Bedankt en tot ziens lieve vriend!

Onze schat van een vriend en bijna 13 jaar trouwe en blije huisgenoot, Royal Thai Temple dog, Kadhow is helaas niet meer op deze wereld. 

Op 24 oktober 2012/2555 kwamen we elkaar tegen in Wat Saluang (de tempel van Saluang) in Mae Rim, Chiang Mai. 

Gasten uit Nieuw Zeeland wilden er voor het inmens grote witte Boeddha standbeeld van de tempel, op weg naar de 'four foothprint' voor een meditatie, even stoppen om foto's te maken. Het was de eerste meditatie-retraite die ik ooit verzorgde. 

Kadhow, in Wat Saluang op 5 september dat jaar geboren, kwam als enthousiaste puppy van net iets ouder dan zes weken, naar me toe en terstond was het liefde op het eerste gezicht. Een liefde die altijd bleef en ook altijd zal blijven. Op de terugweg haalde ik hem, met toestemming van de monnik, met de gasten in de taxi van het wellness resort waar ik werkte op om, tot vandaag, nooit meer afscheid van te nemen. Vrienden voor het (zijn) leven. 

Kadhow is misschien wel de meest bereisde hond van Thailand met duizenden kilometers 'op zijn teller'. Ritjes als Chiang Mai - Bankok (zo'n 700 km) en onze regelmatige nachttrips van ca. 15 uur Surin - Chiang Mai bijvoorbeeld heel normaal voor hem. Hij keek er altijd super naar uit. Samen op de scooter, met de auto en met de KIA-truck. Vanmorgen nog even, hoe ziek hij ook was, met de truck samen met Phatsamon en mij een laastse ere-ronde spekstokjes voor de hele roedel halen vlak na zijn ochtend wasbeurt.

Hiken met de gasten van het resort. Hij ging altijd en overal met ons mee naar toe en bezocht heel veel restaurants en overnachtte met ons in hotelletjes onderweg. 

Was hij toch een enkele keer ergens niet welkom dan voelden wij ons allemaal niet welkom en vonden een andere plek. Geweldige avonturen en fantastische herinneringen die blijven. 

De laatste paar maanden begonnen zijn achterpoten soms wat te trillen. Normale ouderdom verschijnselen. Hij ging, voor de zoveelste keer, weer fijn mee een paar weken op vakantie naar Chiang Mai tot 5 april pas geleden en sprong nog steeds de achterbak van de auto in en uit als we gingen wandelen. 

Op donderdag 10 april zakte hij tijdens de ochtendwandeling met alle honden, weer terug in Surin, ineens door zijn linker voorpoot, een paar uur later ook door zijn rechter poot en de volgende ochtend vroeg was de kracht in alle vier de poten weg. Hij kon zijn balans niet meer vinden en zakte spastisch keer op keer in elkaar als we probeerden hem overeind te helpen. Een triest schouwspel. Vanaf dat moment kon hij onverwacht en blijvend niet meer staan. 

De dierenarts stelde die vrijdagochtend na diverse bloedtesten vast dat hij, ondanks de bescherming die hij daar een paar keer per jaar tegen kreeg, door een teken beet, toch bloedparasieten (Ehrlichiose / Rickettsiose) had opgelopen die de spieren, zenuwen en gewrichten aantasten. 

Hij kreeg een infuus, pijnstilling, speciale medicijnen tegen de parasieten, ijzer en vitamine pillen en pillen ter ondersteuning van zijn lever. Een behandeling die 28 dagen kon gaan duren mits hij bleef eten en de zware aanslag vol hield. 

Zijn behoeften doen was een ramp. 

Op 18 april bij een check-up bleek zijn toestand kritiek. Hij was in een week tijd bijna 10% van zijn lichaamsgewicht kwijt geraakt. De spieren van zijn poten, rug en achterlijf vielen als pudding in elkaar. Behandeling tot herstel zou eigenlijk nog een wonder zijn. 

Hij kreeg meer medicijnen maar zelf staakte hij nagenoeg helemaal met eten. Er waren ook geen medicijnen meer in hem te krijgen hij spuugde alles weer uit en we besloten te stoppen met deze twee dagelijkse 'wurging'. 

