 |
| Bij onze kerstboom ca. 1965 |
Hoewel, als je mijn weekblog tot het eind leest, dan zul je begrijpen dat er voor mij eigenlijk geen vergelijk meer mogelijk is.
Kerst begon bij ons met veel voorbereidingen die met name door mijn moeder werden gedaan. In de voorkamer werd ruimte gemaakt voor een grote kerststal en voor de kerstboom. De kerstspullen werden van zolder gehaald, de grote kerststal met beelden, de grote zilveren kerstster, engelenhaar, de kerstballen, de piek en de lampjes kwamen weer uit de dozen waarin ze het vorige jaar netjes waren ingepakt. Een paar pakjes van zilveren lametta decoratie (als op de foto onder de boom) werden soms bijgekocht. En stap voor stap werd er (nog) meer sfeer in ons huis gebracht. Dat duurde meestal een aantal dagen.
Bij de vaste bloemenzaak op het Stuyvesant plein werd een kerstboom met kluit uitgezocht en altijd een paar pakketten, speciaal dikker kerstgroen, takken om alles rond de stal te versieren.
De lucht van dat kerstgroen in huis alleen al maakte je opgewekt en blij. Dat gold niet alleen voor ons als gezin. Ook kater Poelie werd er opgewonden van en ging, zoals ieder jaar, weer op onderzoek naar waar en hoe hij zich onder de kerststaltafel en in de met die dikke takken gemaakte grot rond de stal kon verstoppen.
Steevast op 24 december in de middag begon mijn moeder met de voorbereidingen van het kerstdiner. De halve kippen voor het kerstdiner werden in roomboter aangebraden. Ik herinner me die lucht tot op de dag van vandaag nog steeds. Het water loopt me haast alweer in de mond zoals dat ook bij mijn vader altijd gebeurde.
En verder werden voorbereidingen getroffen voor het Kerstontbijt dat we altijd, midden in de nacht na de nachtmis, hadden. De tafel in de achterkamer werd klaar gemaakt met mooi linnen en een speciale kerstloper, kerstgroen en natuurlijk bij ieder bord een echt kaarsje en de grote koperen kandelaar met waskaarsen in het midden.
Cadeaus waren er niet en je dacht er ook eigenlijk niet eens aan. Die had je immers met Sinterklaas al gehad.
 |
| Voormalige Allerheiligste Drieeenheid kerk in Bloemendaal. |
Om nog een zitplaats in de kerk voor de nachtmis te hebben moest je een uur vooraf in de kerk zijn. Hoewel er zelfs overal stoelen waren bij geplaatst, stonden toch meestal mensen nog tegen de muren of zelfs buiten, Allemaal om de kerstviering van de geboorte/verjaardag van Jezus, met de pastoor en twee kapelaans in gouden kazuifels, bij te wonen.
Bijna elk jaar vielen er mensen flauw omdat de kerk gewoonweg eigenlijk te vol was en niemand het Kerstfeest midden in de nacht wilde missen.
Een lange zit elk jaar met veel Latijnse zang een groot koor op het balkon, achterin de kerk voor het grote pijporgel, zonder dat gevoel was het geen Kerstmis. En toen ik wat ouder was, was ik misdienaar en had ik in ieder geval ook nog wat te doen.
En na die viering en de Zalig Kerstfeest wens van de pastoor, zo rond een uurtje of twee in de nacht, naar huis. En geloof het of niet. Jezus in de stal bij ons thuis was dan bedolven onder Poelie die zich de stal eigen had gemaakt omdat hij wist dat we er een aantal uren niet waren om hem van die topplek voor hem weg te jagen.
Poelie baalde dus best dat we weer thuis kwamen. Maar na Jezus in de kribbe toch maar weer lucht te hebben gegeven begon, midden in de nacht, dat fantastische kerstontbijt met kerststol en roomboter in plaats van Blueband margarine.
