vrijdag 30 januari 2015

Chinezen doen het anders, wellicht toch wel wat beter.



Deze week eens een keer totaal iets anders. Economie. Een vak dat ik ooit op het atheneum van het Mendelcollege in Haarlem volgde en dat ik super interessant vond. Ik heb er eigenlijk nooit veel mee gedaan. Afgelopen week kwam er weer wat terug en dat was best een leuke ervaring.

Tijdens één van de trainingen die ik ooit volgde was er een lezing `Belgen doen het beter´. Die lezing overtuigde me er van dat onze buren heel veel zaken dan weliswaar anders, maar toch uiteindelijk veel logischer en met elkaar in verband hadden georganiseerd. Daarbij deden ze er ook nog een Bourgondisch sausje overheen wat het geheel ook nog eens in een veel aangenamere setting bracht. Ik heb het bijna tien jaar vanuit de samenwerking met Zeeland, en met name het mooie Zeeuws-Vlaanderen, mogen en kunnen meemaken.

Afgelopen zaterdag woonde ik, als lid van de Chiang Mai Expats Club, een lezing bij over ‘Thailand and China’s return to the Global Stage. Je kunt de presentatie als pdf en veilig bestand nog tot en met zaterdag 7 februari 2015 downloaden (http://www.schurtenberger.biz/expatsclub.Jan2015.pdf ).Direct kwam de presentatie over ‘Belgen doen het beter’ weer in mijn geest ook terug.

China glimlacht Amerika en Europa toe als het gaat over economische crisis. Ze gaan stap voor stap deze economiën voorbij. En écht ik begin steeds meer te geloven dat ‘onze’ economische crisis voor een enorm groot deel tussen de oren zit. Economische crisis? Exponentiële continue economische groei! En Thailand, dit jaar partner in de zogenaamde ASEAN (Association of Southeast Asian Nations) groeit in hoog tempo mee. Eigenlijk houden ze de groei niet eens meer bij. Taalbarrière maar zeker ook het nog niet gereed hebben van noodzakelijke transportassen over de weg - naar de havens en voor doorvoer-, per spoor en door de lucht (grotere luchthavens). Het lijkt wel of zo’n beetje één op de drie vrachtauto’s die je hier ziet rijden een betonwagen is op weg naar een weg- en waterbouwkundig werk of een bouwproject.

Fijntjes kregen we een aantal redenen te horen waarom met name China het zo goed doet en in de slipstream de economie van de ASEAN deelnemers gewoon mee omhoog trekt. En we kunnen het er mee eens zijn of niet maar als je dit hoort dan denk ik dat we ‘onze’ crisis voor een heel groot deel vooral ook aan onszelf te danken hebben.

Om (slechts) een paar dingen te noemen die mij vooral aanspraken. Dusdanig dat ik ze nu nog steeds ook weet.

# Beslissingen worden in China genomen door de top, de elite. Die zijn er immers voor aangesteld, worden er (rijkelijk) voor betaald en hebben ook nog eens een hoog aanzien. Een pittige top-down benadering dus. Inspraak is er op een zekere manier best wel maar de besluiten worden, of je het er mee eens bent of niet, genomen door de topfunctionarissen.

Met name in Europa denk ik dat inspraak, invloed van vakbonden en medezeggenschap op een aantal punten is doorgeslagen. Daar waar gepredikt wordt dat die inspraak moet gaan over met name de ‘gezondheid en continuïteit’ van het bedrijf of de organisatie als óók de belangen van de medewerkers, ligt in mijn beleving inmiddels de nadruk meer bij die medewerkers. Besluitvorming is stroperig geworden en daarmee is het snel inspelen op de markt en het kansen pakken die per direct voorbij komen verworden tot een ultiem lang voorspel wat uiteindelijk zijn of haar hoogtepunt niet meer kan bereiken.

Let wel, ik heb inspraak en medezeggenschap en zeker ook dat wat vakbonden hebben betekend als verantwoordelijke namens de werkgever altijd super gewaardeerd. Veel was daarbij afhankelijk van de omgang met elkaar en vooral het spel, binnen de regels, van geven en nemen dat je met elkaar kon spelen. Nog steeds heb ik met een aantal mensen uit die wereld een super fijn contact.

En een leuk nieuwtje van mijn Chinese werkgever hier is dat hij vanaf half januari dit jaar al zijn personeel (meer dan 100 personen inclusief mijn persoon) dagelijks gratis een super gezond en verantwoord ontbijt, warme lunch en diner aan biedt. Hoezo zorg voor je personeel. En over teambuilding gesproken… Van mijn dochter begreep ik dat dit typisch de Chinese invloed is (en de zakelijke achtergrond is dat mensen op hun werk beschikbaar en zichtbaar blijven in plaats van lange tijd voor deze ‘pauzes’ afwezig te zijn’. Ik vind het tot nu toe top ;) en ook nog eens super gemakkelijk.

# Besluitvorming in China gebeurt vanuit zicht op de gevolgen van dit besluit binnen het geheel aan zaken die spelen in relatie tot de ontwikkeling van dit geheel op de lange termijn en duurzame relaties. Hoe anders vaak in de westerse wereld. We gaan voornamelijk (helaas) voor ons zelf. Korte termijn, snel geld verdienen en wat die relaties betreft… dat zien we vaak dan wel weer.

# Mensen wordt een totaal andere wereld benadering voor gehouden dan Amerikanen en Europeanen. Nan Huai-chin (Dé spirituele leermeester en drijvende kracht binnen het Chineze Boeddhisme) zei daarover “The world is what we think off. We have started to think of it differently, so our life has changed significantly, and will continue to do so.” Imaginatie van hoe de wereld er uit zou moeten / kunnen zien en het aanleren, of liever gezegd kweken, van verlangens (je moet toch zeker elk half jaar de nieuwste mobiel hebben om mee te kunnen blijven tellen bijvoorbeeld) spelen een hele grote rol binnen de groei die China jaar na jaar door maakt.

# Een immense sociaal veiligheid- & controle systeem zorgt er voor dat iedereen in het land de regeltjes en afspraken goed blijft volgen. Een beetje eng toen ik dat hoorde (maar eigenlijk via de contacten die ik inmiddels hier heb en van mijn dochter die zowel in Nederland als in China Chinees studeert al lang wist). Dat is schrikken in Europa. Al wat minder in Amerika en toch. Kom op zeg, word wakker… In onze westerse wereld weten we het allemaal zo netjes te verbergen en in te pakken om ons te laten voelen dat we volledig ‘vrij’ zijn en een vrijheid van meningsuiting hebben. In Frankrijk gaan we er met z’n allen de barricades voor op. Maar is dit écht zo? Nagenoeg iedere beweging die we inmiddels maken kan worden gevolgd. Ons winkelgedrag wordt bij gehouden, geld transacties en telefoonverkeer evenzeer (of kan een lange tijd nadien nog worden getraceerd). Zelfs de media zijn in mijn beleving helemaal niet écht vrij. Ik heb er wat van mee gemaakt. Ook hier spelen, en eigenlijk is dat heel normaal belangen. Dagelijks krijg/kreeg ik berichten via het internationale Rode Kruis van wat er in de wereld aan catastrofes aan de hand was. In de krant of op internet las je ze niet tenzij er Nederlanders bij waren betrokken of wij in enige ‘invloedsfeer’ (meestal economisch) zaten.

# En als we het hebben over ‘SMART’ doelstellingen (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdsgebonden) in het werk of bij projecten, dan speelt het zicht houden op het ‘verbruik’ van grondstoffen (uitgedrukt in de benodigde consumptie per ‘gemiddeld’ mensenleven) een essentiële factor in dit meetsysteem.

Geen last van een economische crisis. Misschien wel veel meer last van hoe je nog wel om kunt gaan met deze explosieve groei. Een vraagstuk van een omgekeerde orde.

Leuk om te horen, mooi om te kunnen vergelijken. En nee, lang niet alles uit dit systeem apprecieer ik. Maar economisch gezien… Chinezen doen het anders en wellicht toch wel beter. 

Ik denk dat mijn dochter Carlien een bijzondere ervaring en toekomst tegemoet gaat. Een uitdaging op zich om bij die groei van de partij te kunnen en mogen zijn. 

Frans Captijn


vrijdag 23 januari 2015

Wat kom je hier eigenlijk doen?



Wat kom je hier doen? Waar zoek je naar? Om misschien juist wel… waarom zoek je er niet naar om het te vinden?

Op het resort waar ik werk komen veel mensen heel bewust om te werken aan hun gezondheid. Ze nemen even een pauze en nemen hun vakantie meestal heel serieus. Ze werken aan hun fysieke conditie, doen aan ontgiften (detox) programma’s, volgen een meditatie of yoga retraite, of laten zich op een holistische manier totaal verwennen met een wellness arrangement.