Hoewel we het, rationeel, vanaf het begin natuurlijk al wisten, wilden we samen met hem toch zijn kansen nog verkennen. Zeker speelde daarin ook de Boeddhistische levensfilosofie een rol. Moeten we het niet aan de natuur overlaten? 

Als baasje vind ik van niet. De Nederlandse dierenarts en presentator Piet Hellemans is er helder over. De natuur is bikkelhard en er zijn geschoolde mensen die technieken en middelen hebben om de natuur het niet in de eindfase van jouw dier over te laten nemen. Als jij zijn of haar hele leven lang goed voor je dier geprobeerd hebt te zorgen, dan moet je dat in de eindfase ook doen. Als baasje neem je samen met de dierenarts de regie om je vriend een hoop verdere ellende te besparen. Natuurlijk is en blijft het een meer dan shit beslissing om te nemen. 

En als je die beslissing hier voor jezelf al genomen hebt om je vriend te laten inslapen, dan is het nog een aardige toer om in dit Boeddhistische land een dierenarts te vinden die die behandeling wil uitvoeren.  

Een dier leeft in het moment. Mensen kunnen er een voorbeeld aan nemen. Het moment moet nu goed voor ze zijn. Als ze nu niet meer kunnen genieten, of hun hobby's van ruiken, hollen, etc., kunnen uitoefenen, niet meer blij worden van de dingen waar ze normaal blij van worden, dan weet je dat het in de toekomst alleen maar slechter zal worden. En dat levert nog veel meer ellende voor het dier op. 

Na zo'n vijf weken actief 'dokteren', extra zorg en aandacht en proberen om toch kracht in zijn poten terug te krijgen waren we er zeker van dat dat er niet meer in zat. Eten deed hij wel weer heel mondjesmaat maar het was verbazingwekkend en zielig om te zien hoe hij langzaam weg teerde. Steeds minder vlees op zijn botten. Onze hoop voor hem was weg. Het leven van Kadhow had geen kwaliteit meer. 

Daarom was gisteren voor ons ook het moment om de dierenarts te bellen en het lijden van Kadhow op mijn verzoek te stoppen. 

Vanmiddag om 14.36 uur (Thaise tijd) heeft zij hem vredig bij ons thuis laten inslapen. Zijn rustplaats blijft zijn favoriete plekje, vlak bij ons Boeddha beeld bij het labyrint, in de schaduw van de Boeddha boom. Het trok hem altijd. Ook het chanten van de monniken, de klankschalen, gongs en meditatie muziek die ik regelmatig speelde. Vanaf zijn geboorte immers was het er met de paplepel ingegoten om te ontspannen.   

Hier, als super fijne herinnering,  een kleine greep uit een grote hoeveelheid foto's van zijn levensloop. Zijn foto in de waterval, de een na laatste van dit blog, won een aantal jaren geleden een eerste prijs op een foto tentoonstelling in het Central Airport Plaza in Chiang Mai. 

Voor ons was Kadhow bijna 13 jaar lang elke dag weer de eerste prijs!

Dank je wel lieve vriend. Eindelijk nu weer thuis en daar ben en blijf je niet alleen. Het ga je zeker weten weer goed!

Weet dat we ons focussen op al die mooie jaren en de top momenten koesteren die we zo lang samen hadden. Die paar laatste weken die zo moeilijk voor jou en ook voor ons en je huisgenoot vriendinnen hier waren, vergeten we maar snel.  

Wat zullen wij het nog vaak over jou hebben. 

Tot ziens kanjer Kadder!

Frans, Phatsamon, Carlien, Rik 

en natuurlijk je huisgenootjes viervoeters Cupid, Singto, Baijka en Taffy. 

Hoe zou je het, in en in zieke, zorgsysteem kunnen helen?

Op mijn blog van vorige week heb ik veel reacties gekregen. Feitelijk alleen herkenning en erkenning en ook diverse vragen van hoe zou het in en in zieke zorg systeem dan in jouw ogen verbeterd kunnen worden? 