Alle kaarsen overal aan en gezellige gesprekken. Natuurlijk geen mobieltjes laat staan selfies. De zwart-wit foto bij dit blog werd traditiegetrouw gemaakt door foto Boersma van datzelfde Stuyvesantplein.
De volgende dag kwamen meestal mijn oma en een oom al in de middag en zaten we samen met hen in de voorkamer met wat lekkers van bakker Bijman. Iets lekkers te drinken en wat snacks die mijn moeder of mijn zussen zelf gemaakt hadden. En het kerstdiner het hoogtepunt waarbij we kerstmuziek van gramofoonplaten van onder andere James Last hadden. Jaarlijks had ook onze oom Hans teksten en muziek op een geluidband met herinneringen opgenomen. Hij werkte parttime voor de radio.
Dat was Kerst voor ons destijds.
'Kerstmis' (het Christelijke Kerst gedachtegoed) raakt steeds verder uitgestorven. Als je het nog in je hoofd zou halen om naar de kerk te gaan met kerst hoef je bijna nergens meer vroeg te vertrekken om nog een plekje te vinden. Voordeel is natuurlijk dan wel dat de kans op flauwvallen daardoor tot een minimum beperkt is.
Ook Kerst is wereldwijd verworden tot een "Buy now! evenement'.
Een goeie vriend van me wees me vorige week op een schokkende Netflix documentaire: Buy Now: The Shopping Conspiracy (Als je er interesse in hebt, klik dan op de titel van de documentaire). Het toont hoe we worden besodemieterd om er in te trappen om meer en meer te kopen (consumeerderen). Nagenoeg uitsluitend een overkill aan overbodige spullen die onze wereld verder vervuilen en de afgrond inhelpen voor... het grote geld.
Toen de manager van een van onze bouwmaterialen leveranciers me een 'Merry Christmas" wenste vroeg ik haar wat dat dan betekende. "Nou, ik hoop dat je veel cadeautjes krijgt" zei ze.
En naast het ontwikkelde Buy now evenement draait het ook vooral om nog meer eten. Er is en wordt weer aardig wat extra afgeslacht deze weken voor onze geneugden. En vaak makkelijk, eten bestellen of afhalen.
Op 12 december jl. werd door de Nederlandse nieuwswebsite NU zelfs een oproep geplaats: Zie jij op tegen Kerst door eetproblemen? Deel je verhaal met ons."
Echt tijd voor en met elkaar om aandacht, om naar elkaar te luisteren en je eigen verhaal kwijt te kunnen, een goed gesprek te hebben zonder je verstorende mobielverslaving in je hand of naast je op tafel, is zo goed als verdwenen. Even afscheid van die fake selfies en meestal maar oogenschijnlijk prachtige levensplaatjes.
Alles is bijna verplastict. Dat schijnt beter verantwoord voor het milieu te zijn (eerlijk is eerlijk, die kluit aan die boom van ons vroeger hielp meestal uiteindelijk het verdere leven van de boom in onze tuin vaak ook niet al te lang vooruit).
De 'kerstgeur' kun je vanzelfsprekend er wel bij kopen. In een spuitbus. Een overkill van alle kleuren van de regenboog kerstversieringen. Tuincentra die al maanden de schappen ermee vol (of inmiddels nagenoeg leeg) hebben. En natuurlijk ook allerhande knipperlampjes. Had je niet nog spullen van vorig jaar 'op zolder'?
Voor mij is het niet meer te vergelijken. Er is geen vergelijking in gevoel en beleving meer mogelijk. Andere generatie denk ik gemakshalve maar. Ik voel me, met mijn zus, rijk dat ik het anders heb mogen ervaren en die beleving, ook met die inmiddels niet zo volle kerk, en zonder cadeautjes, houd ik mijn manier van Kerst vieren er maar zoveel mogelijk in.
Voor mij is dat een rijkere Kerst en een Zalig Kerstfeest.
Frans Captijn (Gangey Gruma)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten