vrijdag 1 augustus 2025

Een week in oorlog

Je stelt je je pensionering in dit fantastische land anders voor dan anderhalve week geleden. Dit was, al die jaren nu hier, ook nooit in mijn gedachten opgekomen en toch...

Toen ik vorige week donderdag, 24 juli, vroeg in de morgen mijn yoga en meditatie oefeningen deed leek het ineens of er een soort van onweer uit de verte naar ons onderweg was. En toch klonk dit anders. 

Omdat dat 'onweer' bleef aanhouden, ging ik op enig moment, totaal tegen mijn principes in, toch maar eens op het internet zoeken op 'Breaking News Thailand'. Het rommelt hier een stukje verderop bij de grens al vanaf 1907 zo af en toe. De laatste maanden bloeide die spanning weer op.  

En verdomd. Nog geen 25 minuten voordat ik had ingelogd op het internet was er een eerste media bericht geplaatst. Tussen de legers van Thailand en Cambodja waren er hier zo'n 50 km verderop bij de grens in onze provincie, beschietingen begonnen.  

Voor de buitenwereld draait het allemaal om een stukje land dat na de colonialisatie van Cambodja door de Fransen niet goed verdeeld zou zijn. Daarop een tempelruïne. Beide landen eigenen zich die tempel en dat stuk land toe. 
Daaronder spelen hele andere zaken die eigenlijk iedereen hier al jaren kent maar waarover niet openlijk veel wordt gesproken. Heel 'gewoon' en zoals eigenlijk altijd bij haast alle gewapende conflicten draait het om; geld, corruptie, politiek, business en macht. En hier spelen kennelijk ook casino's een rol. Het internet staat er inmiddels aardig vol mee. 

Maar ik ben hier in dit land te gast, weet de achtergronden onvoldoende en ben er ook niet echt in geïnteresseerd. 
Geschiedenis, ja het zal wel heel slecht zijn, is nooit mijn ding geweest en zal het ook nooit worden. Ik heb er gewoonweg niets mee. En wie de waarheid, al zeker in een situatie van oorlog, spreekt weet ik ook niet. Het enige dat ik weet is dat het spreekwoord: "De geschiedenis herhaalt zich" voor mij in bijna iedere situatie aardig klopt. 

Getrouwd met een Thaise, krijg je er natuurlijk toch allemaal flarden van mee.
Kort en goed, die ochtend was het uiterlijke machtsvertoon en de vernietiging van mensen, dieren en goedere, begonnen. 
Ik kan je zeggen, absoluut geen pretje en het voelt niet fijn.  

Zonder paniek, niet in angst, en toch voorzichtig, kwam mijn opleiding me weer van pas. Ik zei Phatsamon vrijwel direct dat ik toch even, als oefening, wat voorbereidingen ging treffen. Ik vulde onze twee noodstroom aggregaten en ging ons reserve brandstof vat even vol tanken, net als onze auto en scooter. Ook haalde ik wat boodschappen extra in huis, wat contant geld uit de pinautomaat en extra flessen drinkwater. En natuurlijk vergat ik extra voer voor onze viervoeter 'kids' niet.  

Toen ik van hier, zo'n twee kilometer verderop, de snelweg op reed schrok ik me rot. Het leek wel vol met 'vakantie-verkeer' hier zoals vlak voor het oude jaar of voor het Songkran waterfestival. 
De snelweg overvol met personeauto's en pick-up trucks die het gebied ontvluchtten. Triest om te zien. Oude mensen met looprekjes en rolstoelen, jonge mensen zittend op scooters opgeladen op die pick-up trucks en wat primaire levensbehoeften en kleding letterlijk in hun achterbakken gegooid. 

Veertig duizend mensen werden in onze provincie de eerste dag uit een strook van 20 kilometer van de grens geevacueerd. Alle grensovergangen tussen de twee landen over een afstand van zo'n 800 km werden gesloten. 
Scholen en banken werden gesloten. Een ziekenhuis dat was aangevallen ontruimd en gesloten. Rond de grens ging het luchtalarm af. Diverse onschuldige burgers verloren al het leven. 

Waar is dit allemaal goed voor? En dan ook nog in onze achtertuin (althans dat is je beleving omdat het overal waar zoiets gebeurt natuurlijk super triest is). 

Burgers het gebied uit. Velen op de scooter met een vuilniszak met wat basis levensbehoeften. Militairen er, in convoyen, met hun voertuigen in. Waar dat materieel allemaal zo snel vandaan kwam is voor mij een wonder. 
In de middag een aanval van F-16 vliegtuigen op militaire doelen in Cambodja. Tankstations werden drukker net als supermarkten. Gelukkig hadden we snel met onze 'oefening' gehandeld. 

Mensen vertrouwen 'de buren', die zulke goeie vrienden waren, inmiddels niet meer. 
Auto's bij de Makro worden door veiligheidsstaf gecontroleerd op explosieven. Angst was bij velen troef en Phatsamon, gekluisterd aan het nieuws, was regelmatig in tranen. 

Vluchtelingen werden opgevangen in sporthallen van de universiteiten, in tempels en gemeenschapshuizen en in de avond werd er een inzameling in ons dorp gehouden om dat te kunnen betalen. Die dag vingen we in ons dorp 32 vluchtelingen op. Dat vonden we voor een gemeenschap van nog geen 200 personen al een aardig aantal.  

Donderdag avond nog even een paar dreunen en de nacht van donderdag op vrijdag prima geslapen. Hopelijk is het weer over dachten we. Helaas pindakaas. 

Vrijdagmorgen begon het 'vuurwerk' over en weer, wat graadjes erger, opnieuw. De ruiten van ons huis trilde in hun sponningen en de dreunen kwamen dichtbij. Internet werd steeds trager. Mogelijk door een onverwachte te grote concentratie van afnemers in ons gebied. Mensen hier vertelden dat het verstoord werd. Ik weet het tot vandaag nog niet maar het blijft vooralsnog traag. 

Keurig geregeld kwamen er vanuit andere provincies militairen met hun voertuigen naar de dorpen in de omgeving. Het was back-up voor het front en, in hun tijdelijke uitgangsposities, hielpen ze de ouderen in het dorp. Petje af! 
Fotograferen van militaire posities en/of delen op sociale media totaal uit den boze. We werden verzocht om de apparaatlocatie van onze mobiele telefoons uit te schakelen omdat dat concentratie van groepen mensen te veel zou benadrukken. Ik hoefde dat niet te doen omdat ik die, om mezelf te beschermen tegen marketing, altijd al uitgeschakeld heb. 

Evacuaties gingen die dag door tot 150.000 onschuldige mensen. Ook in onze nabuurprovincies, Buriram, Si Saket en Ubon Ratchatani waren inmiddels gevechten uitgebroken net als bij de grens meer in het zuiden. 
Nog eens 302 vluchtelingen kreeg ons dorp er in de tempel bij. De meesten met alleen een matje om op te slapen. Te triest allemaal voor woorden.

Aanvallen werden intenser en granaten en raketten kwamen ook bij ons dichterbij. Inmiddels tot een kleine 25 kilometer bij ons vandaan. En natuurlijk zaten niet alleen de mensen rond de grens van Thailand in de problemen. Dezelfde ellende met vluchtelingen, doden, schade en angst voor burgers, die er geen zak mee te maken hebben, in ons buurland Cambodja. 
Jonge soldaten die elkaar van over de grens kenden en met elkaar ooit uit gingen waren nu in haat en schoten elkaar af. 

Die ochtend in onze provincie een oproep om in de ziekenhuizen en bij het Rode Kruis bloed te doneren. Mensen, vanuit hun goede wil en vooral ook door hun gevoel van liefde, toewijding en trots voor hun land, stonden in rijen voor de deuren. 

In welke film waren we ineens terecht gekomen?

Van diverse kanten (vrienden en kennissen) de vraag of we niet zouden vertrekken. Mocht dat nodig zijn dan waren we daar klaar voor. We konden zo naar Chiang Mai naar het vakantiehuis. Toch hadden we, in onze ogen, hele goeie redenen om dat niet te doen. Een afspraak met onze buren uit Chiang Mai die bij ons op bezoek wilden komen ging dan ook gewoon door.