Wakker schudden en op het huidige systeem afgeven, zoals ik in mijn vorige blog deed, is tot daar aan toe. Het is gemakkelijker dan om met passende oplossingen te komen. En daar hebben de mensen die op mijn blog reageerden natuurlijk helemaal gelijk in. 

Iedereen weet dat die oplossingen niet gemakkelijk te vinden zijn. Natuurlijk geef ook ik dat toe en heb ik geen pasklare antwoorden. 

En toch speelde er de afgelopen week, na de reacties die ik kreeg, diverse dingen door mijn hoofd die misschien toch een aardige zet in de goeie richting kunnen geven. 

Ik geloof nog steeds dat er enorm veel mensen met passie voor de zorg zijn. Petje af daarvoor. 

Ooit heb ik in Arnhem een vriendin gehad die die passie en haar meesterschap in de demente ouderenzorg tentoon spreidde. Wat een inzet en wat een liefde voor haar vak. Ze had verbinding met haar bewoners en gaf er liefdevolle aandacht aan. Iets dat regelmatig er ook automatisch voor zorgde dat ze uit zichzelf soms op een creatieve manier net iets meer deed voor een bewoner dan je zou kunnen of mogen verwachten. De situatie had het nodig vond ze vanuit haar professionaliteit en de patienten deden er hun voordeel mee. 

En toen dat even in me terug kwam dacht ik dat ik het eigenlijk al ver zocht. Twee zussen en een schoonzus, allemaal met veel ervaring en super veel inzet in de verpleging en zorg in Haarlem en Alkmaar. 

En wat te denken van mijn eigen vader die op een leeftijd van 55 jaar zijn omscholing maakte tot masseur/bewegingstherapeut en activiteiten begeleider in de Dr. Joshua Bierer-stichting, een psychiatrisch zorgcentrum, in het voormalige Strandhotel in Zandvoort. 

Mijn zussen kregen hun opleiding nog voor een groot deel van de nonnen. Dat was streng maar vakkundig en de patient stond nog centraal. 

Mijn pa leefde zijn passie met zijn bewoners. Waar ze voor anderen niet benaderbaar waren was het voor mijn vader een fluitje van een cent. Regelmatig heb ik het zelf mogen ervaren. Zelfs als buschauffeur heb ik eens een van zijn groepen naar de Efteling mogen rijden. Een geweldige beleving om te zien hoe die mensen aan hem hingen en hoe ook hij daarvan genoot.  

Het zorg systeem, laten we dat natuurlijk ook stellen, is er in de afgelopen decenia zowel technisch als voor wat betreft medische kennis en behandelmethoden, aardig op vooruit gegaan. Veel kennis en kunde hebben het systeem zeker weten enorm verbeterd. 

Al die verbeteringen hebben ook het zorgsysteem stap voor stap laten veranderen in een steeds gespecialiseerder en geoptimaliseerder bedrijf gebaseerd op geld. En laten we eerlijk zijn, ook dat is natuurlijk heel normaal. Het moet allemaal ook nog op een redelijke manier betaald worden. 

Maar met de invoering van alle kwaliteitsstandaarden, reken- & 'winst'modellen, behandelprotocollen en wat al niet meer, is de 'mens patient' in mijn ogen steeds verder uit het oog verloren en achter gebleven. 

Protocollen zijn, wellicht achter een bureau en zonder inmening van de professionele werkvloer opgesteld, doorgeslagen en de menselijke maat is daarin vergeten.

En het lef hebben om van een protocol, omwille van de zorg van een patient, af te wijken wordt niet in dank afgenomen of zelfs in een volgend functioneringsgesprek op een zakelijke manier uit je hoofd gepraat en in je dossier opgenomen. 

Prive klinieken doen het, inderdaad voor een hoger prijskaartje, veelal beter. 

Maar heeft het helen van het zieke zorgsysteem dan alleen en uitsluitend met geld te maken? Ik geloof er geen barst van. Let wel, natuurlijk moeten de arbeidsvoorwaarden realistisch en in balans zijn voor vakbekwaam en naar westerse standaarden goed opgeleid personeel. Maar meer geld levert die noodzakelijke betere zorg in mijn beleving misschien maar mondjesmaat op. 

