij negentig en honderdentien ‘valt’ niemand meer over dat leeftijdsverschil 😉.
Met iemand uit een werkelijk andere cultuur zijn diezelfde verschillen er ook. En toch komt er nog aardig wat meer om de hoek kijken.
Om zo eens wat te noemen.
Communicatie:
Communicatie heeft met meer dan alleen taal te maken natuurlijk. Naast het verbale en het non-verbale taalgebruik is er ook een taalbegrip. En dat taalbegrip van uitdrukkingen en opvattingen zit geworteld in een cultuur.
Een verschil in moedertaal en vooral ook van begrip van de taal zorgt regelmatig voor verbazing, misverstanden en zeker ook voor veel plezier. Je denkt elkaar te begrijpen maar niets is minder waar zo blijkt regelmatig na kortere of langere tijd.
Zelf heb ik nu een paar keer geprobeerd om me de Thaise taal eigen te maken. Ik ben er maar mee gestopt en houd het bij de kleine basis dingetjes in de taal. Ik had en heb geen talen knobbel en eigenlijk vind ik het zo langzamerhand ook redelijk zinloos. Daar waar we nu aan het bouwen zijn bijvoorbeeld wordt weer een speciaal dialect gesproken. En ook al zou ik de taal kunnen spreken dat begrip dat krijg ik nooit.
Als tussentaal gebruiken we Engels. Niet dat dat alle verschillen oplost maar het is in onze beleving de beste optie.
Familie:
In Thailand staat familie op het allerhoogste plan. En ik
bedoel dan het nest waarin je geboren bent. Je vader, moeder, broers en zussen.
Gek te zeggen maar je eigen gezin staat lager.
Zeker op het platteland woont iedereen naast of dicht bij elkaar en zorgt iedereen voor iedereen tot de laatste snik. Een support op alle fronten. (Groot)ouders dragen zorg voor (klein)kinderen. En (klein)kinderen voor hun ouders. Bejaardencentra en verpleeghuizen bijvoorbeeld zie je hier niet of nauwelijks. Kinderen zijn veelal in letterlijke zin je pensioen.
In de Westerse cultuur is die band en die vorm van zorgstelsel anders. Veel meer speelt op enig moment individualiteit een rol en wij hebben met al onze regelingen en verzekeringen alles afgekocht onder het mom om later ‘niemand tot last’ te willen of hoeven zijn en tot het eind zoveel mogelijk de eigen boontjes te kunnen doppen.
“Ik” in relatie tot “Wij”:
De wereld draait om “IK”. Iets dat in het westen met de paplepel wordt ingegoten. Je stelt iets voor, de wereld draait om jou, ga voor je talenten en voor dat waar je uniek in bent. Wees anders en profileer je.
In de cultuur waarin ik woon is dat echt anders. Het draait om ‘ons’. Weer die familie. En vooral niet te veel opvallen of een buitenbeentje zijn. De groep telt.
Respect en leiding:
Waar we in het westen in bijvoorbeeld teams zoveel
mogelijk voor ‘iedereen is gelijk’ gaan en kiezen voor een leiderschap vanuit
de groep en met inspraak, is dat in Thailand anders.
Het gemakkelijkste is dat te begrijpen als je je de
westerse vorm van leiderschap en respect voorstelt als horizontaal. De Thaise
daarentegen is dan verticaal.
Hier in Thailand geldt een soort van rangenstelsel. De arbeider/rijstboer staat onder aan de ladder. Boeddha samen met de koning op de hoogste sport. Je afkomst en positie in de maatschappij bepalen letterlijk je status en aanzien in dat stelsel. En iedereen die lager dan jou op diezelfde ladder staat heeft respect voor alles dat boven hem of haar staat. Geen tegenspraak maar acceptatie. Inspraak is vaak ver te zoeken. De manager besluit.
In onze westerse ogen komt dat wat vreemd over. Een werkvloer bijvoorbeeld die soms haast slaafs lijkt te volgen met in onze ogen veel gemiste kansen op groei en ontwikkeling. Hier is het een systeem waaraan men gewend is.
En ook leeftijd en geslacht bepaalt respect. Je respecteert zonder meer iemand die ouder is. Hij of zij staat immers in levensjaren boven je. En dat geldt over de hele linie. Kinderen naar ouders maar ook willekeurig met iedereen die je ontmoet. En jawel, hier is het nog steeds, een man staat boven een vrouw. De oudste zoon in een gezin verdient dan ook bijna altijd respect van de andere broers en zussen en vaak ook van de moeder als de vader mocht zijn overleden. Automatisch is die oudste zoon dan de adviseur van het gezin.
Overigens is het mooi om in de ‘Wai’ (de Thaise groet) dat respect ook terug te zien. Hoe hoger die Wai gemaakt wordt. Hoe meer het respect.
Georganiseerdheid versus ongeorganiseerdheid:
In de Westerse wereld is zo goed als alles georganiseerd
en gepland. In Azië is dat echt anders. Het komt zo het komt en gaat zo het
gaat zo lijkt het soms wel.
Ik kan je verzekeren dat dat de eerste jaren heel erg wennen was. Je moet je aanpassen aan dit systeem van vooral wachten tot je eens aan de beurt bent en wachten tot iets is of kan worden afgerond. In het begin is dat om gek van te worden en ook aan die in Westerse ogen ongeorganiseerde wijze van werken raak je gewend.
Het komt uiteindelijk allemaal goed en het rare is dat die ongeorganiseerdheid toch soms aardig wat heeft. De ongeorganiseerdheid lijkt uiteindelijk toch op een soort van georganiseerdheid die je als westerling uiteindelijk niet kunt bevatten.
