vrijdag 4 juli 2025

Eindelijk afvalstoffen heffing

Wij wonen nu ruim vijf jaar in de Thaise provincie Surin. En hoewel we in het agrarische gebied wonen, hoort ons dorp nog net tot de cluster 'Centrum Surin' van de provincie. 

Toen we hier net kwamen wonen vroegen we ons af wat we met ons afval moesten doen. In de stad zelf wordt dat keurig opgehaald maar in ons dorp niet. We hebben een soort kleine afval stortplaats in het dorp maar de meeste mensen die hier wonen verbranden hun afval ergens op hun land. Vaak in de avond of vroeg in de morgen. Dat kan, als de wind onze richting op staat, soms aardig stinken vooral door de 'rijkdom' aan plastic die dit land heeft.

Een andere manier is om je afval 'gewoon' ergens in de natuur te dumpen of je gooit het van de brug in het water, of uit je pick-up truck langs de snelwegen.
Onvoorstelbaar vaak die 'vuilstort snelwegen' er bij te zien liggen. Zeker in de droge periode als het bermgras het niet overwoekerd. 

Wij wilden er allemaal niet aan meedoen en zijn gaan vragen hoe we anders met ons afval om konden gaan. Een keer een gezellig kampvuur met hout van onze bomen en struiken is tot daar aan toe maar verder geen rotzooi, laat staan al dat plastic. 

We kregen als tip om ons afval naar de stad te brengen en daar gratis af te leveren. In het centrum, bij de grote dagmarkt, stonden twee containers waarin we het kwijt konden. 
Wij scheiden ons afval in restafval, glas & blik, en papier en karton. En elke maand hebben we ook aardig wat bouwafval. Metaal leveren we in bij een soort van mileu depot. We krijgen er nog een paar centen voor. Maar de rest gaat naar de containers. 

Eens per maand rijden we er naar toe. Het afval van mijn schoonmoeder en soms ook van een paar dorpsbewoners nemen we ook mee. Een soort goed voorbeeld doet wellicht goed volgen voor een beetje meer milieuvriendelijkheid hier.

Daar aangekomen troffen we steevast twee oudere dames op blote voeten in de containers aan tussen al het afval. Het was hun bron van inkomsten om er nog uit te halen wat nog wat voor ze kon opleveren. Ze verkochten het weer om te recyclen. Helemaal prima.  
Als ze onze truck zagen kwamen ze direct helpen met uitladen. Het restafval werd niet meer nagekeken en de andere spullen werden gelijk in hun karretjes gegooid en leverde wat op. Een doos met lege bierflessen 25 Eurocent bijvoorbeeld voor ze. We gaven ze altijd een tip. Je zult maar de hele dag in een vuilcontainer staan om je centjes te verdienen. 

Vorige week was het weer ons wegbreng moment. Geen containers, geen oudere dames. Hekken en een bord. Je kon je vuil nog uitsluitend brengen tussen 7 uur 'savonds en 7 uur 's ochtends. 
Nou ja, terug naar huis en in de avond maar weer terug.

Die avond, geen containers maar een heuse moderne joekel van een vuilnisauto van de gemeente. En, helemaal terecht, storten gaat zo maar niet, eerst registreren. 
Mensen in de binnenring van het centrum en de mensen met een marktkraam voor THB 50 per maand en van het platte land gebied 150 THB (ca. Euro 3,95) per maand.

Dat hebben we nu gedaan en we konden drie maanden vooruit betalen. We mogen al ons afval eens per week in de avond naar de nieuwe vuilnisauto brengen en die voert het af naar de gemeentelijke vuilstort en verwerking. 

De dames zijn hun 'baantje' kwijt en dat is, wat hard werken voor een paar centen betreft, sneu. Misschien dat we glas, blik en karton toch nog ergens bij ze kwijt kunnen. Dat gaan we even uitzoeken. 

Hoewel volkomen terecht en ook blij, vraag ik me af of het bijdraagt aan ander gedrag. De drempel voor mensen van het platte land om hun afval in te leveren is voor hen toch wat hoger geworden. En, gek genoeg, op de scholen wordt er niet veel aandacht aan gegeven en ook niets over het wegwerp gedrag gezegd.

Zo'n twintig jaar geleden mocht ik in mijn loopbaan voor de Europese Unie samen met een milieuambtenaar van Tilburg twee weken particieren in een project (Sustainable Uban Health and Safety). Dat was voor twee Thaise provincies grenzend aan Bangkok (Nontha Buri en Pakret). We zagen schoolkinderen die in een musical op een speelse en enthousiastmerende manier hun goede milieu voornemens en voorbeelden aan hun ouders duidelijk maakten. Ze stonden er helaas alleen in en de goed bedoelde adviezen werden door de ouders in de wind geslagen. Er is nog een stevige weg te gaan.

Door de langzaam wijzigende aanpak groeit misschien toch het inzicht dat je rotzooi zomaar weggooien of verbranden nou niet een fantastische oplossing is om dit prachtige land prachtig te laten zijn en te laten blijven. 

Kortom, blij om na dik vijf jaar nu afvalstoffen heffing te betalen. Wie weet draagt het wat bij aan een wat beter milieu. 


Frans Captijn  

vrijdag 27 juni 2025

Geen respect meer voor de ogenschijnlijke 'hogere' klasse.

Wij hebben kennis aan een voormalige Duitse taxichauffeur die hier in de buurt met zijn Thaise vrouw van zijn pensioen geniet. 

Toen we hem een tijdje geleden spraken deed hij een boekje open over zijn ervaringen met de zoganaamde 'hogere' klasse. Hij heeft er absoluut geen respect meer voor. 

Diverse ritjes maakte hij met 'vooraanstaanden'. De voorname mensen die wat in de melk te brokkelen hadden. Politieke ambtsdragers, directeuren van bedrijven, andere figuren uit de zogenaamde 'hogere klasse', mensen met macht en geld. Vaak omringd door veel uiterlijk vertoon, bla, bla, bla, en show. 
Ze konden en/of wilden door de alcoholconsumptie niet meer rijden en kozen er, natuurlijk een prima oplossing, veilig voor om van een taxi gebruik te maken. 

In zijn taxi werd, geholpen door de alcohol, meer dan regelmatig de meest vulgaire taal door ze uitgekraamd. Hun netwerkvrienden werden door het slijk gehaald of ronduit uitgelachen omdat ze niet doorhadden dat ze gebruikt werden. Hij wist haast zeker dat die vriendjes dat wellicht, onderweg in een taxi van een van zijn collega's, hard lachend, over de klanten in zijn taxi ook deden. Zo is de wereld immers vertelde hij.  
Door hun alcohol consumptie gingen 'alle remmen' los. Diverse keren schreeuw-, scheld-, en zelfs lijfelijk geweld-, partijen met hun partners. De honden lustten er vaak geen brood van. Maar naar buiten toe de meest aimabele mensen die in zijn ogen dan wel geen respect verdienden, maar wel vanuit hun omgeving respect kregen door hun invloed en macht of de afhankelijkheid die anderen ten opzichte van hen hadden.

Als ik in het algemeen zijn ervaringen hoor, en ook die van een voormalig taxichauffeuse die ik ken, dan denk ik dat taxichauffeurs vaak sociale werkers zijn. 
Het televisieprogramma 'Taxi' gepresenteerd door Maarten Spanjer en later Joris Linssen zo rond de vijfentwintig jaar geleden gaf dat ook haarfijn aan. 

Mijn Duitse kennis gaf aan dat, zeker tijdens langere ritten, mensen hun hele hebben en houwen aan hem vertelden en hun hart luchtten. Een soort van schreeuw om aandacht in vrijheid zonder zich te hoeven verdedigen. Voor hem was het meestal alleen maar luisteren. En dat aandachtig en meelevend luisteren leverde vaak ook een leuke tip op.  

Maar nog respect voor die ogenschijnlijke 'hogere' klasse daar was hij wel van genezen. Naar de buitenwereld, witte boorden, alles keurig op orde. De show must go on. 

Ik kan me er iets bij voorstellen. Het zijn en blijven allemaal heel gewoon mensen. Ieder met zijn of haar eigen en vooral ook dezelfde basis behoeften. En hoewel ze ook onder de douche niet het zelfde zijn, zijn ze daar allemaal wel heel gewoon naakt en worden ze ook het zelfde nat. Lekker belangrijk? Nou, nee dus. 

Die show, dat vaak absoluut niet gemeende spelletje, van op een soort van pronkstuk zetten en onderdanigheid tonen (hier in Thailand kunnen ze er ook aardig wat van) maken wij er omheen en zij genieten er meestal van. 

Ik ben er aardig van genezen. Doe effe normaal. Ieder is immers maar een radertje in het grote geheel...


Frans Captijn  

vrijdag 20 juni 2025

Je persoonlijkheid veranderen en snel van je kwaaltjes af. Doorgeslagen bijgeloof

Als er een land is dat vol zit met bijgeloof en in de ban is van allerhande boze geesten dan is het Thailand wel. En daar wordt ook dankbaar gebruik van gemaakt. 

Elk dorp heeft toch wel tenminste een soort van medium of waarzegger/zegster en mensen gaan er met bosjes steeds weer naar toe voor advies en/of om van hun kwaaltjes af te komen. En vergeet niet de hulp bij het kiezen van het twee-wekelijkse nummer van de staatsloterij.

Hoewel ook monniken er aan mee doen is dit soort waarzeggerij niet aan het basis boeddhisme gekoppeld. 

Phatsamon kreeg begin deze week in alle vroegte een telefoontje van een vriendin die ze al meer dan een jaar niet meer had gesproken. Het telefoongesprek duurde ook meer dan een uur om weer even bij te praten en volgens mij konden de dames nog wel effe door gaan. Maar we wilden ook ontbijten en ik wilde met onze bouw door. Dat werd dus later terug bellen. 

Tijdens het ontbijt vertelde Phatsamon me dat het met haar vriendin, na het bezoeken van zo'n medium, een stuk beter ging. En de oplossing daarvan was eigenlijk super simpel. Ze had haar mobiele telefoonnummer gewijzigd en alles voelde nu stukken beter...

Wacht even..., hoe zit dat dan vroeg ik even aan mijn vrouw. 
Het medium had haar gevraagd naar haar mobiele telefoonnummer. Daar had ze een vorm van numerologie op toegepast. Het medium vertelde haar dat het telefoonummer informatie over haar persoonlijkheid gaf en dat daar ook diverse problemen waar ze mee kampte door werden veroorzaakt. 
De vriendin had snel het oude nummer afgesloten en een nieuw nummer genomen. Haar persoonlijkheid was opslag 'verbeterd' vertelde ze en veel van haar kwalen waren inmiddels verdwenen...

Goeie morgen! Helemaal nooit bij stil gestaan. En hoe eenvoudig die oplossing dacht ik. 

Ze belde mijn vrouw nu omdat ze, als een soort van gunst, ook het mobiele nummer van Phatsamon even had laten natrekken. Niet doen! Dat maakt mij pissig. Maar goed het was al gedaan. 
Haar advies was dat Phatsamon ook snel een ander telefoonnummer moest nemen omdat in haar persoonlijkheid zat dat ze soms spontaan opvliegerig en te direkt was. 

Potverdorie. Dat klopte wel dacht ik nog. Soms heeft ze een pittig meningsverschil met haar moeder en ook als ze ongesteld moet worden is ze soms, heel kort, wat uit balans en heeft dan een wat kort lontje. 
Ik dacht altijd dat dat met natuurlijke hormoonwisseling te maken had in plaats van met je mobiele nummer. En was het, toen er nog geen mobiele telefoons waren, dan gekoppeld aan het telefoonnummer van de vaste aansluiting van de huistelefoon?  En die direktheid, daar hou ik wel van dus als je dan al voor een ander nummer gaat, graag niet alle nummers veranderen. 

Overigens had haar vriendin gezegd dat ook het nummer op haar ID-kaart van belang was voor het lezen van haar persoonlijkheid. Dat nummer is wat moeilijker te veranderen maar toch... Phatsamon heeft het maar niet gegeven.  

Wat een flauwe kul. Hoewel? 

Ook ik heb een achtergrond in numerologie. Gekoppeld aan je geboortedag, tijd en aan je geboorte naam. Het gaf, in gesprekken met gasten op het wellnessresort waar ik werkte, regelmatig aanknopingspunten en bracht diepere gesprekken op gang om mensen beter te leren kennen. Ik gebruikte het nooit als een soort van advies. 

Je kunt natuurlijk ook wat doorslaan door het op alles toe te passen. Op je mobiele telefoonnummer, burgerservice nummer, je postcode nummer en huisnummer en wellicht ook op je schoenmaat. Ik heb 46 en dat betekent volgens mij vast voor dat medium hier dat ik op grote voet leef. Schot in de roos!
Heel, heel misschien zegt het allemaal wel wat over je persoonlijkheid maar ik geloof er niet zo in. 

Maar om nu aan mensen te zeggen dat ze van persoonlijkheid veranderen en van hun kwalen af kunnen komen door 'simpel' een ander mobiel telefoonnummer te nemen? Volgens mij is dat toch echt onmogelijk en gewoon valse misleiding. Maar goed, je kunt er geld mee verdienen en mensen trappen er in. 

En dat het bij die vriendin helpt... Dat moet dan wel tussen haar oren zitten in mijn gevoel. Maar als het helpt, dan helpt het! Een schoenmaat groter knelt immers ook minder maar sloft dan wel weer meer. 

Dit telefoontje was en is heerlijke voeding om er regelmatig nog smakelijk met elkaar om te lachen in ieder geval. 


Frans Captijn  

vrijdag 13 juni 2025

In vrijheid bewust kiezen voor je privé gevangenis

"Gordijnen open! Je kunt nog lang genoeg in je kist liggen" 
Een gevleugende uitspraak van mijn moeder die we regelmatig hoorden. Mijn vader wilde altijd de gordijnen dicht zeker om in de winterperiode, met toen nog enkel glas, de warmte wat beter in huis te houden en om kosten te besparen. Mijn moeder was er absoluut niet van. 
Ook de vitrage gordijnen waren overdag en 's avonds heerlijk open. Ze wilde zicht hebben en de verbinding voelen met buiten. En ja, natuurlijk gingen die gordijnen ook wel eens een keertje dicht. Daar had je ze immers voor. 

Iedereen is natuurlijk anders maar ook ik moet alles open hebben. Ik vind het vreemd dat ik, door heel Thailand, rondom de tuinen van huizen steeds meer hoge muren zie. Met name ook op plekken waar buitenlanders met hun Thaise parner wonen. Geen zicht meer op de fantastisch mooie, en zeker nu in de regentijd super groene, natuur. 

Die uitspraak van mijn moeder schoot me vorige week maandagmorgen weer door mijn hoofd. 
Ik noemde het al, we zitten inmiddels weer volop in de regentijd. De natuur explodeert met de meest fantastische kleuren groen. En niet alle dieren in die natuur vinden dat geweldig. Ze zoeken hogere en drogere plekken op en... midden in de rijstvelden, maar zo'n twee meter hoger, zijn wij (ook voor hen) een aantrekkelijke plek. 

Zo is dat ook met muizen en ratjes die liever droge voeten houden. Onze honden spelen regelmatig als kat en dat schrikt aardig af. Toch komt er nog wel eens eentje door hun 'beveiliging' heen. Die is kennelijk niet helemaal waterdicht omdat zij zich  in de regen ook liever niet al te veel buiten op houden. 

Het bestrijden van muizen en ratten met gif vinden we niets. Het levert ook de nodige risico's op voor onze honden en voor de vele prachtige roofvogels en uilen die we hier hebben. 
Een tijdje geleden heb ik dan ook een vangkooi aangeschaft en die werkt prima. Als er al een ratje inzit dan breng ik die 'sochtends op de scooter kilometers verderop weg en laat ik hem of haar in het bos vrij. 

Die maandag was dat weer een keer zover. Ik vond een pas aangelegde nieuwe weg door het bos, liet het dier een stuk verderop vrij, en was benieuwd waar die weg uit kwam. 

Na even rijden kwam ik op een kruising. Op de hoek was een soort van bunker. Hoge, deels blauw geschilderde, muren met ijzeren punt stangen en rollen prikkeldraad er bovenop en security camera's er achter. Een fort, misschien een soort gevangenis of is er iets te verbergen? 
En jawel hoor, een marmeren plaat met de naam van een westerling en een Thai erop op de muur die zich, in mijn ogen, een privé gevangenis hadden gebouwd.  

Waarom kies je er in vredesnaam voor om hier in deze mooie omgeving op deze manier te gaan wonen? Een grote roze stalen deur als verbinding met de buitenwereld. Het lijkt me ook geen lekker contact met de buurt weinig integreren. In vrijheid bewust kiezen voor op- en afsluiting. 
Voel je je ook hier niet veilig? Was lekker in je eigen land gebleven om je daar met je partner vrijwillig op te sluiten.
En daar kwam dus die opmerking van mijn moeder weer terug. 

Wij leven ook op een eiland. Als het heel hard en lang regent en soms in september zelfs letterlijk. Maar we zijn 'open' en genieten van de ruimte om ons heen. We hebben zicht op en contact met de buitenwereld. Iedereen zwaait en wij zwaaien terug als we buiten aan het werk zijn of lekker op onze veranda ons ontbijt nemen of als ik laat in de middag een biertje drink. 
En ja, ook wij hebben cctv en in de toekomst komt er een laag hek volop begroeid met planten. Alleen maar om er voor te zorgen dat de koeien in de velden hier niet de groenten en het fruit dat Phatsamon hier allemaal kweekt en verzorgt, om zeep te helpen. Maar... "Gordijnen open" alsjeblieft. Het blijft zoals op de foto hierboven die ik afgelopen woensdag hier maakte. 

Je kunt nog lang genoeg in je kist liggen... 


Frans Captijn  

vrijdag 6 juni 2025

Geboeid door leningen met alle gevolgen van dien.

Ons dorp is, voor maar heel even, Thais nationaal nieuws geweest. 
Een alleenstaande man van 62 jaar is hier afgelopen woensdagnacht vermoord.
 
Het zorgde even voor opschudding en bij velen ook voor angst. 
Aan de andere kant leefde het dorp en de saamhorigheid ook weer even op. Er was weer iets te bespreken en de verhalen kenden hun weerga niet.  Geld, goud en jaloezie waren wederom de grote boosdoeners. Ik kom er zo even op terug.

Iemand die we kennen wilde eigenlijk niet maar werd door zijn partner toch over gehaald om een nieuwe auto te kopen. Ze hadden er het geld niet voor. Dat werd dus lenen. 

In Thailand, als je een nieuwe auto hebt, wordt iedereen 'blij' van de rode tijdelijke kentekenplaat die de auto dan voor zes weken heeft. Er wordt over gesproken. Yep, die auto, de tijdelijke heilige koe, is echt splinter nieuw. En kennelijk heb je het geld ervoor om die auto te kunnen kopen/te kunnen betalen. 

Als je er even doorheen prikt dan weet eigenlijk ook iedereen dat hij of zij die de nieuwe eigenaar van die auto is, in 95 % van de gevallen, zich voor tenminste zeven jaar flink financieel in de boeien heeft geslagen. Gigantische leningen worden er voor afgesloten en niet alleen voor auto's. 

Om het makkelijk te maken en de economie te stimuleren (?) staat hier bij nagenoeg elk artikel boven de ca. 100 Euro op het prijskaarte, naast de aanschafprijs,  ook aangegegen in hoeveel termijnen je kunt betalen en tegen welke rente. 
Die rode nummerplaat geeft in de meeste gevallen feitelijk aan dat het financiële sein van de eigenaar meer dan op rood staat. 

Een prachtige dealer foto van je met die splinternieuwe auto laat jouw 'sociale media wereld', voor een paar seconden even versteld staan. En niet alleen dat. De 'vrienden' die je post bekijken vragen zich af hoe het jou gelukt is. Vaak wringen ze zichzelf in bochten om dat ook voor elkaar te krijgen. Je kunt immers niet onder doen. Zo werkt een 'goeie' economie immers.
Mijn vrouw, die jaren op een bank werkte en zich onder andere boog over die persoonlijke leningen kan er een aardig boekje aan ervaringen over open doen. 

Heel veel mensen om ons heen hier zitten tot over hun oren in de schulden. Wekelijks vinden we op straat een soort 'visitekaartjes' van 'loan slaves' (geld slaven). Het is illegaal maar floreert. Krijg je een lening bij een reguliere bank niet voor elkaar dan bieden zij 'uitkomst'. Tegen woeker rentes (zo'n 20 tot 25% is 'normaal') kun je geld van ze lenen maar laat het uit je hoofd om niet optijd te betalen. Ze zoeken je daadwerkelijk op en maken je niet blij. Klanten die vluchten of zelfs zelfmoord plegen zijn niet zeldzaam. 

Die kennissen van ons zitten helaas ook in grote problemen. Al het spaargeld was er al doorheen en toch een nieuwe auto en zeven jaar schuld. Hun inkomsten laten de lening bij de bank niet toe en dus gaan ze om zich heen vragen bij vrienden om hen tijdelijk even wat te lenen en klopten ook bij een loanslave aan zodat ze aan hun financiële verplichtingen kunnen voldoen. 

Ons credo is: "Sorry, bij ons niet aankloppen voor dit soort 'hulp' ". Jammer maar helaas en meer dan helder en duidelijk. Geen gezeur en geen uiterlijke show. 
Ze vonden iemand anders uit onze kennissenkring. Het was maar even voor drie dagen... Inmiddels zijn het er meer dan zestig en de vriendschap is totaal over. We hebben ze na hun lening ook niet meer bij de mensen die ze die drie dagen voor hun overbrugging wilden helpen gezien. Het is gezichtsverlies lijden en dat is hier echt een ding. 

We denken inmiddels hun torenhoge schulden te kennen en, in mijn beleving, komen ze daar hun hele leven nooit meer vanaf tenzij ze, kans nagenoeg nul komma nul, de loterij winnen. En ook dat gokken floreert hier tierig zonder veel effect. Natuurlijk wordt de twee wekelijkse winnaar van de staatsloterij in de media top in het zonnetje gezet. Aanmoediging om met het loodjes kopen en gokken door te gaan. 

Ook Phatsamon heeft meer dan tien jaar geleden eens een vriendin 'geholpen' en was nadien gelijk genezen. Vier jaar geleden heeft ze na veel aandringen alsnog haar geld in stappen helemaal terug gekregen. En ook daar is die vriendschap van ooit voor altijd over. 