Goedkope buitenlandse arbeidskrachten, zeer zeker uitzonderingen daar gelaten, lossen het echte probleem ook niet op. Natuurlijk zijn het extra handen aan de protocol ploeg maar, soms zelfs in letterlijke zin, de taal van de patient niet spreken en de cultuur nog moeten ontdekken laten wederom die mens in de patient in de kou staan.   

Waar het in mijn ogen om gaat is aandacht en verbinding met patienten. Die laten zich niet vangen in tijdschema's en zorgstandaarden. Het is voor zorgmedewerkers die hun vak verstaan een kwestie van professioneel kunnen en mogen improviseren. Een vorm van echt en oprecht contact met patienten. Per individueel geval kunnen beoordelen wat de persoon in een specifieke situatie nodig heeft. Van liefdevolle verbinding. Feitelijk zoals dat, vanuit de voorbeelden die ik hierboven uit mijn familie en vriendenkring ken, voorheen altijd was en kon. 

Daadwerkelijke zorg is niet het flikken van een kunstje binnen kwaliteitsstandaarden en tijdslimieten. Het is keer op keer professioneel maatwerk. Een patient heeft een nummer, een streepjes- of QR-code, maar is het niet. 

Er zijn nog steeds meer dan genoeg mensen die die passie bezitten en ook willen inzetten. Daarin is, natuurlijk binnen grenzen, wel vrijheid binnen hun meesterschap nodig en zou ook die prive mobiel misschien wat vaker gewoon uit moeten staan om je aandacht optimaal bij je werk te houden. 

Als het niet als basis om mensen draait, maar alleen steeds meer om strak vastgelegde protocollen en behandeltijd, budgetten en geld, dan gaat het in het zorgsysteem over helemaal niets.

En toen ik vanmorgen vroeg dat wat ik afgelopen week in dit blog geschreven heb nog eens na las, dacht ik bij mezelf; Als mensen die voor of in de zorg werken of die protocollen opstellen, zich zouden afvragen hoe zij zelf, in een vergelijkbare situatie als hun patient, behandeld zouden willen worden, zouden ze dan niet met passende oplossingen komen om het huidige zieke zorg systeem te helen? 

Het is de hoogste tijd voor weer oprechte aandacht, tijd en verbinding met creatieve vakkundige maatwerk behandelingen in het zorgsysteem. Al zeker vanuit je veronderstelling dat je daar je leven lang al aardig wat voor hebt betaald. 

Frans Captijn  

email: captijninsight@gmail.com  

Bouw blog: https://pyramidhousethailand.blogspot.com

De passie van de student Tandheelkunde en intens ziek zorgsysteem

Met veel plezier kijk ik af en toe nog eens een filmpje van 'Debiteuren Crediteuren' op YouTube. Ontspannende comedy. 

Het werk krijgt niet of nauwelijks aandacht en het draait om lachwekkende verhalen. 

Of, in het algemeen, werk nog echt de aandacht en passie krijgt die het nodig heeft, vraag ik me steeds meer af. 

Volgens mij is het een soort voortdurende 'Debiteuren Crediteuren' geworden. 

In de baas zijn tijd gecombineerd, zakelijk en prive (met de mobiel in de aanslag), multitasken is als ik om me heen kijk steeds meer de standaard. Althans, hier. Volgens mij is het echter elders niet anders.

En voor mij betekent dat dat je er dan nooit honderd procent met je kop bij je werk bent. Waar is de passie gebleven?

 

In ons ouderlijk gezin kampen diverse familieleden en aangetrouwde familieleden, helaas, met zeer ernstige ziektes. Natuurlijk komen die ook vaker voor als je ouder wordt. Ik stel echter wel vragen bij het zo 'geweldige' zorgsysteem dat we verteld worden te hebben in Nederland. Ik schreef er op 18 januari 2024 als eens een blog over. Misschien zijn we niet eens meer een nummer maar alleen nog maar een QR-code. Het zorgsysteem is in mijn ogen meer dan ziek. 

Onderbezetting, overbelasting, onvoldoende aandachtmogelijkheden voor de patient (thuis zorg is per activiteit op de minuut geregeld), macht, positiespel en afgunst zo hoorde ik onlangs van een gepasioneerde ex collega in de paliatieve zorg. 

Nee, het is niet om negatief te zijn of om te zeiken, slechts om even wakker te schudden. 

Familie moet wachten op super noodzakelijke behandelingen in inmiddels levensbedreigende (kanker) situaties. Reden? Contracten (lees financiele afspraken) tussen universitaire ziekenhuizen zijn nog niet rond. Zorg kan en mag dus nog niet geleverd worden. Kortom... poen. En zo is dat met alles. 

Een  tijdje geleden gingen mijn vrouw en ik, op de scooter, naar de halfjaarlijkse tandartscontrole. Een groepspraktijk in Chiang Mai. We hadden zoals altijd een afspraak. Parkeren voor auto's was moeilijk en het leek of er een aantal aardig welgestelde patienten behandeld werden. Veel schoenen voor de deur (In thailand betekent dat, dat het erg druk is. Een soort van marketing om de aantrekkelijkheie van je bedrijf te tonen). Bij binnenkomst was het, keurig geregeld, helemaal niet druk en we konden een minuutje of tien na het afgesproken tijdstip terecht. 

Die auto's bleken helemaal niet van patienten maar van de groep tandartsen die er aan het werk waren. 

Tegen mijn zwager, die letterlijk halsreikend aan het wachten is voor een specifieke kankerbehandeling in Nederland die door contractonderhandelingen nog niet geleverd kan worden, zei ik onlangs gekscherend: 

"We zijn pas naar de tandarts geweest. Kun jij me vertellen wat de passie van een student tandheelkunde is? Antwoord A: "Het geeft mij voldoening om mensen te kunnen helpen en een gezonde mondhygiëne te bevorderen" valt in mijn ogen af. 

Misschien komt voor de meesten antwoord D, dat in de foto in dit blog wordt gevisualiseerd, het dichtste in de buurt. 

Waar het hart vol van is loopt de mond van over is het spreekwoord. Volgens mij is de passie inmiddels steeds minder gefocust op de functie en zorg die mensen in ons systeem voor anderen hebben .    

Mijn helaas in september 2017 overleden oudste broer heeft in relatie tot zijn ervaringen vanuit zijn passie als pastor eens een boek geschreven met de titel: 

"Als het niet om mensen gaat, dan gaat het over helemaal niets."

En juist dat zou toch de drijfveer moeten zijn van ons zorgsysteem. Geld en goed uitgedokterde zakelijke kwaliteitsstandaarden en grenzen hebben die drijfveer de nek om gedraaid. Op papier schijnt het allemaal (SMART) netjes te kloppen maar wat mensen persoonlijk ervaren is toch echt wat anders. Het zal met gevoel te maken hebben. Moeilijk meetbaar. 

Niet om het negatief te bekijken. Ik zal het vast helemaal verkeerd en te eenzijdig zien... 

Triest om het helaas van dichtbij uit de eerste hand, de patienten in onze familie, haast dagelijks mee te krijgen.

Reden om het maar eens van me af te schrijven en te delen. En inderdaad in de zekerheid dat het, buiten misschien wat hele korte aandacht of eye-opener, niets zal veranderen...

 

Frans Captijn  

email: captijninsight@gmail.com  

Bouw blog: https://pyramidhousethailand.blogspot.com

Verhitte gesprekken tijdens onze lunch

Een van onze vaste activiteiten als we weer in Chiang Mai zijn is dat we een paar uur naar een van de shopping malls daar gaan. Phatsamon vindt het altijd fijn om dan te gaan lunchen bij BBQ-Plaza. Het is een soort van Koreaans/Thais grill restaurant. 