Ze nemen hun vakantie serieus door er een moment ‘IK-tijd’ van te maken.
Vanuit inmiddels heel veel verhalen en steeds meer achtergronden die ik van het internationale gezelschap van gasten hoor, komen ze haast allemaal, mannen zowel als vrouwen uit de wereld van wat wel genoemd wordt ‘excessive busy-ness’. Een wereld van overdadige en extreme druk-doenerij waarin ze het betere stuk van hun leven gewoonweg negeren.

In de Ik-tijd en rust hier worden ze vaak eerst even onrustig. Pas dan blijkt dat al dat druk doen eigenlijk een onnatuurlijk natuurlijk gedrag is geworden. Het gedrag om bezig te zijn en vooral jezelf dan niet tegen te komen. En als ze dan eindelijk er aan toegeven dat er voor alles een seizoen is en hun vakantie respecteren als een moment van lichamelijk, emotioneel, geestelijk en soms ook spiritueel opladen, dan komt ineens die vraag weer boven. De vraag die eigenlijk onderhuids bij iedereen aanwezig is;

Wat kom je hier eigenlijk doen? Waar zoek je naar?

Wat doe je met je leven? Waar doe je het allemaal voor? Wat is jouw specifieke meerwaarde? Wat is eigenlijk jouw doel?

Kom op Frans, effe met twee benen op de grond blijven hoor ik sommigen die mij kennen denken. En ja ook ik hield me eigenlijk veel te weinig met die vraag bezig.
Als je het antwoord weet dan gebeurt er iets heel moois. Je gaat dingen van andere invalshoeken bekijken. Je merkt dat dat vluchten in al die drukte nog altijd je eigen keuze is (je kunt er weldegelijk onderuit). Veel te veel mensen doen (inmiddels) dingen die ze eigenlijk niet liggen om geld te verdienen om door te gaan met dingen die ze eigenlijk niet willen. Ze werken zich soms letterlijk kapot en besteden hun verdiende geld dan aan medische hulp om weer gezond te worden.

Neem vakanties serieus. Ga even door die grens heen van ‘ongemakkelijk’ voelen door écht IK-tijd te nemen en je eens los te koppelen van al je ‘ondersteunende’ sociale media. Geniet van de schat van het cadeau aan jezelf, je eigen stille bron, dat je na verloop van tijd en soms zelfs zonder er naar te vragen, antwoord geeft op dat waar je hier naar op zoek bent. Richting geeft én innerlijke drive om dat te doen wat je hier eigenlijk zou moeten doen. Wellicht een licht aan het eind van de tunnel…

Frans Captijn

vrijdag 16 januari 2015

Elke dag is er wel iets positiefs te melden.



Ik weet niet meer precies van waaruit ik de tip kreeg maar ongeveer een maand geleden las ik ergens dat er iemand was die elke dag vlak voor het slapen gaan over de afgelopen dag iets positiefs op schreef. Ze gaf aan dat hoe slecht de dag misschien ook geweest was er toch altijd wel iets positiefs, ook in die negatieve ervaring, te melden was.

Een paar weken geleden ben ik er maar eens mee gestart. Heel veel ervaring heb ik er dus nog niet mee en toch werkt het al een beetje. Positieve momenten vallen me ineens nog meer op. Ik heb zelfs een aantal dagen gehad dat ik een keuze moest maken. De insteek is om slechts één ding kort te vermelden. Ook had ik al een dag dat ik het totaal niet wist omdat eigenlijk alles tegen leek te zitten. En toch, vlak voordat ik in slaap viel (en dat gaat bij mij super snel) plopte er toch nog iets op.