Religie versus levenswijze:
Het Boeddhisme is geen godsdienst. Er komt namelijk
helemaal geen God in voor. Boeddha was en is een leermeester die vanuit
verrassende en vaak meest eenvoudige invalshoeken naar het leven kijkt. In zijn
leer komen geen wonderen voor maar veelal levensbeschouwingen gebaseerd op
ervaringen en inzichten. Iedereen kan het begrijpen en het is in vele opzichten
enorm gedetailleerd.
De basis is dat het leven draait om het doen van goede dingen.
En ook het Christendom bijvoorbeeld, de groep waarbij ik
me thuis voel, is 543 jaar na het Boeddhisme op datzelfde principe van het doen
van goede dingen gebaseerd. In het Christendom speelt God echter de hoofdrol.
Het zijn in mijn ogen en vanuit mijn persoonlijke
ervaring mensen die er vaak met hun interpretatie een puinhoop van hebben
gemaakt. Wellicht zijn het daar mensen voor.
De basis van beiden, en feitelijk van iedere levensovertuiging is in mijn beleving goed mits je maar beseft dat die overtuiging slechts een deel van de totale waarheid is.
In onze relatie is er respect voor beide invalsrichtingen omdat ze feitelijk over hetzelfde gaan. We bezoeken dan ook samen de tempels en ook de kerken.
De officiële jaartelling:
Het is even wennen maar, zoals hierboven genoemd, is de officiële jaartelling in Thailand anders dan die in het westen. Officiële documenten en bijvoorbeeld ook op iedere auto, motorfiets of scooter geplakt wegenbelasting formulier geeft het Boeddhistische jaartal aan. En jawel, dat is de Westerse kalender plus die wederom 543 jaar. We leven hier dus op dit moment in het jaar 2563. En het voelt super goed om die ruim vijf honderd jaar hier ouder te zijn. Ik zie er nog vitaal uit voor zeshonderd zes om het zo maar eens te stellen.
Eetgewoonten en patronen:
Ontbijt, lunch en diner, ja ze zijn er in beide culturen.
En toch. In Thailand eet je, als je dat wilt gewoon op het moment dat je trek
hebt. Jawel, dag en nacht door en, zeker in de steden, op iedere hoek van de
straat en zelfs daartussenin. En de basis van dat eten is natuurlijk rijst. Hoewel brood inmiddels heel schoorvoetend ook zijn intrede doet.
Als ik rijst zeg dan doe ik dat woord enorm veel tekort.
Er zijn zo enorm veel soorten en het is een lust om die uit te proberen.
Daarnaast groenten en kruiden. Te kust en te keur en overal te vinden. Op het platteland loop je even naar buiten om het vers te plukken. Als we samen met de hond in het bos lopen gaat er geen keer voorbij of ik word er niet op gewezen dat je de bladeren, de wortels of wat dan ook van een plant, struik of boom kunt eten, hoe het smaakt en hoe je het moet klaar maken. Ook veel ‘medicijnen’ (homeopathie) levert de natuur gratis van oudsher en… ze werken.
En toch… ik mis regelmatig mijn aardappel.
Ons rijstpannetje levert de oplossing zo je kunt zien op de foto.
Ga je naar een restaurant, iets dat wij vaak doen, dan laat je dat wat van je bestelling over is inpakken om mee naar huis te nemen. Niet meer dan normaal hier.
Blote voeten en slipper cultuur:
Iets dat ik hier enorm waardeer is het feit dat mensen er hier aan gewend zijn om als ze bij iemand binnen gaan hun schoenen buiten te laten staan. En omdat aan- en uittrekken van schoenen een hele klus kan zijn dragen de meeste mensen hier slippers.
Voor mij is op blote voeten lopen een verademing en ook een aanrader voor het westen.
Intimiteit:
Elkaar in het openbaar een kus geven of hand in hand over straat lopen is iets dat je in Thailand niet veel ziet. Hoewel, eerlijk is eerlijk, er komt verandering in. En gelukkig lopen wij wel hand in hand over straat of in een winkelcentrum.
Ik schreef het al eerder. Alles komt goed en heeft zijn tijd nodig. Rustig aan. Je opwinden of, hoe goed bedoeld ook, iets naar de westerse maatstaven willen veranderen is zo goed als zinloos.
Maak je niet druk en wacht gewoon af (jawel het vergt training om dat meer en meer te accepteren).
Voordeel is dat ik inmiddels hier al ruim acht jaar bijna een leven zonder stress leidt.
En zo is er nog wel meer te noemen.
Het blijft een voortdurende uitdagende speurtocht met veel mooie ontdekkingen.
Is het allemaal beter of slechter?
Het is anders en het bevalt me tot op heden nog steeds goed omdat ik kan vergelijken.
Door soms vanaf een afstandje naar die verschillen te
kijken hebben me wel duidelijk gemaakt dat de westerse wijze van cultuur en
leven zeker weten lang niet altijd zaligmakend is.
Voor mij is het triest te zien dat ook hier internet een hoop aan het kapot maken is. De verschillen in cultuur worden steeds kleiner en neigen naar de westerse vorm. Of dat uiteindelijk gelukkiger zal maken is voor mij de vraag.
Zo, een aardig lang blog. Misschien veel te lang maar als je er werkelijk in bent geinteresseerd wellicht waardevol. Voor mij was het leuk om dit eens op te schrijven.
Frans Captijn (Gangey Gruma)
Foto blog: http://franscaptijnhisworld.blogspot.com
Bouw blog: https://pyramidhousethailand.blogspot.com
Geen opmerkingen:
Een reactie posten