Vorige keer schreef ik al eens dat ik niet zo'n fan ben van al die eetplekken in zo'n shopping mall maar de Thai zijn er gek van. Zeker ook omdat die winkelpaleizen volledig van airconditioning zijn voorzien. Een welkome heerlijke afkoeling in het klimaat hier dus en dat werkt aantrekkelijk voor de winkels in die shopping malls.  

Op dus naar die plek. 

Geloof het of niet, ze stonden buiten het 'restaurant' in de rij voor een q-number. Afgelaaien vol en als je daar al zat te eten dan keken de mensen in die wachtrij je met ogen aan of je er nog niet aan toe was om eens op te krassen omdat zij er in wilden. Te zot.

'Zalig' ontspannen lunchen troef dus. Mij niet gezien en ik ga niet, eerst eens meer dan een uur, in een rijtje met een nummertje in mijn hand staan wachten. Ook nog eens met het vooruitzicht dat als ik een maal binnen ben, ik als een soort exotische vis in een aquarium van de dierentuin, steeds weer door anderen met een kaartje in hun hand wordt aangestaard. 

Op dus naar iets anders dus. Keuze meer dan zat. 

Een beetje rondwandelen en bingo. Sukishi, een Japans houtskool BBQ restaurant waar we nog nooit eerder waren geweest. Niet druk dus we wilden een poging wagen. 

Jawel, nog een echte serveerster. Geen robot maar een spontane jonge 'ouderwetse' Thaise meid. Een mens. Dat was al een verademing ten opzichte van een lunch bij een ander (MK) restaurant, bijna twee jaar geleden. Ik schreef daarover al eens in een blog van 30 juni 2023. 

Die Sukishi plek in Central Festival in Chiang Mai zag er keurig netjes, schoon en verzorgd uit. En wat op de foto's in de menukaart stond was een op een hetzelfde als dat wat op tafel kwam. Prima voor elkaar dus. Wat je zag kreeg je ook. 

De houtskool grill werd op tafel gezet en ja, effe niet bij nagedacht, toen kwam er uit het plafond werkelijk een joekel van een koperkleurige afzuigkap naar beneden. Vlak boven die grill. 

Mijn hele uitzicht op mijn vrouw werd aan mijn oog onttrokken. Mijn bril moest ik afzetten om met mijn kop half onder die afzuigkap te kruipen om een paar woorden tegen haar te kunnen zeggen. Fijn geen hoofdhaar te hebben. Dat zou in één keer zijn weg gebrand. Soort van gratis kapper er bij. En natuurlijk begint je oor, als je dan iets te lang daar boven die grill met elkaar probeert te praten, ook te roken. Voordeel, je ruikt het begin van het crematieproces niet. 

Super kort met wat steekwoorden wat communiceren of, ongepast, wat gillen tegen elkaar dan maar. Je wilt immers toch in de toekomst je oren nog gebruiken. 

Even dachten we er aan om via onze mobiel dan maar met elkaar te praten. Op zijn Chinees. Je lult wat in dat apparaat en houdt het dan tegen je oor terwijl je schuin naar boven in de lucht staart om te horen of en wat de ander terug zegt. Maar ik ben daar niet bedreven in. 

Of je stuurt 'appjes' naar elkaar. Heel modern. Je kunt je verschuilen en hoeft vooral niet face-to-face contact te hebben. 

Het eten was lekker en, nogmaals, opzich was het allemaal prima voor elkaar. Maar ook dit was, net als die ervaring in juni 2023, niet mijn ding. 

Fijn met elkaar in gesprek? Laat ons niet lachen. 

En ja, natuurlijk hebben we juist daar dan ook nadien juist super over gelachen. 

En toch lekker gegeten. Eerlijk is eerlijk. Een ervaring rijker maar dit ook nooit meer voor mij.  

Ik was dus ook weer super blij om na de lunch mijn vrouw weer zonder afzuigkap voor haar hoofd, niet aangebrand, in levende lijve helemaal te zien en hand in hand naar onze geparkeerde auto in de gratis parkeergarage te lopen. 

Een verademing!

Frans Captijn  

email: captijninsight@gmail.com  

Bouw blog: https://pyramidhousethailand.blogspot.com