Soms laat het je ook lachen en lachen is ontspannen. Geweldig toch voor het slapen gaan?
Gisteren gelijk bij het begin van de dag al een super positief moment.
In het dorpje waar ik woon kennen inmiddels de meeste dorpsbewoners de kale man op de Yamaha Tricity die ’s ochtends vroeg met zijn hond op de scooter voorbij komt op weg naar het bos. De dorpsbewoners proberen een paar woorden Engels en ik blijf hangen in een paar woorden Thai. De gebruikelijke onderlinge begroetingsrituelen.
Vlak bij een water opslagbekken voor de drainage van de rijstvelden van onze vallei kwam een brommertje van de berg naar beneden rijden. Achterop een oudere man die ik nog niet eerder had gezien met een klein grijs baardje. Vast de vader van de bestuurder van de brommer die ik wel vanuit onze buurt een beetje kende. Als mensen me met mijn hond zien dan lachen ze me altijd toe, gaan hun handen bij elkaar voor hun hart en maken ze een zogenaamde ‘Wai’ een kleine buiging. De oudere man hoorde onderweg al van de bestuurder dat de persoon die ze nu tegen kwamen de vriendelijke farang (buitenlander) van het dorp was. Hij groette beleefd met een Sawadee Krab (goeie dag). De oudere man gooide er een tandje bovenop. Hij begon te lachen en zei toen als luide begroeting. “I thank you so very much’ en maakte achterop de scooter een buiging waarbij hij er bijna afkukelde. Nou alle drie volop lachen en zelfs hond Kadhow stond even stil en draaide zich om om te kijken wat er te lachen viel.

Soms hoef je helemaal niet op de vol bepakte op scooters rijdende postbodes van Thailand Post te wachten op een positief bericht. Als je er voor open staat komt er elke dag tenminste wel iets op je pad. Je hoeft het maar te zien en te glimlachen.

En, o, ja, zo’n schriftje op je nachtkastje vind ik eigenlijk wel wat. Ik ga er maar eens even mee door.

Frans Captijn

vrijdag 9 januari 2015

Vier je leven.



Een tijdje geleden kreeg ik van een kennis een link voor BVN-tv waarmee Nederlanders en Vlamingen televisie-uitzendingen van de publieke omroepen in het buitenland kunnen kijken. Nou dat was aardig maar ik kijk hier eigenlijk helemaal geen tv. Vorige week waagde ik het er een keer op.

Zo kwam ik onder andere terecht op een uitzending van Koefnoen. Een kerstspecial over de strass en de stress van de kerst. Sketches en liedjes met Nick en Simon waarbij ik heel wat typetjes vanuit mijn toneel cursus eigenlijk zo kon neer zetten maar vooral ook herkende. De samenhang tussen vieren, stress en vooral juist ook helemaal niet verbonden zijn werd lachwekkend neer gezet. En vanuit de herkenning die ik er op veel punten mee had was het eigenlijk te triest voor woorden. Gezellig samen kerst vieren op de bank. Iedereen verbonden met zijn eigen tablet. Hoe vaak zal het de afgelopen kerst niet de waarheid zijn geweest?

Joris Linssen zag ik met zijn kerstboom. Natuurlijk een uitgelezen programma op het eind van het jaar. En eerlijk is eerlijk, petje af voor deze man wat mij betreft, die man die heeft iets met mensen. Het is me in heel veel van zijn programma’s al opgevallen. Zijn laagdrempeligheid zet bij en in mensen kranen open oom hun hart te luchten en emoties te delen. En vanuit mijn opleiding in de crisisbeheersing weet ik al dat bij veel televisieprogramma’s sensatie en emotie op nummer één staat om programma’s uit te zenden. Dit vond ik mooi, ik had het ook nog nooit eerder gezien terwijl het kennelijk al het vijfde jaar is dat hij dit presenteert.

Wat me ook in zijn programma aan sprak was ‘leven vieren’. Heel vaak ben je in A en verlang je enorm naar B. Je gaat er voor. Nog voor je B hebt bereikt komt er vaak al een ander lonkend perspectief C. Het verlangen naar C groeit en groeit en als je dan uiteindelijk B bereikt hebt dan vier je niet dat je ooit bij dat zo eerder lonkende perspectief überhaupt bent gekomen. Je schiet door naar C zonder jezelf een schouder klop te geven, zonder even te genieten, zonder eens in de spiegel van je eigen leven te kijken naar hoe ver je al gekomen bent. Door hollen.

In de uitzending vielen me een paar uitspraken van mensen op die weldegelijk gingen voor het vieren van hun leven. Iemand zei: “Probeer naar het leven te blijven lachen zodat het leven terug lacht.” Een mooie overdenking en natuurlijk is dat leven lang niet altijd alleen een lach maar soms ook een traan. En iemand gaf een mooie definitie van leven vieren: “Iemand die zijn leven viert is iemand die midden in zijn eigen leven staat en er vooral de tijd voor neemt.”

Vier het leven. Sta er af en toe even in stil, kijk in de spiegel, maak de balans op, vier, lach en probeer dat terug lachen toe te laten.

Een mooi begin van 2015.

Frans Captijn