Ik kan er met mijn kop niet bij al dit soort verhalen hier. In Nederland zal het denk ik niet veel anders zijn. 

Het is eigenlijk zo eenvoudig. Koop niets als je er het geld niet voor hebt en stop met schone schijn voor de buitenwereld ophouden. En ja, dat is alle mooie en geraffineerde marketing praatjes en plaatjes en 'blije' schone schijn foto's van sociale media 'vrienden' langs je heen laten gaan en er gewoonweg niet in trappen. 

De prijs die je er immers voor moet betalen, jezelf jaren lang in de financiële boeien slaan, is het niet waard.

Banken en loan slaves varen er natuurlijk wel bij hoewel ze keurig netjes vermelden dat geld lenen geld kost...

Nu even terug naar de eerste alinea van mijn verhaal. 
Niet alleen kun je zelf vies in de problemen komen maar natuurlijk uiteindelijk ook die loanslaves. En dat speelde dus afgelopen dinsdag op woensdag nacht in ons dorp. 
Was het een overval om zijn goud te stelen, jaloezie, haat of een afrekening in het criminele circuit van deze man die ook loanslave was? 
Hij leende tegen woeker rentes aan iedereen die maar wilde en had zichzelf overladen behangen met goud om zijn nek, polsen en vingers dat hij er kennelijk al mee 'verdiend' had.  
Door een mes, van de tot nu toe nog niet gevonden dader, in de slagader van zijn keel hield het genieten van het leven waar hij voor gekozen had op. 

Je laten boeien door leningen? Gewoon maar niet doen. Geld lenen kost niet alleen (heel veel) geld maar in sommige gevallen spelen partijen ook nog eens met hun leven.


Frans Captijn  


vrijdag 30 mei 2025

Stilte tolerantie voor betere gesprekken.

Naar aanleiding van mijn blog van vorige week kreeg ik van een goeie Nederlandse vriend in Chiang Mai een Youtube filmpje toegestuurd. 
Een Thai gaf daarin westerlingen tips en informatie over verschillen in relatie tot communicatie, familie en cultuur. Een feest van herkenning en erkenning. 

Deze Thai tipte in zijn uitleg over communicatie iets aan waar ik nog nooit bij had stilgestaan. Het verschil tussen culturen in stilte tolerantie. 

Wat is nu weer stilte tolerantie?
Het is de normale geaccepteerde lengte van stiltes tussen de wisselingen over en weer van praten tussen deelnemers aan een conversatie. 
Per cultuur, zelfs per land, verschillen die lengtes van stiltes. Kortom, je gaat je in een gesprek 'onrustig' en niet meer op je gemak voelen als de stiltes langer duren. 

Nu heb ik al heel vaak in mijn blogs aan communicatie aandacht besteed. Een van de zaken die ik opmerkte was dat er bijvoorbeeld in vergaderingen bitter slecht wordt geluisterd.  
De spreekpauze van de een wordt door de ander gebruikt om zijn of haar verhaal alvast in het hoofd voor te bereiden om dat direct uit te kramen zodra de ander met het verhaal wat die aan het vertellen is klaar is. En dat gaat vice versa continu door. Kortom, je bent met je gedachten nooit 100% bij het verhaal van de ander. Een flard van een woord dat hij of zij uitspreekt is de trigger voor jouw geest om alvast aan de slag te gaan met jouw antwoord of reactie en je luisteren is omzeep geholpen. 

Veel bijeenkomsten verliezen daardoor enorm aan kracht of zijn, achteraf gezien, totaal onnuttig en totaal verspilde tijd geweest. 
Het was zo 'normaal' elke maandagmorgen managementteam overleg en voor de management assistente weer notuleren en veel werktijd besteden aan het uitwerken van die notulen en het maken van het verslag. In 99% van de gevallen werd het na de opvolgende vergadering nooit meer in gezien. Als ik nu terug kijk hadden we die tijd in en voor de organisatie soms veel beter kunnen gebruiken. 

Talloze zogenaamde 'Communicatie cafe's' heb ik zowel in Nederland als in Thailand mogen organiseren en begeleiden. De deelnemer die, letterlijk, de 'praatstok' in handen had was aan het woord. Niet al te lang overigens anders werd die stok (ik gebruikte er een van metaal met de gravure van een Lotus bloem erop) te warm. Na zijn of haar verhaal werd de stok weer midden op tafel gelegd (en kon een beetje afkoelen). De anderen bleven stil en mochten pas na een lange stilte de praatstok oppakken om hun eigen verhaal, in eerste instantie nog geen reactie op de ander, over het gespreksonderwerp vertellen.

