Op mijn blog van vorige week heb ik veel reacties gekregen. Feitelijk alleen herkenning en erkenning en ook diverse vragen van hoe zou het in en in zieke zorg systeem dan in jouw ogen verbeterd kunnen worden?
Wakker schudden en op het huidige systeem afgeven, zoals ik in mijn vorige blog deed, is tot daar aan toe. Het is gemakkelijker dan om met passende oplossingen te komen. En daar hebben de mensen die op mijn blog reageerden natuurlijk helemaal gelijk in.
Iedereen weet dat die oplossingen niet gemakkelijk te vinden zijn. Natuurlijk geef ook ik dat toe en heb ik geen pasklare antwoorden.
En toch speelde er de afgelopen week, na de reacties die ik kreeg, diverse dingen door mijn hoofd die misschien toch een aardige zet in de goeie richting kunnen geven.
Ik geloof nog steeds dat er enorm veel mensen met passie voor de zorg zijn. Petje af daarvoor.
Ooit heb ik in Arnhem een vriendin gehad die die passie en haar meesterschap in de demente ouderenzorg tentoon spreidde. Wat een inzet en wat een liefde voor haar vak. Ze had verbinding met haar bewoners en gaf er liefdevolle aandacht aan. Iets dat regelmatig er ook automatisch voor zorgde dat ze uit zichzelf soms op een creatieve manier net iets meer deed voor een bewoner dan je zou kunnen of mogen verwachten. De situatie had het nodig vond ze vanuit haar professionaliteit en de patienten deden er hun voordeel mee.
En toen dat even in me terug kwam dacht ik dat ik het eigenlijk al ver zocht. Twee zussen en een schoonzus, allemaal met veel ervaring en super veel inzet in de verpleging en zorg in Haarlem en Alkmaar.
En wat te denken van mijn eigen vader die op een leeftijd van 55 jaar zijn omscholing maakte tot masseur/bewegingstherapeut en activiteiten begeleider in de Dr. Joshua Bierer-stichting, een psychiatrisch zorgcentrum, in het voormalige Strandhotel in Zandvoort.
Mijn zussen kregen hun opleiding nog voor een groot deel van de nonnen. Dat was streng maar vakkundig en de patient stond nog centraal.
Mijn pa leefde zijn passie met zijn bewoners. Waar ze voor anderen niet benaderbaar waren was het voor mijn vader een fluitje van een cent. Regelmatig heb ik het zelf mogen ervaren. Zelfs als buschauffeur heb ik eens een van zijn groepen naar de Efteling mogen rijden. Een geweldige beleving om te zien hoe die mensen aan hem hingen en hoe ook hij daarvan genoot.
Het zorg systeem, laten we dat natuurlijk ook stellen, is er in de afgelopen decenia zowel technisch als voor wat betreft medische kennis en behandelmethoden, aardig op vooruit gegaan. Veel kennis en kunde hebben het systeem zeker weten enorm verbeterd.
Al die verbeteringen hebben ook het zorgsysteem stap voor stap laten veranderen in een steeds gespecialiseerder en geoptimaliseerder bedrijf gebaseerd op geld. En laten we eerlijk zijn, ook dat is natuurlijk heel normaal. Het moet allemaal ook nog op een redelijke manier betaald worden.
Maar met de invoering van alle kwaliteitsstandaarden, reken- & 'winst'modellen, behandelprotocollen en wat al niet meer, is de 'mens patient' in mijn ogen steeds verder uit het oog verloren en achter gebleven.
Protocollen zijn, wellicht achter een bureau en zonder inmening van de professionele werkvloer opgesteld, doorgeslagen en de menselijke maat is daarin vergeten.
En het lef hebben om van een protocol, omwille van de zorg van een patient, af te wijken wordt niet in dank afgenomen of zelfs in een volgend functioneringsgesprek op een zakelijke manier uit je hoofd gepraat en in je dossier opgenomen.
Prive klinieken doen het, inderdaad voor een hoger prijskaartje, veelal beter.
Maar heeft het helen van het zieke zorgsysteem dan alleen en uitsluitend met geld te maken? Ik geloof er geen barst van. Let wel, natuurlijk moeten de arbeidsvoorwaarden realistisch en in balans zijn voor vakbekwaam en naar westerse standaarden goed opgeleid personeel. Maar meer geld levert die noodzakelijke betere zorg in mijn beleving misschien maar mondjesmaat op.
Goedkope buitenlandse arbeidskrachten, zeer zeker uitzonderingen daar gelaten, lossen het echte probleem ook niet op. Natuurlijk zijn het extra handen aan de protocol ploeg maar, soms zelfs in letterlijke zin, de taal van de patient niet spreken en de cultuur nog moeten ontdekken laten wederom die mens in de patient in de kou staan.
Waar het in mijn ogen om gaat is aandacht en verbinding met patienten. Die laten zich niet vangen in tijdschema's en zorgstandaarden. Het is voor zorgmedewerkers die hun vak verstaan een kwestie van professioneel kunnen en mogen improviseren. Een vorm van echt en oprecht contact met patienten. Per individueel geval kunnen beoordelen wat de persoon in een specifieke situatie nodig heeft. Van liefdevolle verbinding. Feitelijk zoals dat, vanuit de voorbeelden die ik hierboven uit mijn familie en vriendenkring ken, voorheen altijd was en kon.
Daadwerkelijke zorg is niet het flikken van een kunstje binnen kwaliteitsstandaarden en tijdslimieten. Het is keer op keer professioneel maatwerk. Een patient heeft een nummer, een streepjes- of QR-code, maar is het niet.
Er zijn nog steeds meer dan genoeg mensen die die passie bezitten en ook willen inzetten. Daarin is, natuurlijk binnen grenzen, wel vrijheid binnen hun meesterschap nodig en zou ook die prive mobiel misschien wat vaker gewoon uit moeten staan om je aandacht optimaal bij je werk te houden.
Als het niet als basis om mensen draait, maar alleen steeds meer om strak vastgelegde protocollen en behandeltijd, budgetten en geld, dan gaat het in het zorgsysteem over helemaal niets.
En toen ik vanmorgen vroeg dat wat ik afgelopen week in dit blog geschreven heb nog eens na las, dacht ik bij mezelf; Als mensen die voor of in de zorg werken of die protocollen opstellen, zich zouden afvragen hoe zij zelf, in een vergelijkbare situatie als hun patient, behandeld zouden willen worden, zouden ze dan niet met passende oplossingen komen om het huidige zieke zorg systeem te helen?
Het is de hoogste tijd voor weer oprechte aandacht, tijd en verbinding met creatieve vakkundige maatwerk behandelingen in het zorgsysteem. Al zeker vanuit je veronderstelling dat je daar je leven lang al aardig wat voor hebt betaald.