Vrijdag op zaterdag nacht prima en rustig geslapen en in de vroege morgen begon het weer opnieuw. Het kwam nog dichterbij. 20 km bij ons vandaan was een ziekenhuis geraakt en ook dat gebied werd geevacueerd. 
Het beeld op de weg werd grimmiger. Vele pick-up trucks en vrachtwagens overvol geladen met vee dat de boeren mee namen. Het is immers hun inkomen en in het grensgebied waren inmiddels ook diverse stallen aangevallen en was vee om het leven gekomen. 

Vlak bij ons werden de auto's, die inmiddels in rijen voor de pomp stonden omdat die nog open was, nog even volgetankt om verder met de dieren het land in te trekken. 

We ontvingen een lijstje met spullen die achterblijvers geadviseerd werden om in huis te halen voor tenminste drie dagen self-support. Dat hadden wij, meer dan dat lijstje, al allemaal (met onze "oefening' van donderdagmorgen) gelukkig voor elkaar.   

De angst begon te groeien dat Cambodja, na de aanvallen van Thailand met F-16 en Gripen gevechtsvliegtuigen op militaire doelen aldaar, hun langere afstand raketsystemen met clusterbommen zou gaan inzetten. De legerplaats richting de stad, hier zo'n kilometer of twaalf vandaan zou doelwit zijn. 
Op basis hiervan vertrokken ook uit ons dorp diverse mensen naar oorden buiten bereik van die raketten. Onze Duitse kennissen en de eigenaar van ons dorpsrestaurantje, beiden hier ongeveer een kilometer vandaan, in kluis. 

Na enig overleg met elkaar en misschien een andere manier van denken besloten we te blijven waar we waren en waar we tot nu toe ook nog steeds zijn. We hebben die overwegingen met mijn kids, familie en een aantal vrienden gedeeld. 
Ook onze buren uit Chiang Mai waren inmiddels aangekomen en bleven in een van de gastenpiramides slapen. We hadden een fijne tijd hier met elkaar. 

Het kwam afgelopen maandavond tot een staakt het vuren. Een zeer broze overeenkomst, zo blijkt nog steeds, die op vele plekken wordt geschonden. Tot en met gisteren af en toe nog steeds een dreun. 
Vluchtelingen wachten niet meer op de overheid voor een seintje wanneer ze terug mogen en vertrokken gisteren weer naar huis. Een strook van 20 km van de grens is nog steeds risicovol gebied.  De tempel in ons dorp is weer zo goed als leeg. Dinsdagavond was er een groot feest. 

Inmiddels zijn militairen voor een groot deel weer terug op hun bases. Nog niet iedereen durft het aan om terug te gaan. Bang dat dit een veenbrand is en deze gevechtspauze gebruikt wordt om te groeperen. 

De 'balans' wordt opgemaakt. 
Aan 'onze' kant zijn meer dan 130 gezondheidsklinieken en diverse ziekenhuizen zwaar beschadigd of verwoest. Vele huizen van onschuldige burgers en stallen met vee. 
Tientallen militairen en burgers en ook veel vee zijn omgekomen. En nogmaals, die aantallen zullen er zeker ook aan de andere kant van de grens zijn maar berichten daarover kunnen we van hier uit op internet haast niet krijgen. 

De vraag is en blijft... zoals bij elke oorlog, waarom??? Heeft het wat opgelost? 

Zeker weten van niet (maar vanzelfsprekend wel van dat wat onder de dekmantel schuil gaat). De oorlogsindustrie floreert weer. Te zot voor woorden. We moeten zeker weer nieuwe en modernere wapens, om mensen en dieren nog vernuftiger te kunnen vernietigen, aanschaffen. 

Dat is 'goed' voor de economie en om de vrede te bewaren zal de gedachte er wel achter zijn. Wie verzinnen het....???


Frans Captijn  

Geen opmerkingen:

Een reactie posten