Even was dat onwennig maar dat was heel snel over. Er ontstond een sfeer van verbinding en luisteren. Van acceptatie van andere ideeen of gevoelens zonder het altijd maar weer beter te weten of je zin door te drijven. 'Rangenverschillen' verdwenen en werden vervangen door balans in gelijkwaardigheid. Verrassende creatieve oplossingen of conclusies en geweldige ervaringen ontstonden. 

Onder andere in de boeddhistische cultuur zijn die stiltes in gesprekken tussen mensen een teken van wijsheid. Er wordt geluisterd, de tijd genomen om dat te laten bezinken, de tijd genomen om een passende reactie voor te bereiden en als de tijd daar is die uit te spreken. Een verademing. 

Hoezo wijsheid? Hoezo cultuurverschil in stilte tolerantie? 
We zenden wat af. En is het niet met onze mond dan is het wel met ons computertje in de hand. Een bericht komt binnen en in sneltreinvaart wordt er een berichtje terug ingetikt. 
Laten we een boodschap ook bezinken? Luisteren we ook daadwerkelijk? Weten we echt de onderliggende gedachten van de ander in een bericht? Nemen we een beetje tijd om te bedenken wat en hoe we het beste zouden kunnen reageren (als dat uberhaupt al nodig is)? 

De Amerikaan is super snel. Of dat ten goede komt aan de kwaliteit van een conversatie is natuurlijk de vraag. En Nederlanders kunnen er ook wat van. 
Het hitst op en geeft feitelijk ook stress. 

Ook ik was er (en ben er nog steeds een beetje) aan gewend. Ik heb altijd veel te vertellen. Of de ander daarop ook echt zit te wachten? Het is ook aardige druk doenerij veroorzaakt door mijn ADHD. Het lijkt een schreeuw om aandacht. 

Toch voel ik me steeds beter bij die rustigere manier van communiceren en meer de tijd nemen om te luisteren en eens te laten bezinken. Gaaf eigenlijk dat dus ook in die stiltes cultuur verschil schuilt. 

Meer stilte in converstaties is een verrijking, een verademing en geeft zoveel meer verbinding, diepgang, begrip, creativiteit en rust. 

Van harte aanbevolen!   


Frans Captijn (Gangey Gruma) 

vrijdag 23 mei 2025

Geen gevoelens en emoties kunnen tonen. Blijven (glim)lachen.

Begin mei vorig jaar hadden we in ons dorp de orkaan die grote ellende en schade veroorzaakte voor veel bewoners. Letterlijk voor dagen, soms weken, geen dak meer boven hun hoofd en buiten slapen onder een zeil. 

Toen Phatsamon de foto's, daags nadien, over de trieste situatie in het dorp en aan ons huis dat we aan het bouwen zijn, aan mijn schoonmoeder liet zien begon ze er om te lachen. Hetzelfde gebeurde bij de eigenaar van het restaurantje waar we wekelijks diverse keren eten en ook de Thaise priester van de kerk, toen ik hem over de ellende vertelde en de foto's liet zien, begon er hard om te lachen. 

Op maandag 13 mei, ook vorig jaar, hielp ik bij een dodelijk ongeval met een scooter op de snelweg dicht bij ons dorp dat net voor me gebeurde. Niemand die te hulp shoot. De man lag hevig bloedend op het asfalt te sterven. Totaal alleen en eenzaam. Van een afstand gapende blikken en mensen die met hun mobiel foto's maakten. Bang om naderbij te komen of een hand uit te steken. Ook ik had direct voor de politie een foto gemaakt en ook daarom werd nadien gelachen...

Wat is dit???

Het heet cultuurverschil. Let wel, dat betekent absoluut niet beter of slechter maar wel heel anders. En dit blog gaat over mijn ervaringen die ik in mijn leven in Thailand heb, dus het past om ook hier eens aandacht aan te besteden. 

Blijven lachen, je naar buiten toe groot houden, terwijl het feitelijk om te janken is. Niet om kunnen gaan met emoties en gevoelens.
Elkaar een oprechte warme 'hug' geven en affectie tonen doe je niet en al zeker niet in het openbaar. Hand in hand lopen bijvoorbeeld of een arm om elkaar heen nou dat zie je maar heel sporadisch. Wij doen het regelmatig wel omdat het bij ons past en het niets is waar je je over zou moeten schamen in mijn ogen.  

Een jaar geleden, na dat ongeval op de snelweg, begon ik dan ook al aan dit blog maar door allerhande nieuwe dingen die gebeurden maakte ik het nooit af. 

En nu, na het afscheid vorige week van onze grote vriend Kadhow, kwam het opeens opnieuw binnen. Of misschien beter gezegd, vanuit de cultuur hier kwam er helemaal niets binnen. 
Slechts een enkele zakelijke reactie, geen empatie, laat staan emotie. En natuurlijk mag je je afvragen of je dat voor het verlies van een hond van een ander mag verwachten. En toch... een beetje empathie of de woorden 'vervelend voor jullie' waren aardig geweest. 

Mijn kids, familie in Nederland, vrienden en kennissen reageerden hartverwarmend. Een enorm contrast met hier hoe dat over het algemeen bijvoorbeeld in de westerse cultuur er aan toe gaat. Een andere manier van reflectie, omgang en bijvoorbeeld ook aan steun bij verwerking.

Het gemakkelijkste antwoord in de spiegel is dat mijn verwachtingen natuurlijk weer veel te hoog zijn. Ik reageer vanuit het feit dat ik zelf vaak veel moeite heb om mijn emoties of gevoelens in te houden. Het lukt me doodeenvoudig niet. 
In ons gezin zeggen we altijd "Borstlappen kwaal", de achternaam van mijn moeder. Als geen ander toonde zij haar medeleven, verdriet, blijdschap en noem maar op. En hoewel ze actrice was, waren die emoties en gevoelens nooit gespeeld.  
 
Fantastisch om te zien hoe mijn vrouw, Phatsamon, dat enorme verschil ook steeds meer opmerkt en afgelopen week was dan ook voor haar een soort van openbaring van hoe het heel anders en feitelijk ook veel fijner kan en zelfs zorgt voor een versterking van je onderlinge band.   

Mensen hier hebben geleerd om 'geen gezicht te verliezen' en onder elke omstandigheid in ieder geval te blijven glimlachen. Jezelf verstoppen. Je kunt vanbinnen misschien koken of super verdrietig zijn maar je blijft tenminste glimlachen of je geeft jezelf een 'zachtere' houding door gewoon te gaan lachen. Het is de standaard uiting en het scoort zelfs hoog als promotie in de reisindustrie. De aanlokkelijke term "Land van de glimlach".  

Het zit niet in de opvoeding en niet in hun bindingssysteem. Een soort van onderdeel van de levensfilosofie dat alles dat op je pad komt voor je is weggelegd en dat je dat gewoon maar moet slikken. Volgend leven beter. 
Hulp vragen, gewoon aan familie, vrienden of kennissen, laat staan professioneel? No way. 
Als je het echt niet meer trekt dan ga je naar de tempel. De oranje mannen daar treden dan wel op als een soort 'eerste lijns psychologen' onder overhandiging van de bekende envelop. Op zich niets mis mee en zeker weten zal het veel steun kunnen geven. Of het ook echt wat oplost vraag ik me, vanuit mijn beleving, af.   

Emoties worden meer en meer in de sociale media koud uitgedrukt met 'emoticons' (ja, ook ik gebruik ze). Maar die zijn in relatie tot emoties en gevoel, als je er even bij stil staat, toch totaal gebakken lucht? Het is, verscholen en van een afstand, emoties en gevoelens willen laten zien die je face-to-face vaak niet durft te uiten. 
Gevoel en emoties zijn energie en die zit niet in, en breng je dus ook niet over met, simpele plaatjes. 
Aan de andere kant geeft het toch van de gebruikers aan dat er dus weldegelijk ergens heel diep verscholen in ze, 'starters' van emoties leven. 

Phatsamon leert meer en meer haar emoties wel te tonen en ze voelt zich daar prima bij. Zoals ik al schreef, ze ziet het verschil steeds beter. 
Het is immers helemaal niet goed om je in te houden bij alles en het maar te slikken. Je bent en blijft immers ook maar een mens. Haar ervaringen begint ze ook steeds meer te delen. Misschien een druppel op een gloeiende plaat maar dan toch in ieder geval een druppel. 

Alleen al even aangeven dat je het vervelend, triest of wat dan ook vindt betekent niet dat je een 'week' persoon bent of dat je uberhaupt je gezicht verliest. Het toont juist intermenselijk contact, verbinding, aandacht, warmte en begrip. 
Iets dat we als 'gewoon maar mens' in de huidige, snelle, zakelijke en afstandelijke maatschappij in mijn ogen steeds beter kunnen gebruiken.

Die glimlachen van hier een keertje achterwege laten en je ware zelf soms wat meer laten zien maakt in mijn ogen deze cultuur nog veel mooier en aantrekkelijker dan hij nu al is. 

  
Frans Captijn (Gangey Gruma)